Beowulf
Beowulf is 'n epiese gedig met 3 182 strofes wat êrens in die 7de tot die 10de eeu in oud-Engels geskryf is. Beowulf is die held van die gedig, afkomstig van 'n Germaanse volk in die suide van Swede genaamd die Gaute. In die gedig reis Beowulf na Denemarke en help hul koning, Hroogar van die Scydings, om die boosagtige monster Grendel te verslaan.[1]
Agtergrond
[wysig | wysig bron]Die gedig speel af in die vyfde eeu nadat die Angelsaksers begin het om na Engeland toe te emigreer en bevat heelwat Skandinawiese mitologie. Daar word vandag wel geglo dat daar wel 'n koning Hroogar was wat oor 'n klein koninkryk in Denemarke geheers het.
In 1936 het J.R.R. Tolkien 'n essay geskryf genaamd Beowulf: the monsters and critics waar die gedig vir die eerste keer ernstig bestudeer is en sommige kenners glo dat Beowulf 'n indruk op Tolkien gemaak het. Beowulf is deur die volksmond oorgedra en die digter is onbekend. Die gedig is wel neergeskryf deur monnike in ongeveer 1000 n.C. waar die gedig dalk ook sy Christelike bykomstighede gekry het.
Beowulf as held
[wysig | wysig bron]Beowulf beteken letterlik byejagter (Bee-wolf) in Ou Engels en kon moontlik ook beer beteken ingevolge 'n beer se voorliefde vir heuning. Daar word ook geglo dat Boewulf korreleer met Bodvar Bjarki die Skandinawiese oorlogsbeer. Albei was afkomstig van Gautland en het na Denemarke gereis, en albei het fabelagtige monsters verslaan.
Beowulf en Grendel
[wysig | wysig bron]Die gedig begin met koning Hroogar wat 'n groot woning (Heorot) vir sy vrou Wealhpeow en soldate gebou het waar hulle ook feeste gevier het. Die kwaai monster Grendel het elke aand wanneer Hroogar en sy soldate geslaap het een van hulle opgevreet. Hroogar en sy mense was hulpeloos en moes Heorot verlaat. Beowulf hoor van die lot van Hroogar en vra sy koning vir toestemming om die Scyldings te help. Beowulf en sy soldate spandeer een nag in Heorot en nadat hulle aan die slaap raak, bespring Grendel hulle en vermoor een van Beowulf se soldate, hy waag egter nie om aan die troon van Hrothgar te raak nie, want die geloof was dat die troon deur Almagtige God beskerm is. Die hele tyd het Beowulf gemaak asof hy slaap totdat hy op die regte oomblik vir Grendel bespring. Die geveg het amper die hele woning vernietig maar op die einde ruk Beowulf Grendel se arm af, waarna Grendel huis toe gekeer het om te sterf. Die volgende aand hou Hroogar 'n fees, maar Grendel se moeder val hulle onverwags aan uit wraak vir haar seun se dood. Sy en Beowulf het 'n lang geveg gehad, maar Beowulf het haar ook verslaan.
Beowulf en die draak
[wysig | wysig bron]Ná sy geveg met Grendel, keer Beowulf na Gautland terug waar hy koning geword het. Eendag steel 'n slaaf 'n goue beker uit 'n draak se grot in Earnaness. Toe die draak agterkom wat gebeur het, neem hy wraak deur alles binne sig te verbrand. Beowulf en een van sy knegte Wiglaf veg teen die draak en verslaan hom — Beowulf is ernstig gewond en sterf. Hy word toe met al die draak se skatte begrawe, want dit is geglo dat daar 'n onheilige vloek op die skatte gerus het.
Teks
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8