Baardbelasting

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
’n Russiese bewys uit 1705 wat gedra moes om te wys die persoon het sy baardbelasting betaal.

Baardbelasting is ’n soort belasting wat deur die geskiedenis in verskeie lande ingestel is vir mans wat baarde dra. Die bekendste hiervan is dié van Pieter I van Rusland wat dit in 1698 ingestel het om die dra van baarde te ontmoedig.

Rusland[wysig | wysig bron]

Pieter die Grote het in September 1698 ’n baardbelasting ingestel as deel van sy poging om die land te moderniseer en op Europese modelle te skoei. Baarde was in dié tyd ongewoon in Europa, wat twee keer deur Pieter besoek is voordat hy begin regeer het.

Pieter het aanvanklik self besoekers aan sy paleise se baarde afgeskeer en later was daar gewoonlik ’n barbier aan sy etenstafel wat al die gaste tydens die maaltyd skoongeskeer het.[1] Ná die instelling van die belasting moes mans ’n bewys by hulle dra as teken dat hulle die baardbelasting betaal het.[2] Dit was van koper of silwer en het op die een kant die Russiese tweekoppige arend gehad en op die ander kant die onderste deel van ’n gesig met ’n neus, mond, snor en baard. Dit het twee frases bevat: "Geld is geneem" en " ’n Baard is ’n oorbodige las".[3]

Boere kon hul baarde behou, maar moes belasting betaal elke keer dat hulle ’n stad binnegaan of verlaat.[4]

Engeland[wysig | wysig bron]

Koning Frans I van Frankryk.

In 1535 het koning Hendrik VIII van Engeland, wat self ’n baard gehad het, ’n baardbelasting ingestel. Die bedrag wat betaal moes word, het afgehang van die persoon se sosiale stand. Sy dogter, Elizabeth I, het agterna weer die belasting ingestel op alle baarde ouer as twee weke.[5]

Frankryk[wysig | wysig bron]

In Frankryk moes kerkamptenare hul baarde in die 16de eeu afskeer. Koning Frans I het aanstoot geneem dat geestelikes baarde groei. Dit het ’n verdeling veroorsaak tussen "hoëre" en "laere" kerklikes. Die hoëres kon die belasting betaal en hul baarde behou, terwyl die armer amptenare hul baarde moes afskeer. Volgens ’n edik in 1535 is ook regsgeleerdes gelas om sonder baarde in die hof te verskyn.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Bernhard Stern: Geschichte der öffentlichen Sittlichkeit in Russland, Deel 1, Hoofstuk 2: Der Barbier als Erzieher. 1907. E-Text in Lexikus-Volltextbibliothek Geargiveer 26 Maart 2010 op Wayback Machine, URL besoek op 12 Julie 2009
  2. "Smithsonian Rare Russian Coin Collection Seeks Exhibition Sponsor". America.gov. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 November 2009. Besoek op 23 Desember 2011.
  3. Florenskiĭ, Pavel Aleksandrovich (1997), The Pillar and the Ground of Truth, Princeton University Press, p. 535, ISBN 978-0-691-03243-6 
  4. Th. B. Welter: Lehrbuch der Weltgeschichte für Schulen, bl. 319. Münster 1861, URL besoek op 11 Julie 2009
  5. Sharpe, M. E. (1967), Challenge, Vol 2, New York University Institute of Economic Affairs, p. 14