Witseerkeelentstof
Witseerkeelentstof is 'n entstof wat gebruik word teen Corynebacterium diphtheriae, die agent wat witseerkeel (of difterie) veroorsaak.[1] Die gebruik daarvan het gelei tot meer as 90% afname in die aantal gevalle wêreldwyd tussen 1980 en 2000. Die eerste dosis word aanbeveel op ouderdom ses weke met twee addisionele dosisse vier weke uitmekaar, waarna dit ongeveer 95% effektief is tydens die kinderjare. Drie verdere dosisse word aanbeveel tydens kinderjare. Versterkerdosisse elke tien jaar word nie meer aanbeveel nie.
Die witseerkeelentstof is baie veilig. Beduidende newe-effekte is skaars. Pyn kan voorkom by die inspuitplek. 'n Ophewing kan vorm op die plek van inspuiting wat 'n paar weke duur. Die entstof is veilig tydens swangerskap en vir diegene wat 'n swak immuunfunksie het.[2]
Witseerkeelentstof kom in verskeie kombinasies voor.[3] Een is saam met tetanustoksoïed (bekend as DT-entstof), 'n ander het die tetanus- en pertussisentstowwe (bekend as die DPT-entstof), en ander sluit in bykomende entstowwe soos Hib-entstof, hepatitis B-entstof of geïnaktiveerde polio-entstof. Die Wêreldgesondheidsorganisasie beveel sedert 1974 die gebruik daarvan aan.[4] Ongeveer 84% van die wêreld se bevolking is ingeënt.[5] Dit word toegedoen as 'n binnespierinspuiting. Die entstof moet koel gehou, maar nie gevries word nie.
Die witseerkeelentstof is in 1923 ontwikkel.[6] Dit is op die Wêreldgesondheidsorganisasie se lys van noodsaaklike medisyne, die mees doeltreffende en veilige medisyne wat nodig is in 'n basiese gesondheidstelsel.[7] Die groothandelprys in die ontwikkelende wêreld van 'n weergawe wat tetanustoksoïed bevat, is van 2014 af tussen $0,12 en $0,99 per dosis.[8] In die Verenigde State van Amerika is dit minder as $25.[9]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "MedlinePlus Medical Encyclopedia: Diphtheria immunization (vaccine)" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Maart 2009. Besoek op 7 Maart 2009.
- ↑ Atkinson, William (Mei 2012). Diphtheria Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases (12 uitg.). Public Health Foundation. pp. 215–230. ISBN 9780983263135. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 September 2016.
- ↑ https://www.cdc.gov/vaccines/vpd-vac/diphtheria/default.htm#vacc.
- ↑ "Diphtheria vaccine: WHO position paper- August 2017" (PDF). Weekly epidemiological record. 92: 417–436. 4 Augustus 2017.
- ↑ http://www.who.int/immunization/monitoring_surveillance/burden/diphtheria/en/.
- ↑ Macera, Caroline (2012). Introduction to Epidemiology: Distribution and Determinants of Disease. Nelson Education. p. 251. ISBN 9781285687148.
- ↑ http://www.who.int/medicines/publications/essentialmedicines/EML_2015_FINAL_amended_NOV2015.pdf?ua=1.
- ↑ http://erc.msh.org/dmpguide/resultsdetail.cfm?language=english&code=DT00X&s_year=2014&year=2014&str=&desc=Vaccine%2C%20Diphtheria-Tetanus&pack=new&frm=VIAL&rte=INJ&class_code2=19%2E3%2E&supplement=&class_name=%2819%2E3%2E%29Vaccines%3Cbr%3E.
- ↑ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 313. ISBN 9781284057560.