Ptolemeus: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Besig om artikel uit te brei
Besig om artikel uit te brei.
Lyn 38: Lyn 38:


== Sterrekundige ==
== Sterrekundige ==
Ptolemaios is hoofsaaklik bekend om die sterre· kundige stelsel wat na horn genoem is. In Ptolemaios se heelal was die aarde die middelpunt en het die son, planete en sterre daarom gedraai. Hierdie opvatting van die heelal  was  niks nuuts nie, maar   Ptolemaios   se  groot   prestasie   was dat hy op die vorige opvattinge verbeter het sodat hulle beter toegepas kon word by die waar­ genome bewegings van die hemelliggame.  Om <lit te doen, het hy horn verbeel <lat die sterre en planete, pleks  van  in gewone sirkels om die aarde te draai, in sirkels oorheenliggend op ander sirkels beweeg. Links is 'n illustrasie daarvan. Sodanige beweging word ''episikliese beweging'' genoem.Hierdie  teorie was heeltemal verkeerd, maar dit het so goed by die destydse  waarnemings gepas dat  dit  nie voor die 16de eeu  in twyfel  getrek is nie.
Ptolemaeos is hoofsaaklik bekend om die sterrekundige stelsel wat na horn genoem is. In Ptolemaeos se heelal was die aarde die middelpunt en het die son, planete en sterre daarom gedraai. Hierdie opvatting van die heelal was niks nuuts nie, maar Ptolemaeos   se  groot prestasie was dat hy op die vorige opvattinge verbeter het sodat dit beter toegepas kon word by die waar­genome bewegings van die hemelliggame.  Ten einde dit kon te doen, het hy hom verbeel dat die sterre en planete, pleks van in gewone sirkels om die aarde te draai, in sirkels oorheenliggend op ander sirkels beweeg. Sodanige beweging word ''episikliese beweging'' genoem. Hierdie teorie was heeltemal verkeerd, maar dit het so goed by die destydse  waarnemings gepas dat dit nie voor die 16de eeu in twyfel getrek is nie.

Benewens  hierdie beroemde teorie oor die heelal, het Ptolemaios ook 'n  katalogus opgestel van  I 0,22 sterre en hul plekke aan die hemel. Hierdie groat boek oor die sterrekunde beet gewoonlik die ''Almagest;'' Arabiese sterrekundiges wat dit in die 9de eeu vertaal het, het die naam daaraan gegee.
Benewens hierdie beroemde teorie oor die heelal, het Ptolemaeos ook 'n  katalogus opgestel van I 022 sterre en hul plekke aan die hemel. Hierdie groot boek oor die sterrekunde heet die ''Almagest;'' Arabiese sterrekundiges wat dit in die 9de eeu vertaal het, het die naam daaraan gegee.


== Aardrykskunde ==
== Aardrykskunde ==
Ptolemaios se landkaarte het die wereld getoon soos dit destyds aan die Romeine bekend was en hy het hul opgestel na aanleiding van die inligting wat Romeinse reisigers en handelaars aan horn verskaf het.
Ptolemaeos se landkaarte het die wêreld getoon soos dit destyds aan die Romeine bekend was en hy het sy kaarte opgestel na aanleiding van die inligting wat Romeinse reisigers en handelaars aan horn verskaf het.


Die voorstelling van die Middellandse See-gebied is merkwaardig noukeurig en die grootste deel van Noord­ Afrika en Europa is ook baie goed geteken.
Die voorstelling van die Middellandse See-gebied is merkwaardig noukeurig en die grootste deel van Noord­-Afrika en Europa is ook baie goed geteken.


Oor die streke verder weg is Ptolemaios  egter erg mislei. Hy het gedink  lndie was deel van 'n  eiland en dat die lndiese Oseaan deur 'n landmassa in die suide en die weste ingesluit was. Vanwee sy meetstelsel. wat sowat 30 persent te klein vir die aarde se omtrek was, het sy kaarte, wat tot in die 15de eeu gebruik is, Columbus gesterk in sy oortuiging dat China naby Europa  was indien 'n  mens weswaarts oor die see sou  vaar. In Ptolemaios se wereld was daar geen Amerikaanse vasteland nie.
Oor die streke verder weg is Ptolemaios  egter erg mislei. Hy het gedink lndië was deel van 'n eiland en dat die lndiese Oseaan deur 'n landmassa in die suide en die weste ingesluit was. Vanweë sy meetstelsel.wat sowat 30 persent te klein vir die aarde se omtrek was, het sy kaarte, wat tot in die 15de eeu gebruik is, Columbus gesterk in sy oortuiging dat China naby Europa was indien 'n mens weswaarts oor die see sou vaar. In Ptolemaeos se wêreld was daar geen Amerikaanse vasteland nie.


Sy boek ''Handleiding  tot die Aardrykskunde '' is die enigste  antieke  aardrykskundeboek wat volledig behoue gebly het. Dit was eeue lank die standaardwerk oor die aardrykskunde en is in 1472 vir die  eerste keer gedruk. Hoewel dit  baie inligting oor  plekke  verskaf, word hoegenaamd  niks  van mense, die klimaat, diere en  die talle ander  dinge  wat vandag  deel van  ons aardrykskundige kennis  uitmaak, gemeld  nie.
Sy boek ''Handleiding tot die Aardrykskunde ''is die enigste antieke aardrykskundeboek wat volledig behoue gebly het. Dit was eeue lank die standaardwerk oor die aardrykskunde en is in 1472 vir die eerste keer gedruk. Hoewel dit  baie inligting oor plekke  verskaf, word hoegenaamd  niks  van mense, die klimaat, diere en ander aspkte wat vandag  deel van  ons aardrykskundige kennis  uitmaak, gemeld  nie.


== Verwysings ==
== Verwysings ==

Wysiging soos op 17:35, 3 November 2017

Ptolemaeus
Geboortenaam Claudius Ptolemaeus
Gebore c. 90 n.C.
Egipte, Romeinse Ryk
Oorlede c. 168 n.C.
Aleksandrië, Egipte
Vakgebied wiskunde, aardrykskunde, sterrekunde
Bekend vir Almagest

Claudius Ptolemaeus (Grieks: Κλαύδιος Πτολεμαῖος, Klaudios Ptolemaios; Latyn: Claudius Ptolemaeus; omstreeks 90 n.C. – omstreeks 168 n.C.) was ’n Romeinse burger van Egipte wat in Grieks geskryf het. Hy was ’n wiskundige, sterrekundige, aardrykskundige, astroloog en musiekteoretikus, asook die digter van ’n enkele puntdig in die Anthologia Graeca.[1][2]

Ptolemaeus was die skrywer van verskeie wetenskaplike verhandelings wat lank van groot belang was vir die latere wetenskap. Wat die sterrekunde betref, het hy geglo die Aarde is die middelpunt van die heelal. Hy het ’n handboek oor dié geosentriese teorie geskryf wat die Almagest genoem is. Sy sienings het die wetenskap langer as 1 400 jaar oorheers, tot lank ná die Middeleeue.

Lewe

Die groot stad Alexandrië is in die vierde eeu v.C. deur Alexander die Grote gestig en was eeue lank die middelpunt van die Hellenistiese (Griekse) kultuur. Selfs nadat dit in die jaar 80 v.C. onder Romeinse oorheersing gekom het, het dit 'n sentrum vir geleerdheid gebly. Hier, ongeveer tussen die jare 127 n.C. en 145 n.C., het Ptolemaeos, 'n Griek van geboorte, gewerk. Van Ptolemaeos se lewe is baie min bekend. Vermoedelik is hy in die jaar 90 n.C. in Ptolemais Hermii in Griekeland gebore en omstreeks 168 n.C. oorlede. Hy het  hoofsaaklik in die studie van die sterrekunde, die wiskunde en die aardrykskunde belang gestel, maar hy  het ook belangrike bydraes op die gebied van lig en musiek gelewer.

Sterrekundige

Ptolemaeos is hoofsaaklik bekend om die sterrekundige stelsel wat na horn genoem is. In Ptolemaeos se heelal was die aarde die middelpunt en het die son, planete en sterre daarom gedraai. Hierdie opvatting van die heelal was niks nuuts nie, maar Ptolemaeos   se  groot prestasie was dat hy op die vorige opvattinge verbeter het sodat dit beter toegepas kon word by die waar­genome bewegings van die hemelliggame.  Ten einde dit kon te doen, het hy hom verbeel dat die sterre en planete, pleks van in gewone sirkels om die aarde te draai, in sirkels oorheenliggend op ander sirkels beweeg. Sodanige beweging word episikliese beweging genoem. Hierdie teorie was heeltemal verkeerd, maar dit het so goed by die destydse  waarnemings gepas dat dit nie voor die 16de eeu in twyfel getrek is nie.

Benewens hierdie beroemde teorie oor die heelal, het Ptolemaeos ook 'n  katalogus opgestel van I 022 sterre en hul plekke aan die hemel. Hierdie groot boek oor die sterrekunde heet die Almagest; Arabiese sterrekundiges wat dit in die 9de eeu vertaal het, het die naam daaraan gegee.

Aardrykskunde

Ptolemaeos se landkaarte het die wêreld getoon soos dit destyds aan die Romeine bekend was en hy het sy kaarte opgestel na aanleiding van die inligting wat Romeinse reisigers en handelaars aan horn verskaf het.

Die voorstelling van die Middellandse See-gebied is merkwaardig noukeurig en die grootste deel van Noord­-Afrika en Europa is ook baie goed geteken.

Oor die streke verder weg is Ptolemaios  egter erg mislei. Hy het gedink lndië was deel van 'n eiland en dat die lndiese Oseaan deur 'n landmassa in die suide en die weste ingesluit was. Vanweë sy meetstelsel.wat sowat 30 persent te klein vir die aarde se omtrek was, het sy kaarte, wat tot in die 15de eeu gebruik is, Columbus gesterk in sy oortuiging dat China naby Europa was indien 'n mens weswaarts oor die see sou vaar. In Ptolemaeos se wêreld was daar geen Amerikaanse vasteland nie.

Sy boek Handleiding tot die Aardrykskunde is die enigste antieke aardrykskundeboek wat volledig behoue gebly het. Dit was eeue lank die standaardwerk oor die aardrykskunde en is in 1472 vir die eerste keer gedruk. Hoewel dit  baie inligting oor plekke  verskaf, word hoegenaamd  niks  van mense, die klimaat, diere en ander aspkte wat vandag  deel van  ons aardrykskundige kennis  uitmaak, gemeld  nie.

Verwysings

Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
  1. Uitgesoekte puntdigte uit Anthologia Graeca deur John William Mackail bl. 246
  2. Mortal am I, the creature of a day..

Bronnelys

*KENNIS, Volume 1, 1980, bl. 109, ISBN: 0-7981-08237-1