Feesbundel

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Omslag van 'n feesbundel (1895).
'n Feesbundel gepubliseer ter aangeleentheid van 'n 70ste verjaarsdag (1923).

In die akademiese wêreld is 'n feesbundel (Duits: Festschrift of Latyn: liber amicorum; letterlik: "vriendeboek") 'n boek wat 'n gerespekteerde persoon, veral 'n akademikus, vereer en gedurende hul leeftyd gepubliseer word. Dit neem gewoonlik die vorm aan van 'n geredigeerde bundel, wat bydraes bevat van kollegas, oud-leerlinge en vriende van die geëerde persoon. Feesbundels se titels begin dikwels met die woorde "opstelle ter ere van ..." 'n Feesbundel kan egter ook opgedra word aan 'n instelling of organisasie soos 'n universiteit.[1]

Terminologie[wysig | wysig bron]

Die term beteken letterlik "vieringsbundel". 'n Alternatiewe Latynse term daarvoor is "liber amicorum". 'n Vergelykbare boek wat postuum aangebied word, word soms 'n "gedenkbundel" of in die Duits "Gedenkschrift" genoem, maar hierdie term is baie skaarser in Engels. 'n Feesbundel wat op elektroniese wyse op die internet saamgestel en gepubliseer word staan in die Duits bekend as 'n "Webfestschrift".(uitgespreek óf [vɛp-] of [wɛb-]). Die term is geskep deur die redakteurs van wyle Boris Marshak se "Webfestschrift", Eran ud Aneran,[2] wat aanlyn gepubliseer is in Oktober 2003.

Internasionale geskiedenis[wysig | wysig bron]

Die Europese en Afrikaanse tradisie van die verering van spesiale prestasies in wetenskap en kultuur, is na die Verenigde State oorgedra deur wetenskaplikes wat die NSDAP ontvlug het.[3][4] In die tweede helfte van die 20ste eeu is die praktyk internasionaal in gebruik geneem. Aangesien geen Engelse term vir so 'n boek, wat 'n spesiale geleentheid vier, in gebruik was nie, is die Duitse woord "Festschrift" oorgeneem in Engels. Dit word gereeld gebruik sonder die kursief, wat gewoonlik 'n term uit 'n vreemde taal aandui. Die meervoud daarvan kan óf die oorspronklike "Festschriften" wees óf verengels wees as "Festschrifts".[5]

Beskrywing[wysig | wysig bron]

'n Feesbundel bevat oorspronklike bydraes deur die geëerde akademikus se hegte kollegas, wat dikwels hul voormalige doktorale studente insluit. Dit word tipies gepubliseer ter geleentheid van die geëerde persoon se aftrede, 'n belangrike verjaarsdag of ander noemenswaardige herdenkings. 'n Feesbundel kan enigiets van 'n kort en bondige bundel tot 'n werk bestaande uit verskeie volumes wees. Aufstieg und Niedergang der römischen Welt het byvoorbeeld in 1972 begin as 'n feesbundel ter herdenking van die 75ste verjaardag van Joseph Vogt, 'n Duitse klassieke historikus. Vier volumes is beplan, maar dit het sedertdien 89 volumes bereik (insluitend verskeie wat vir die komende jare beplan is, maar in 1998 agterweë gehou is). Die opstelle hou gewoonlik op een of ander manier verband met, of besin oor, die geëerde persoon se bydraes tot hul vakgebied, maar kan belangrike oorspronklike navorsing deur die outeure daarvan insluit. Baie feesbundels bevat ook "tabula gratulatoria", 'n uitgebreide lys van akademiese kollegas en vriende wat hul beste wense aan die persoon stuur.

In die geval van prominente akademici kan verskeie feesbundels deur verskeie groepe studente en kollegas voorberei word, veral as die persoon beduidende bydraes tot verskillende velde gemaak het.

Om aangewys te word om 'n feesbundel voor te berei, word in Duitsland as 'n eer beskou.[6]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. https://akademia.ac.za/feesbundel-artikel/ Opgespoor en besoek op 19 April 2024
  2. "Eran ud Aneran – Transoxiana Webfestschrift Series 2003". Transoxiana. Transoxiana.org. ISSN 1666-7050. Besoek op 8 Oktober 2013.
  3. Horowitz, Irving Louis. Communicating Ideas: The Politics of Scholarly Publishing New Brunswick , N.J.: Transaction Publishers, 1991.
  4. Ricki Lewis. Festschriften Honor Exceptional Scientific Careers, Scholarly Influences, The Scientist, 2 September 1996.
  5. Agnes, Michael, red. (2004). Webster's New World College Dictionary, fourth edition. Wiley Publishing. p. 524. ISBN 0-02-863118-8.
  6. Claudio Naranjo. Festschrift