Openbare gesondheid

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Koerantopskrifte van regoor die wêreld oor die toetsing van 'n entstof teen polio.

Openbare gesondheid is al beskryf as "die wetenskap en kuns van siektevoorkoming, lewensverlenging en die bevordering van gesondheid deur die georganiseerde pogings en ingeligte keuses van die samelewing, organisasies, gemeenskappe en individue."[1] Dit is gemoeid met gevare vir die gesondheid van 'n gemeenskap gebaseer op bevolkingsgesondheidsontleding. Die betrokke bevolking kan so klein soos 'n handvol mense of so groot soos al die inwoners van verskeie kontinente (in die geval van 'n pandemie) wees. Openbare gesondheid het baie subterreine, maar sluit gewoonlik die volgende interdissiplinêre kategorieë in: epidemiologie, biostatistiek en gesondheidsdienste. Omgewingsgesondheid, gemeenskapsgesondheid, gedragsgesondheid en beroepsgesondheid is ook belangrike terreine van openbare gesondheid.

Die fokus van openbare gesondheidsintervensies is om siektes, beserings en ander gesondheidstoestande te voorkom en bestuur. Dit geskied deur die waarneming van gevalle en die bevordering van gesonde gedrag, gemeenskappe en (in aspekte verwant aan menslike gesondheid) omgewings. Dit is daarop gemik om te voorkom dat gesondheidsprobleme ontstaan of herhaaldelik voorkom deur opvoedkundige programme te implementeer, beleidstellings te ontwikkel, dienste te lewer en navorsing te doen.[2] Die behandeling van 'n siekte of 'n patogeen kan voorkom dat dit na ander versprei, soos in die geval van 'n epidemie. Inentingsprogramme, bewusmakingsveldtogte en die verspreiding van kondome om te voorkom dat oordraagbare siektes versprei is voorbeelde van algemene voorkomende openbare gesondheidsmaatreëls.

Openbare gesondheid doen ook verskeie stappe om die gesondheidsongelykheid tussen verskillende areas van die land, en in sommige gevalle, die kontinent of wêreld te beperk. Een kwessie is individue en gemeenskappe se toegang tot gesondheidsorg weens finansiële, geografiese of sosiokulturele beperkings. Toepassings van die openbare gesondheidstelsel behels moeder- en kindgesondheid, gesondheidsdiensadministrasie, noodreaksie en die voorkoming en beheer van besmetlike en chroniese siektes.

Die groot positiewe impak van openbare gesondheidsprogramme word algemeen erken. Deels weens die beleide en aksies wat deur openbare gesondheid ontwikkel is, was daar in die 20ste eeu 'n afname in die sterftesyfers vir babas en kinders aangeteken en 'n deurlopende toename in lewensverwagting. Daar word byvoorbeeld beraam dat die lewensverwagting onder Amerikaners sedert 1900[3] met dertig jaar toegeneem het, en wêreldwyd met ses jaar sedert 1990.[4]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. The Untilled Fields of Public Health 1920, volume 51, issue 1306, pages 23-33 – https://archive.org/details/cihm_90880
  2. Association of Schools of Public Health. What is Public Health? Geargiveer 4 Junie 2010 op Wayback Machine Besoek op 2010-06-24
  3. Association of Schools of Public Health. Impact of Public Health. Geargiveer 11 Junie 2010 op Wayback Machine Besoek op 2010-6-24.
  4. World Health Organization. Life expectancy at birth, besoek op 20 April 2011.