Gaan na inhoud

Draakdans: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
bywerk
Sobaka (besprekings | bydraes)
Lyn 6: Lyn 6:
== Geskiesenis ==
== Geskiesenis ==
Tydens die [[Han-dinastie]] is verskillende vorme van die draakdans in antieke tekste beskryf. Reëndanse wat tydens droogtetye uitgevoer word, kan die gebruik van figure van draak behels aangesien die Chinese draak met reën in antieke China geassosieer is, byvoorbeeld die draak Yinglong is as 'n reëngod beskou,<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=tUwTxocaOGsC&pg=PA104 |title=Handbook of Chinese Mythology |author= Lihui Yang, Deming An |publisher=Oxford University Press |pages=104 |year= 2008 |isbn=978-0195332636 }}</ref> en die Shenlong het die mag gehad om te bepaal hoeveel [[wind]] en [[reën]] om te bring.<ref>{{cite book |url=https://archive.org/details/chinesemythology0000robe |url-access=registration |title=Chinese Mythology A to Z: [A Young Reader's Companion] |author= Jeremy Roberts |page=[https://archive.org/details/chinesemythology0000robe/page/31 31] |publisher=Facts on File |year=2004 |isbn=9780816048700 }}</ref> Volgens die Han-dinastie-teks ''Luukse Dou van die Lente en Herfs Annale'' deur Dong Zhongshu, as deel van 'n ritueel om 'n beroep op reën te maak, is kleifigure van die drake gemaak en kinders of volwassenes kan dan 'n dans uitvoer. Die aantal drake, hul lengte en kleur, sowel as die kunstenaars kan verskil volgens die tyd van die jaar.<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=tUwTxocaOGsC&pg=PA107 |title=Handbook of Chinese Mythology |author= Lihui Yang, Deming An |publisher=Oxford University Press |pages=107–108 |year= 2008 |isbn=978-0195332636 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://ctext.org/chun-qiu-fan-lu/qiu-yu/ |script-title=zh:《求雨》|work=Chinese Text Project}}</ref> Ander danse met drake kan gevind word in 'n gewilde vorm van vermaak tydens die Han-dinastie, die ''baixi'' (百戲) verskeidenheid vertonings, waar kunstenaars genaamd "mime mense" (象人) aangetrek is as verskeie wesens soos [[dier]]e, [[vis]]se en drake . In sy ''Lirieke Essay oor die Westelike Hoofstad'' (西京賦) het Zhang Heng verskeie optredes opgeneem, soos kunstenaars wat soos 'n groen draak aangetrek het wat 'n [[fluit]] speel, en 'n vis-draak-optrede waar vis in 'n draak verander het.<ref name="baixi">{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=YMT4U_abB6oC&pg=PA104|title=Culture and Customs of China |author= Richard Gunde |page=104 |publisher= Greenwood |year= 2001 |isbn=978-0313361180 }}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=CiQegTh99-wC&pg=PA24 |title= Chinese Theories of Theater and Performance from Confucius to the Present |pages=24–25 |editor= Faye Chunfang Fei |publisher=University of Michigan Press |year=2002 |isbn= 978-0472089239 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://zh.wikisource.org/zh-hant/%E8%A5%BF%E4%BA%AC%E8%B3%A6 |script-title=zh:西京賦 }}</ref> 'n Weergawe van die vis-draak-dans genaamd "''vis-draak wat uitstrek''" (魚龍曼延) is ook by die Han-hof uitgevoer om buitelandse gaste te vermaak - in hierdie dans verander 'n mitiese dier van ''Shenli'' (舍利之獸) in vis, dan na 'n draak.<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=s3wsAgAAQBAJ&pg=PT216 |script-title=zh:中国文化博览1 |author= {{lang|zh|陈晓丹}} |date=26 November 2013 }}</ref> Hierdie antieke danse lyk egter nie soos die moderne draakdans in hul beskrywings nie, en uitbeeldings van die draakdans in Han-dinastie klipreliëfgravures dui daarop dat die rekwisiete wat gebruik word ook omslagtig kan wees, anders as moderne draakdans waar liggewigdrake deur kunstenaars gemanipuleer word.<ref>{{cite book |title=The History of Chinese Dance |author= Wang Kefen|publisher= China Books & Periodicals |pages=25–27 |year= 1985 |isbn=978-0835111867}}</ref>
Tydens die [[Han-dinastie]] is verskillende vorme van die draakdans in antieke tekste beskryf. Reëndanse wat tydens droogtetye uitgevoer word, kan die gebruik van figure van draak behels aangesien die Chinese draak met reën in antieke China geassosieer is, byvoorbeeld die draak Yinglong is as 'n reëngod beskou,<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=tUwTxocaOGsC&pg=PA104 |title=Handbook of Chinese Mythology |author= Lihui Yang, Deming An |publisher=Oxford University Press |pages=104 |year= 2008 |isbn=978-0195332636 }}</ref> en die Shenlong het die mag gehad om te bepaal hoeveel [[wind]] en [[reën]] om te bring.<ref>{{cite book |url=https://archive.org/details/chinesemythology0000robe |url-access=registration |title=Chinese Mythology A to Z: [A Young Reader's Companion] |author= Jeremy Roberts |page=[https://archive.org/details/chinesemythology0000robe/page/31 31] |publisher=Facts on File |year=2004 |isbn=9780816048700 }}</ref> Volgens die Han-dinastie-teks ''Luukse Dou van die Lente en Herfs Annale'' deur Dong Zhongshu, as deel van 'n ritueel om 'n beroep op reën te maak, is kleifigure van die drake gemaak en kinders of volwassenes kan dan 'n dans uitvoer. Die aantal drake, hul lengte en kleur, sowel as die kunstenaars kan verskil volgens die tyd van die jaar.<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=tUwTxocaOGsC&pg=PA107 |title=Handbook of Chinese Mythology |author= Lihui Yang, Deming An |publisher=Oxford University Press |pages=107–108 |year= 2008 |isbn=978-0195332636 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://ctext.org/chun-qiu-fan-lu/qiu-yu/ |script-title=zh:《求雨》|work=Chinese Text Project}}</ref> Ander danse met drake kan gevind word in 'n gewilde vorm van vermaak tydens die Han-dinastie, die ''baixi'' (百戲) verskeidenheid vertonings, waar kunstenaars genaamd "mime mense" (象人) aangetrek is as verskeie wesens soos [[dier]]e, [[vis]]se en drake . In sy ''Lirieke Essay oor die Westelike Hoofstad'' (西京賦) het Zhang Heng verskeie optredes opgeneem, soos kunstenaars wat soos 'n groen draak aangetrek het wat 'n [[fluit]] speel, en 'n vis-draak-optrede waar vis in 'n draak verander het.<ref name="baixi">{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=YMT4U_abB6oC&pg=PA104|title=Culture and Customs of China |author= Richard Gunde |page=104 |publisher= Greenwood |year= 2001 |isbn=978-0313361180 }}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=CiQegTh99-wC&pg=PA24 |title= Chinese Theories of Theater and Performance from Confucius to the Present |pages=24–25 |editor= Faye Chunfang Fei |publisher=University of Michigan Press |year=2002 |isbn= 978-0472089239 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://zh.wikisource.org/zh-hant/%E8%A5%BF%E4%BA%AC%E8%B3%A6 |script-title=zh:西京賦 }}</ref> 'n Weergawe van die vis-draak-dans genaamd "''vis-draak wat uitstrek''" (魚龍曼延) is ook by die Han-hof uitgevoer om buitelandse gaste te vermaak - in hierdie dans verander 'n mitiese dier van ''Shenli'' (舍利之獸) in vis, dan na 'n draak.<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=s3wsAgAAQBAJ&pg=PT216 |script-title=zh:中国文化博览1 |author= {{lang|zh|陈晓丹}} |date=26 November 2013 }}</ref> Hierdie antieke danse lyk egter nie soos die moderne draakdans in hul beskrywings nie, en uitbeeldings van die draakdans in Han-dinastie klipreliëfgravures dui daarop dat die rekwisiete wat gebruik word ook omslagtig kan wees, anders as moderne draakdans waar liggewigdrake deur kunstenaars gemanipuleer word.<ref>{{cite book |title=The History of Chinese Dance |author= Wang Kefen|publisher= China Books & Periodicals |pages=25–27 |year= 1985 |isbn=978-0835111867}}</ref>

Die draakaktiwiteite van die Han-dinastie is ook in die [[Tang-dinastie|Tang]]- en [[Song-dinastie]] genoem. Figure soortgelyk aan die draaklantern (龍燈) wat tydens Lanternfees gebruik is, is beskryf in die Song-dinastie-werk ''Drome van Prag van die Oostelike Hoofstad'', waar figure van draak wat vir vertoon gemonteer is, uit gras en lap gebou is en binne waarin talle kersliggies geplaas kan word.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=rrsJDdMsFRQC&pg=PA688 |script-title=zh:宋代文化史 |page=688|isbn=9579086826|year=1995 |publisher=知書房出版集團 }}</ref><ref>{{cite web |url= https://zh.wikisource.org/wiki/%E6%9D%B1%E4%BA%AC%E5%A4%A2%E8%8F%AF%E9%8C%84/%E5%8D%B7%E5%85%AD |script-title=zh:東京夢華錄/卷六 }}</ref> Sulke draaklanterns kan ook in die nag tydens die Lanternfees deur kunstenaars op straat gedra en geparadeer word.<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=tUwTxocaOGsC&pg=PA109 |title=Handbook of Chinese Mythology |author= Lihui Yang, Deming An |publisher=Oxford University Press |pages=109 |year= 2008 |isbn=978-0195332636 }}</ref> 'n Wye verskeidenheid draakdanse het in verskeie streke in China ontwikkel,<ref>{{cite web |url=http://www.chinesecio.com/cms/en/culture/dragon-dance-long-wu |title=Dragon Dance |work=Confucius Institute Online |access-date=2016-11-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161104083650/http://www.chinesecio.com/cms/en/culture/dragon-dance-long-wu |archive-date=2016-11-04 |url-status=dead }}</ref> byvoorbeeld, die Fenghua-lapdraak (奉化布龙) van Zhejiang is gemaak met bamboesraam en bedek met lap, en word gesê dat dit ontwikkel is in die 1200's. <ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=DMGpDAAAQBAJ&pg=PA80 |title=The Encyclopedia of World Folk Dance |author= Mary Ellen Snodgrass |pages=80&ndash;81 |publisher= Rowman & Littlefield |date=8 August 2016|isbn=9781442257498 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://english.ningbo.gov.cn/art/2009/7/23/art_474_84305.html |title=Fenghua Cloth Dragon |date=2009-07-23 |work=Ningbo.China |access-date=2016-11-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161104015628/http://english.ningbo.gov.cn/art/2009/7/23/art_474_84305.html |archive-date=2016-11-04 |url-status=dead }}</ref> 'n Vorm van draakdans uit Tongliang County (铜梁龙舞), wat as slangtotem-aanbidding ontstaan het, het tydens die [[Ming-dinastie]] begin en in die [[Qing-dinastie]] gewild geword.<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=M-O9BAAAQBAJ&pg=PA141 |title=Intellectual Property Protection of Traditional Cultural Expressions: Folklore in China |author= Luo Li |page=141 |publisher=Springer |year= 2014 |isbn= 978-3319045245 }}</ref> In die moderne era het die regering van die [[Volksrepubliek China]] verskeie tradisionele volksdanse aangepas en bevorder,<ref>{{cite book |title=The History of Chinese Dance |author= Wang Kefen|publisher= China Books & Periodicals |page=103 |year= 1985 |isbn=978-0835111867}}</ref>wat bygedra het tot die gewildheid van die huidige vorm van die draakdans wat nou wyd in China sowel as Chinese gemeenskappe regoor die wêreld voorkom.


== Verwysings ==
== Verwysings ==

Wysiging soos op 20:27, 26 Desember 2023

Draakdans by die Nan Hua-tempel op 22 Januarie 2023.

Draakdans (vereenvoudigde Chinees: 舞龙; tradisioneel Chinees: 舞龍; pinyin: wǔ lóng) is 'n vorm van tradisionele dans en uitvoering in die Chinese kultuur. Soos die leeudans, word dit meestal tydens feestelike vieringe gesien. Die dans word uitgevoer deur 'n span ervare dansers wat 'n lang, buigsame reusagtige marionet van 'n draak manipuleer met behulp van pale wat met gereelde tussenposes langs die lengte van die draak geposisioneer is. Die dansspan simuleer die verbeelde bewegings van hierdie riviergees op 'n kronkelende, golwende manier.

Die draakdans word dikwels tydens Chinese Nuwejaar uitgevoer. Chinese drake is 'n simbool van China se kultuur, en daar word geglo dat hulle geluk vir mense bring, dus hoe langer die draak in die dans is, hoe meer geluk sal dit vir die gemeenskap bring.[1] Daar word geglo dat die drake eienskappe besit wat kragtigheid, waardigheid, vrugbaarheid, wysheid en gunstigheid insluit. Die voorkoms van 'n draak is beide vreesaanjaend en gewaagd, maar dit het 'n welwillende geaardheid, en dit was 'n embleem om imperiale gesag voor te stel. Die bewegings in 'n opvoering simboliseer tradisioneel die mag en waardigheid van die draak.

Geskiesenis

Tydens die Han-dinastie is verskillende vorme van die draakdans in antieke tekste beskryf. Reëndanse wat tydens droogtetye uitgevoer word, kan die gebruik van figure van draak behels aangesien die Chinese draak met reën in antieke China geassosieer is, byvoorbeeld die draak Yinglong is as 'n reëngod beskou,[2] en die Shenlong het die mag gehad om te bepaal hoeveel wind en reën om te bring.[3] Volgens die Han-dinastie-teks Luukse Dou van die Lente en Herfs Annale deur Dong Zhongshu, as deel van 'n ritueel om 'n beroep op reën te maak, is kleifigure van die drake gemaak en kinders of volwassenes kan dan 'n dans uitvoer. Die aantal drake, hul lengte en kleur, sowel as die kunstenaars kan verskil volgens die tyd van die jaar.[4][5] Ander danse met drake kan gevind word in 'n gewilde vorm van vermaak tydens die Han-dinastie, die baixi (百戲) verskeidenheid vertonings, waar kunstenaars genaamd "mime mense" (象人) aangetrek is as verskeie wesens soos diere, visse en drake . In sy Lirieke Essay oor die Westelike Hoofstad (西京賦) het Zhang Heng verskeie optredes opgeneem, soos kunstenaars wat soos 'n groen draak aangetrek het wat 'n fluit speel, en 'n vis-draak-optrede waar vis in 'n draak verander het.[6][7][8] 'n Weergawe van die vis-draak-dans genaamd "vis-draak wat uitstrek" (魚龍曼延) is ook by die Han-hof uitgevoer om buitelandse gaste te vermaak - in hierdie dans verander 'n mitiese dier van Shenli (舍利之獸) in vis, dan na 'n draak.[9] Hierdie antieke danse lyk egter nie soos die moderne draakdans in hul beskrywings nie, en uitbeeldings van die draakdans in Han-dinastie klipreliëfgravures dui daarop dat die rekwisiete wat gebruik word ook omslagtig kan wees, anders as moderne draakdans waar liggewigdrake deur kunstenaars gemanipuleer word.[10]

Die draakaktiwiteite van die Han-dinastie is ook in die Tang- en Song-dinastie genoem. Figure soortgelyk aan die draaklantern (龍燈) wat tydens Lanternfees gebruik is, is beskryf in die Song-dinastie-werk Drome van Prag van die Oostelike Hoofstad, waar figure van draak wat vir vertoon gemonteer is, uit gras en lap gebou is en binne waarin talle kersliggies geplaas kan word.[11][12] Sulke draaklanterns kan ook in die nag tydens die Lanternfees deur kunstenaars op straat gedra en geparadeer word.[13] 'n Wye verskeidenheid draakdanse het in verskeie streke in China ontwikkel,[14] byvoorbeeld, die Fenghua-lapdraak (奉化布龙) van Zhejiang is gemaak met bamboesraam en bedek met lap, en word gesê dat dit ontwikkel is in die 1200's. [15][16] 'n Vorm van draakdans uit Tongliang County (铜梁龙舞), wat as slangtotem-aanbidding ontstaan het, het tydens die Ming-dinastie begin en in die Qing-dinastie gewild geword.[17] In die moderne era het die regering van die Volksrepubliek China verskeie tradisionele volksdanse aangepas en bevorder,[18]wat bygedra het tot die gewildheid van die huidige vorm van die draakdans wat nou wyd in China sowel as Chinese gemeenskappe regoor die wêreld voorkom.

Verwysings

  1. "Dragon Dance". Cultural China. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Junie 2014.
  2. Lihui Yang, Deming An (2008). Handbook of Chinese Mythology. Oxford University Press. p. 104. ISBN 978-0195332636.
  3. Jeremy Roberts (2004). Chinese Mythology A to Z: [A Young Reader's Companion]. Facts on File. p. 31. ISBN 9780816048700.
  4. Lihui Yang, Deming An (2008). Handbook of Chinese Mythology. Oxford University Press. pp. 107–108. ISBN 978-0195332636.
  5. 《求雨》. Chinese Text Project.
  6. Richard Gunde (2001). Culture and Customs of China. Greenwood. p. 104. ISBN 978-0313361180.
  7. Faye Chunfang Fei, red. (2002). Chinese Theories of Theater and Performance from Confucius to the Present. University of Michigan Press. pp. 24–25. ISBN 978-0472089239.
  8. 西京賦.
  9. 陈晓丹 (26 November 2013). 中国文化博览1.
  10. Wang Kefen (1985). The History of Chinese Dance. China Books & Periodicals. pp. 25–27. ISBN 978-0835111867.
  11. 宋代文化史. 知書房出版集團. 1995. p. 688. ISBN 9579086826.
  12. 東京夢華錄/卷六.
  13. Lihui Yang, Deming An (2008). Handbook of Chinese Mythology. Oxford University Press. p. 109. ISBN 978-0195332636.
  14. "Dragon Dance". Confucius Institute Online. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 November 2016. Besoek op 3 November 2016.
  15. Mary Ellen Snodgrass (8 Augustus 2016). The Encyclopedia of World Folk Dance. Rowman & Littlefield. pp. 80–81. ISBN 9781442257498.
  16. "Fenghua Cloth Dragon". Ningbo.China. 23 Julie 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 November 2016. Besoek op 3 November 2016.
  17. Luo Li (2014). Intellectual Property Protection of Traditional Cultural Expressions: Folklore in China. Springer. p. 141. ISBN 978-3319045245.
  18. Wang Kefen (1985). The History of Chinese Dance. China Books & Periodicals. p. 103. ISBN 978-0835111867.