Tuisblad

Welkom by Wikipedia, die vrye ensiklopedie wat deur enigeen verbeter en uitgebrei kan word.	Woensdag, 19 September 2018 Hier is tans 59 138 artikels in Afrikaans.
Help ons om ’n Afrikaanse wêreldklas-ensiklopedie te skep.

Inleiding • Hulp • Kontak

Gebruikersportaal • Voorbladartikels • Kategorieë • Stel ’n vraag

Voorbladartikel

Nederduits is 'n skoolvak in die Noord-Duitse deelstate Hamburg, Sleeswyk-Holstein, Mecklenburg-Voorpommere en Bremen. In Bremen maak Nederduits deel van 'n proefprojek uit; in die res van die deelstate is dit 'n keusevak. In Nedersakse word Nederduits deels as voertaal gebruik, maar is op sigself nie 'n skoolvak nie. In die drie noordelike deelstate wat in die Nederduitse taalgebied geleë is (naamlik Noordryn-Wesfale, Brandenburg en Sakse-Anhalt), word die taal vrywillig in klubformaat aangebied. Nederduits is in der waarheid 'n orgideevak wat ook slegs in enkele skole in die Noord-Duitse deelstate aangebied word; in geen ander deelstaat nie.

Omrede die taal deur die jare heen sy prestige verloor het en nou uitsterwing in die gesig staar, word Nederduits eers onlangs weer as skoolvak aangebied. Aangesien die leerlinge nie meer van huis uit Nederduits praat nie, is die skool een van die laaste bastions waar hierdie taal nog aangeleer kan word. Die deurslaggewende faktor vir die invoer van Nederduits as skoolvak is die Europese Handves vir Streeks- of Minderheidstale wat in 1998 deur Duitsland onderteken en in 1999 bekragtig is. Luidens hierdie handves nestel Nederduits hom gemaklik as beskermde streekstaal langs beskermde minderheidstale soos Deens, Sorbies, Fries en Romani. Die taalhandves dien as regsraamwerk wat die taalpolitiek in Duitsland vorm, beïnvloed en reguleer. Die onderskeie state verbind hulle daartoe om die streeks- en minderheidstale te beskerm en te bevorder. Onder andere behels hierdie maatreëls om die onderrig en universitêre/hoër onderwys van die taal moontlik te maak. Die beskerming en bevordering van Nederduits het reeds vanaf 1993 en 1998 in Mecklenburg-Voorpommere en in Sleeswyk-Holstein onderskeidelik grondwetlike status verkry. Ook die Nederduitsonderrig in openbare skole in die deelstaat Sleeswyk-Holstein is grondwetlik veranker.

Hamburg is die eerste deelstaat wat Nederduits as gewone skoolvak by enkele laerskole ingevoer het. Daarna volg Sleeswyk-Holstein en Bremen in 2014 en Mecklenburg-Voorpommere in 2016. Sedert 2017 word Nederduits deur die Kultuurministerie van Duitsland as mondelinge en skriftelike Abitur-eksamenvak erken. Tot dusver is Mecklenburg-Voorpommere die enigste deelstaat wat Nederduits ook op middelbare skole (Sekundarstufe II) bevorder het.

...lees verder

In die nuus

Die Konstitusionele Hof van Suid-Afrika gee die Suid-Afrikaanse parlement opdrag om die gebruik van dagga te dekriminaliseer.
Die voormalige hoof van die Suid-Afrikaanse Weermag (1985–1990), Jannie Geldenhuys, sterf op 83 in George, Wes-Kaap.
Tydens die VSA Ope wen die Japanse tennisspeler Naomi Osaka haar eerste Grand Slam-toernooi, terwyl die Serwiese tennisspeler Novak Đoković sy 14de toernooi wen.
50 jaar na sy onafhanklikheid van die Verenigde Koninkryk is Swaziland, soos vroeër vanjaar deur koning Mswati III aangekondig, amptelik tot eSwatini hernoem.
Die Hooggeregshof van Indië het homoseksualiteit in dié land gewettig.

Het u geweet...

...dat seelikkewane die enigste likkewaan is wat gereeld onder seewater swem? Hulle duik tot 30 minute lank om seewier te vreet.

...dat Edmund Hillary oorspronklik 'n byeboer was? Dit was 'n somerwerk wat hom tyd gegee het om in die winter berge te klim.

Vandag in die geskiedenis

19 September:

1737 – Daniël van den Henghel begin sy termyn as waarnemende goewerneur van die Kaapkolonie ná die dood van goewerneur Adriaan van Kervel.
1911 – Geboortedag van die Britse skrywer en digter William Golding.
1933 – Geboortedag van die Afrikaanse skryfster en digteres Ingrid Jonker naby Kimberley.
1983 – St. Kitts en Nevis word van die Verenigde Koninkryk onafhanklik.
2002 – Rebelle neem beheer oor van die noorde van die Ivoorkus. Die voormalige president Guéi en 15 ander word in sy huis in Abidjan vermoor.