Jin en jang

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Jin en Jang)
Die tajitu-simbool – jin en jang

Jin en jang stel die skeppende krag in die heelal voor wat altyd volkome gebalanseerd moet wees sodat kosmiese energievloei kan plaasvind. Jin is die vroulike of negatiewe pool wat swart, koud en stadig is. Jang is die manlike of positiewe pool wat wit, warm en vinnig is. Die jin-en-jang-simbool dui daarop dat jin voortdurend verander in jang, en jang verander weer voortdurend in jin. Hierdie dubbelsinnige lewensbeskouing van jin en jang vorm die basis van die Chinese filosofie wat vervat is in die boek van verandering, of die I-Ching.

Uitleg[wysig | wysig bron]

Die heelal; alles wat dit is en nie is nie, word Tao (of Dao) genoem. Die Tao kan nie geken, verstaan of geïnterpreteer word nie. Die Tao manifesteer ditself in twee teenoorgestelde waardes: jin and jang. Dit is nie absolute pole soos goed en kwaad nie; beide waardes bestaan slegs in verhouding tot mekaar. Jy kan slegs 'lank' uitsluitlik lank noem in verhouding met 'kort'; beide kan dus nie afsonderlik (in hulself) bestaan nie .

Jin word geassosieer met die donker maan (wat van die son af weggedraai word) en is sonder oordeel verwysend na die vroulike natuur. Jang is geassosieer met die helder son en is sonder oordeel verwysend na die manlike natuur.

Jin: die donker kant van die berg en jang: die ligte kant van die berg. Jin en Jang is die uitdrukkingsvorme van die Tao en het geen waarde in hulleself nie. So kan 'n individu nooit 'n jin of jang in 'n absolute sin wees nie.

Jin en jang word gewoonlik onderskeidelik swart en wit aangedui. Jin en jang is 'vasgevang' in 'n sirkel wat die tao simboliseer; Taoïsme, die Taijitu (太極 圖), ook bekend as die T'ai Chi simbool.

Jin- jang manifesteer volgens 'n aantal beginsels:

• Jin en Jang is nie 'n statiese verskynsel nie; Dit is 'n dinamiese proses wat nooit stop of gestop kan word nie.

• Alles is gekoppel aan die dinamiek / beweging van die jin-en-jang-beginsel.

• Jin of jang kan nie verdwyn of ontbeek nie.

• Die absolute jin of absolute jang bestaan nie. Daar is geen absolute donker of lig nie; In die nag wanneer dit donker is, kan mens nog sien en gedurende die dag is daar altyd skaduwees.

• Iets kan jin of jang genoem word as dit vergelyk word met iets anders.

• Jin en jang is onderling verbind, wanneer een waarde vergroot word, word die ander verminder.

• Jin is die veroorsaker van jang; wat in die simbool uitgedruk word deur die wit punt in die donker jin.

• Jang is die oorsaak van jin; wat uitgedruk word in die simbool deur die swart punt in die ligte jang.

Niks in die heelal is heeltemal jin of heeltemal jang nie. As jy 'n vertikale lyn deur die middel van die sirkel van die jin-jang-simbool teken, sien jy dat die een in die ander teenwoordig is; die semi-sirkels wat na vore kom, wys in jin jang en in jang jin. Die twee kolletjies dui aan dat die een die begin van die ander is, dat jang die begin van jin en jin die begin van jang is.

Die lyn wat die 'skeiding' tussen jin en jang aandui, word nie as 'n reguit vertikale lyn geteken nie. Dit is 'n 'S' wat aandui dat dit 'n dinamiese proses is. So jy kan sê dat jin en jang die afsonderlike dele van die Tao is wat mekaar veroorsaak en onderhou. Hulle is die dele van die eenheid (tao).

Die begrippe jin en jang kan dus slegs in 'n wederkerig funksioneer: water (jin) - stoom (jang) - ys (jin). Dit is dus nie sinvol om te sê dat jin = water en jang = bo nie.

Alhoewel jin staan vir vroulikheid en jang vir manlikheid, kom beide elemente in die liggaam van beide geslagte voor. Dit is nie te sê dat almal uit 50% van jin en 50% van jang moet bestaan nie. Elke persoon het 'n unieke verhouding van jin en jang wat deur die lewe ontwrig kan word. Alhoewel ontwrigting van jin en jang tot siekte kan lei, gee ontwrigting ook nuwe insigte / moontlikhede.

Daar is verskeie faktore wat die beweging van jin en jang beïnvloed; die grondwet, die klimaat, die seisoen, die aktiwiteite en die emosionele omgewing. Alle komponente beïnvloed voortdurend mekaar en werk as 'n dinamiese netwerk. Dit beteken dat in balans nie 'n vaste statiese oomblik is nie, maar iemand in balans kan onder alle omstandighede aanpas by verandering. Die lewe is beweging.

Die jin-jang-filosofie is nog steeds die basis van die Chinese kultuur tot vandag toe; medisyne (akupunktuur), sport, dans of die kompleksiteit van die menslike persoonlikheid (Chinese astrologie en die I Ching) en dies meer.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Die oorsprong van jin en jang strek duisende jare terug. Die beginsel word vir die eerste keer in die I Ching genoem, wat dateer uit ongeveer 3000 jaar v.C. Mense het probeer om die lewe te voorspel deur op sekere tye 'n skouerblad van 'n skaap in die vuur te hou, wat dan deur die hitte gebreek word en die vorm van die breuk het aangedui wat van die gode verwag kan word. In daardie tyd het die Chinese die skrif gebruik om met die gode te kommunikeer en sodoende is "die uitkoms van die breuk" op die betrokke been geskryf, wat behou is.

Uit al hierdie bewaarde en beskrewe skouerblaaie is dit ontdek dat die lewe nie voorspel kon word deur breuke in 'n been nie. Dit was 'n goeie oes of nie, of daar was geen siekte nie. As gevolg van hierdie onvoorspelbare beweging tussen die een en die ander, is dit waarskynlik dat die ou Chinese die bewegings in die natuur as uitgangspunt geneem het om die lewe te kan plaas / verstaan, somer - winter / dag - nag / hitte - koue / reën - droogte / gesondheid - siekte en dies meer.

Geen ware dualiteit nie[wysig | wysig bron]

So is tot die uiteindelik besef gekom dat die Tao (die Alles) in twee teenoorgestelde waardes manifesteer maar wat nie " 'n dualiteit vorm nie". Jin (die een) is nie beter as jang (die ander) nie, en omgekeerd, hulle is ewe waardig aan mekaar. Ewewaardig beteken gelyk en tog anders.

Hierdie metode van denke is moeilik begrypbaar vir mense met 'n westerse denkraamwerk. Dit is deels omdat die taal waarin die westerse mense hulself uitdruk, nie sterk op beelde gebaseer is nie, maar hoofsaaklik 'n lineêre taal is. As gevolg hiervan kan die essensie van dinge nie altyd maklik uitgedruk word nie; so beteken die woord: "arm" óf 'n ledemaat, óf 'n gebrek aan geld. Sodanige lineêre uitdrukkings gee die spreker ook die geleentheid om verkeerdelik meerwaardigheid toe te voeg (dualiteit).

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.