Tuisblad

Welkom by Wikipedia, die vrye ensiklopedie wat deur enigiemand verbeter en uitgebrei kan word.	Sondag, 25 Oktober 2020 Hier is tans 94 661 artikels in Afrikaans.
Help ons om ’n wêreldklas-ensiklopedie in Afrikaans te skep.

Inleiding • Hulp • Kontak

Gebruikersportaal • Voorbladartikels • Kategorieë • Stel ’n vraag

Voorbladartikel

Die Paleolitikum, ook genoem die Ou Steentydperk, is ’n tydperk in die mens se voorgeskiedenis wat gekenmerk word deur die aanvanklike ontwikkeling van klipwerktuie. Dit dek sowat 99% van die mens se tegnologiese voorgeskiedenis. Dit strek van die heel eerste gebruik van klipwerktuie deur Hominini sowat 3,3 miljoen jaar gelede tot aan die einde van die Pleistoseen sowat 11 650 v.C.

Die Paleolitikum in Europa het die Mesolitikum voorafgegaan, hoewel die datum van die oorgang met verskeie duisende jare van plek tot plek wissel. Gedurende die Paleolitikum het Hominini in klein gemeenskappe saamgewoon en oorleef deur plante te versamel, te hengel en te jag, of deur die aas van wilde diere te eet. Die tydperk word gekenmerk deur die gebruik van klipwerktuie wat hulle gemaak het, maar ook van hout- en beengereedskap. Ander organiese materiaal is ook gebruik om gereedskap te maak, soos leer en plantvesels, maar weens vinnige verrotting het hulle nie lank gehou nie.

Sowat 50 000 jaar gelede was daar ’n merkbare toename in die verskeidenheid artefakte. In Afrika het beenartefakte en die eerste kuns in die argeologiese rekords begin verskyn. Daar was ook tekens dat die mens begin visvang het, soos in die Blombosgrot in Suid-Afrika. Argeoloë klassifiseer artefakte van die afgelope 50 000 jaar in baie verskillende kategorieë, soos projektielpunte, graveergereedskap, meslemme en boorwerktuie.

Die mens het geleidelik ontwikkel van die vroeë lede van die genus Homo – soos Homo habilis, wat eenvoudige klipgereedskap gebruik het – tot moderne mense volgens anatomie en gedrag teen die laat Paleolitikum.Teen die einde van die Paleolitikum, veral die middel- en laat tydperk, het mense die eerste kunswerke gemaak en begin om godsdienstige of spirituele praktyke te beoefen soos begrafnisse en rituele. Toestande gedurende die Paleotitikum het deur ’n stel glasiale en interglasiale tye gegaan waarin die klimaat van tyd tot tyd tussen warm en koud gewissel het. Argeologiese en genetiese data dui daarop dat die vroeë mens in yl beboste gebiede gewoon en digte woude vermy het.

Teen omstreek 50000-40000 v.C. het die eerste mense in Australië aangeland. Teen omstreeks 45000 v.C. het mense by die breedtegraad 61°N in Europa gewoon. Teen omstreeks 30000 v.C. het mense in Japan aangekom en teen omstreeks 27000 v.C. in Siberië, bo die Arktiese Sirkel. Teen die einde van die laat Paleolitikum het ’n groep mense die Beringlandbrug oorgesteek en deur die Amerikas versprei.

...lees verder

In die nuus

In Chili word 'n referendum oor die uitvaardiging van 'n nuwe grondwet gehou; die huidige grondwet dateer uit die ampstermyn van die verregse diktator Augusto Pinochet (1973–1990).
Die Nieu-Seelandse Arbeidsparty, aangevoer deur die sittende eerste minister Jacinda Ardern, wen die meerderheid setels in die algemene verkiesing. Gelyktydig is twee bindende referendums oor die wettiging van genadedood en dagga gehou.
Krieket Suid-Afrika kondig aan dat die oud-Vrystaatse draaibouler Victor Mpitsang vanaf 2 November 2020 as die Proteas se nasionale keurderopsiener sal dien.
Ná 'n geskil met die beheerliggame Rugby Australia en Nieu-Seeland Rugby onttrek die Suid-Afrikaanse Rugbyunie die Springbokke aan vanjaar se Rugbykampioenskap. Vervolgens sal dié toernooi in Australië net tussen die Argentynse Poemas, die Australiese Wallabies en die Nieu-Seelandse All Blacks gespeel word.
Beide Armenië en Azerbeidjan kom ná Russiese bemiddeling ooreen om 'n "humanitêre wapenstilstand" in hul konflik oor die omstrede gebied Republiek Artsach te sluit; binne enkele ure word dié wapenstilstand egter verbreek.

Het u geweet...

...dat die Skotse uitvinder John Logie Baird reeds in 1926 in Londen die eerste publieke demonstrasie van 'n televisie gegee het? 10 jaar later was daar slegs 100 televisiestelle in die wêreld; vandag is daar meer as 1,5 miljard.

...dat Indië die land is wat die meeste rolprente vervaardig? Die Indiese rolprentbedryf, waaronder ook Bollywood, vervaardig jaarliks 'n gemiddelde 800 rolprente, twee keer so veel as Hollywood.