Seeorrel
 | Hierdie artikel is 'n weesbladsy. Dit is nie geskakel of in ander bladsye ingesluit nie. Help Wikipedia deur na moontlike teks te soek en 'n skakel hierheen te plaas. |
Die seeorrel in Zadar, Kroasië, is 'n argitektoniese installasie wat klankkuns voortbring. Die seeorrel, 'n eksperimentele musiekinstrument, bestaan uit pype onder 'n groot stel marmertrappe. Wanneer seeglowe en wind oor en deur die pype spoel, is sagte, meesleurende, dog ietwat weemoedige klanke hoorbaar.
Geskiedenis[wysig | wysig bron]
Na die verwoesting wat tydens die Tweede Wêreldoorlog in Zadar plaasgevind het, is daar aanvanklik chaotiese herstelwerk onderneem, in 'n poging om die stad te herstel. Die frenetiese rekonstruksie het 'n groot gedeelte van die seefront in 'n ononderbroke, vervelige betonmuur omskep.
Die seeorrel se pypmeganisme is deur die argitek Nikola Bašić ontwerp, as deel van 'n projek om die nuwe stadskus (Nova riva) te herontwerp; die terrein is op 15 April 2005 vir die publiek geopen.[1] Die seegolwe en wind spoel oor die pype van die seeorrel om willekeurige, harmoniese klanke voort te bring.
Die seeorrel is 'n gewilde besienswaardigheid vir plaaslike inwoners sowel as toeriste. Wit marmertrappe wat na die water lei, is later op die terrein gebou. Versteek onder die trappe is 'n stelsel van poliëtileenpype en 'n holte waarin die klanke weerklink, wat die area in 'n groot musikale instrument omskep. Die klank van die seeorrel is die resultaat van willekeurige seegolwe en wind wat oor en deur die pype spoel en vloei.
In 2006 het die seeoorrel die ex-aequo prys van die vierde uitgawe van die Europese prys vir stedelike openbare ruimte ontvang.
Sien ook[wysig | wysig bron]
- Wave Organ (in San Francisco, California, USA)
- Blackpool High Tide Organ (in Blackpool, England, UK)
- Chillida's Comb of the Wind (in San Sebastián / Donostia, Basque Country, Spain)
- Water organ or Hydraulis
- Hydraulophone
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Stamac, I: Acoustical and Musical Solution to Wave-driven Sea Organ in Zadar, Proceedings of the 2nd Congress of Alps-Adria Acoustics Association and 1st Congress of Acoustical Society of Croacia, pages 203-206, 2005.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
- "Sea organ, Zadar, Croatia", SonicWonders.org (klank en video)
- "Sea Organ - musical instrument played by the sea", OddMusic.com.
- "Sea organ photo pool", Flickr.com.
- Sea organ, prize ex-aequo of the fourth edition of the European Prize for Urban Public Space, PublicSpace.org.
- "Sea organ music, Zadar, Croatia", free-stock-music.com (sound)
- "Sea organ binaural recording music, Zadar, Croatia", soundcloud.com (sound)