Oscar

Die 81ste Oscar-toekennings in 2009.

Oscar kan ook verwys na een van die letterkodes in die NAVO-spelalfabet.

---

'n Oscar is 'n beeldjie wat by die jaarlikse Oscar-toekennings as prys toegeken word vir prestasies in die rolprentbedryf. Dit het in 1928 ontstaan. Die beeldjie is deur die beeldhouer George Stanley ontwerp op grond van sketse deur Cedric Gibbons, die kunsdirekteur van die rolprentmaatskappy MGM, maar dit is eers in die 1930’s die Oscar genoem. Voorheen het dit bekend gestaan as die Academy Award of Merit.

Geskiedenis

Daar is verskeie verhale oor waar die bynaam werklik vandaan kom, maar die Amerikaanse rolprentakademie, wat die toekennings doen ("the Academy of Motion Picture Arts and Sciences"), aanvaar hierdie weergawe: In die vroeë jare dertig het ’n bibliotekaresse van die akademie, Margaret Herrick, opgemerk dat die beeldjie soos haar oom Oscar lyk. Die naam het bly steek en die akademiepersoneel het dit daarna "Oscar" begin noem. In 1834 het ene Sidney Skolsky in die pers na die bynaam verwys (in ’n geskrif oor Katharine Hepburn toe sy die eerste keer as Beste Aktrise aangewys is). Die naam was so gewild dat die akademie dit in 1939 amptelik aanvaar het.

Ontwerp

Volgens die akademie is die Oscar-beeldjie eintlik ’n Kruistog-ridder wat ’n swaard omklem. Die ridder staan op ’n filmspoel. Die beeldjie weeg 3,85 kg en is 34,3 cm hoog. Vakmanne van die firma R.S. Owens & Company giet elke beeldjie versigtig in britannia (’n metaalallooi) en verguld dit met goud van 24 karaat. Die figuur word op ’n ronde, swart marmervoetstuk gemonteer.

Die Oscars is oorspronklik in brons gegiet, maar ná ’n paar jaar is na britannia oorgeskakel omdat dit makliker was om ’n gladde afwerking aan die beeldjie aan te bring.

Maar daar was die uitsonderings. In 1937 het die buikspreker Edgar Bergen en sy pop, Charlie McCarthy, byvoorbeeld ’n Oscar vir spesiale toneelspeler verower – een van hout met ’n beweegbare mond.

En in 1938 is Walt Disney met 'n volskaalse Oscar en sewe miniatuur-beeldjies vereer vir sy tekenprent Snow White and the Seven Dwarfs ("Sneeuwitjie en die Sewe Dwerge").

In die Tweede Wêreldoorlog is Oscars weens die tekort aan metale van gips gemaak. Maar die wenners kon ná die oorlog darem hul gipsbeeldjies vir goues omruil.

Die AMPAS (Academy of Motion Picture Arts and Sciences)

The Academy of Motion Picture Arts and Sciences (Die Akademie vir Filmkuns en Wetenskap) is ’n organisasie wat in 1927 in Hollywood, Kalifornië, gestig is om die kulturele en tegniese standaarde van professionele rolprentvervaardiging te verhoog. Lidmaatskap geskied op uitnodiging aan lede in die uitvoerende, tegniese en administratiewe vertakkings van die filmbedryf. Die akademie het sowat 5 000 lede. Hoewel filmwerkers in ander lande ook lede mag word, is die akademie in die reël nog altyd met die Amerikaanse rolprentbedryf vereenselwig.

Al die lede stem vir die jaarlikse toekenning van die Oscars in verskeie "Beste"-kategorieë. Eers word op die meeste vyf deelnemers per kategorie benoem. Uit hierdie benoemings kies die hele akademie dan die wenners per geheime stemming. Die wenners word elke lente (in die Noordelike Halfrond) aangekondig op ’n groot glansgeleentheid wat wêreldwyd gebeeldsend word.

Bronnelys

• Oscar by Mieliestronk - Met toestemming gebruik