Wys bron van Epifiet

[[Beeld: Tillandsia multicaulis (epiphyte) and Impatiens in Costa Rica.jpg|duimnael|200px|’n Bromelia naby Orosí, [[Costa Rica]].]]
[[Beeld:Clinging root of epiphyte.jpg|duimnael|200px|’n Wortel van ’n orgidee wat aan ’n boom klou.]]

’n '''Epifiet''' of '''lugplant''' is ’n [[plant]] wat nie ’n [[parasiet]] is nie, maar op ander plante soos [[Boom|bome]] groei. Hulle kry hul vog en voedingstowwe uit die lug, reën of ander bronne en nie van hul gasheerplant nie.

Epifiete kom gewoonlik voor in die gematigde sone (bv. [[mos]], [[lewermos]], [[korsmos]] en [[alg]]e) of in die [[trope]] (bv. baie [[varing]]s, [[kaktus]]se, [[orgidee|orgideë]] en [[bromelia]]s).<ref>''Webster's Third New International Dictionary of the English Language, Unabridged''. (1976). Vol. I, p. 764. Encyclopædia Britannica, Inc. Chicago.</ref> Baie [[huisplant]]e is epifiete omdat hulle min water en grond nodig het. Die plante skep ’n ryk en uiteenlopende [[habitat]] vir ander organismes soos [[dier]]e, [[swam]]me en [[bakterie]]ë.<ref>{{cite journal|author=Sydney E. Everhart, Joseph S. Ely, and Harold W. Keller|url=http://people.oregonstate.edu/~everhars/CanopyEpiphytes_Botany2009.pdf|title=Evaluation of tree canopy epiphytes and bark characteristics associated with the presence of corticolous myxomycetes|year=2009|journal=Botany|volume=87|pages=509-517|doi=10.1139/b09-027}}</ref>

Die term "epifiet" is afgelei van die [[Grieks]]e ''epi-'' ("op") en ''phyton'' ("plant"). Die term "lugplant" kom van die feit dat hul wortels nie in die grond groei nie, maar baie epifiete groei in die water op ander waterplante en is dus nie werklik lugplante nie.

== Biodiversiteit ==
Die bekendste epifiete sluit mosse, orgideë en bromelias in, maar hulle word in elke groot plantgroep aangetref. Sowat 89% van epifietspesies (sowat 24&nbsp;000) is [[blom]]plante. Die tweede grootste groep is varings met sowat 10% (2&nbsp;800 spesies). ’n Derde van alle varings is lugplante.<ref>Hogan, C Michael, 2010. [http://www.eoearth.org/article/Fern ''Fern''. Encyclopedia of Earth. National council for Science and the Environment]. Washington, DC</ref>

Hoewel epifiete gewoonlik net fisieke steun van hul gasheerplant kry, beskadig of bedreig sommige lugplante wel hul gashere. Sommige epifiete is groot bome wat hul lewe hoog bo die grond begin. Oor dekades heen stuur hulle wortels al met die stam van die gasheerboom langs, en oorweldig en vervang dit mettertyd. Die [[wurgvy]] en ''[[Metrosideros robusta]]'' is voorbeelde hiervan.

== Voordele ==
Epifiete wat hoog in bome voorkom, het ’n voordeel bo ander plante op die grond, waar minder sonlig kom en meer skade deur diere aangerig word.

Hulle kan ook vir die ekologie voordelig wees, deur byvoorbeeld water te behou sodat minder water in die grond wegsak.<ref>Stanton, D.E., Chávez,   J. H., Villegas,  L., Villasante, F.,  Armesto, J., Hedin, L. O., Horn, H. [http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1365-2435.12249/abstract "Epiphytes Improve Host Plant Water Use by Microenvironment Modification"], ''Functional Ecology'', doi: 10.1111/1365-2435.12249</ref> Hulle skep ook ’n vogtiger en koeler omgewing, wat verdamping verminder en toelaat dat die gasheerplant meer vogtigheid kry.

== Galery ==
<gallery>
Beeld:Aerial Garden-Ferns on a tree.jpg
Beeld:Bromelia epiphyte.JPG
Beeld:Campyloneurum phyllitidis 001 by Scott Zona.jpg
Beeld:Epiphyte plants in greenhouse of the Jardin des Plantes de Paris.jpg
Beeld:Epiphytic orchid (8193582044).jpg
Beeld:Luzuriaga radicans 001 by Inao Vásquez.jpg
Beeld:Tillandsia, Bromeliad epiphyte on Cycad.jpg
</gallery>

{{Soorte plante}}
== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=jIPy9fPiSvo Epifiete in Skotland]
{{Commons-kategorie inlyn|Epiphytes}}
{{Wikt-inlyn|epifiet}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Category:Epiphyte|Engelse Wikipedia]]

[[Kategorie:Soorte plante]]