Hendrik Andries Hanekom

Ds. H.A. Hanekom.

Ds. Hendrik Andries Hanekom (distrik Moorreesburg, Kaapkolonie, 17 Maart 1878 – Bloemfontein, Suid-Afrika, 2 Desember 1943) was ’n predikant in vyf gemeentes van die Nederduitse Gereformeerde Kerk, waarvan drie in die Vrystaatse Kerk en twee in Oos-Kaapland.

Opleiding en eerste gemeente

Ds. Hanekom is op ’n plaas in die Swartland gebore. Sy opleiding het hy eers aan die Normaalskool en toe aan die Suid-Afrikaanse Kollege, albei in Kaapstad, ontvang. Hierna is hy na die Kweekskool op Stellenbosch vir sy teologiese opleiding en einde 1907 is hy gelegitimeer.

Gemeentebediening

Ds. H.A. en mev. Nettie Hanekom.

Sy eerste gemeente was Oudtshoorn waar hy as hulpprediker opgetree het. Vandaar is hy in 1909 na Clocolan en drie jaar later het hy die beroep na Alexandria aangeneem.

Ds. Hanekom is op Saterdagoggend, 20 Julie 1912, deur die konsulent, ds. George Rudman, bevestig, maar geen ringspredikante het die geleentheid bygewoon nie. Ds. Hanekom het sy intreepreek in die aand na aanleiding van Hand. 8:35 gelewer. Ds. en mev. Hanekom het hulle gou in die gemeente bemind gemaak, nie alleen deur die deeglikheid en toegewydheid van hul werk nie, maar ook deur hul vriendelike omgang en hul geestelike ontwikkeling wat die gemeente getref het. Mev. Hanekom het haar so opgeoffer dat haar gesondheid selfs daaronder gelei het.

Die gemeente het van 1919 tot 1921 drie jare van bittere droogte deurgemaak en die nood het hoog gestyg. Ná 'n besoek van ds. D.P. van Huyssteen – toe nog leraar van die NG gemeente Montagu, maar van 1937 af organiserende armesorgsekretaris van die Kaapse Kerk – wat deur die administrateur van die Kaapprovinsie afgevaardig is om die gemeentes in verband met die oprigting van koshuise vir behoeftige kinders te besoek, het die kerkraad besluit om so 'n koshuis op te rig, wat dan ook in Augustus 1919 met 22 kosgangers in die ou kerkgebou geopen is. Die orrelis, C. van der Vyver, is as huisvader aangestel.

Teen die end van 1919 was ds. en mev. Hanekom vir drie maande met siekteverlof afwesig. Gedurende dié tyd het ds. H.C. de Wet, Alexandria se leraar van 1893 tot 1903, waarna hy in 1911 op Greyton sy emeritaat aanvaar het, en later eerw. P. Potgieter die gemeentewerk waargeneem. Dit was met groot blydskap dat die gemeente hul leraar na die siekteverlof met herstelde gesondheid kon terug ontvang.

Vroeg in 1921 het ds. Hanekom 'n beroep na Albanie (op Riebeek-Oos aangeneem en op 23 April 1921 het hy sy demissie ontvang. Die gemeente het swaar van ds. en mev. Hanekom afskeid geneem soos blyk uit die adresse wat by hul vertrek aangebied is. Die afskeidstoesprake het almal gewag gemaak van sy diep geestelike ontwikkeling, nederigheid, deeglikheid en toegewydheid aan sy werk.

Gedurende sy tydperk op Riebeek-Oos is die woning van Piet Retief aangekoop en begin met die Piet Retief-weeshuis vir verweesde en verwaarloosde seuns. Ds. Hanekom het agtereenvolgens nog Albanie, Jacobsdal en Trompsburg bedien. Op Trompsburg het hy in 1943 sy emeritaat aanvaar.

Waardering

Orals waar hy gewerk het, het ds. Hanekom 'n kragtige invloed op sy gemeentelede uitgeoefen want hy het sy godsdiens en prediking nougeset uitgeleef. "Ds. en mev. Hanekom se prestasies op maatskaplike en godsdienstige gebied," aldus L.H. Koen, "was in baie gevalle byna bomenslik en alleen hul onwrikbare geloof in die onbeperkte mag van God kon hulle daartoe in staat stel." Enige weke na sy afskeid is ds. Hanekom op 2 Desember 1943 in die hospitaal in Bloemfontein oorlede. Sy stoflike oorskot is voor die hoofdeur van die kerk op Trompsburg ter aarde beste1.

’n Dogter van ds. en mev. Hanekom, Twinkle, was getroud met die kleurryke en omstrede politikus, sakeman en uitgewer Blaar Coetzee.

Bronne

• (af) Oberholster, J.M. 1954. Die Gemeente Alexandria. ’n Eeufees-Gedenkboek 1854–1954. Alexandria: NG Gemeente.