Termynkontrak
In finansies is 'n termynkontrak 'n kontrak tussen twee partye om 'n gespesifiseerde bate (genoem die "onderliggende bate") op 'n toekomstige dag ("vervaldatum") teen 'n prys wat vandag vasgestel word ("vervalprys") te lewer. Die party wat in terme van die termynkontrak onderneem om die onderliggende bate te koop is "lank" die termynkontrak. Terwyl die party wat onderneem om die onderliggende bate te verkoop "kort" is.
Termynkontrakte kan op twee maniere verhandel word:
'n Termynkontrak kan op twee maniere vereffen word:
- Fisiese lewering: Die verkoper van die termynkontrak lewer die onderliggende bate, terwyl die koper die vervalprys betaal.
- Kontant lewering: Geen fisiese lewering van die onderliggende bate nie maar die verskil in die vervalprys en die werklike prys van die onderliggende bate op die vervaldatum word betaal.
Standaardisering van Termynkontrakte
[wysig | wysig bron]Beursverhandelde termynkontrakte standaardiseer normaalweg die volgende eienskappe:
- Die onderliggende bate of finansiële instrument. Die onderliggende bate kan byvoorbeeld mielies of 'n rentekoers wees.
- Die tipe lewering (fisies of kontant).
- Die hoeveelheid en/of eenhede waarin lewering moet plaasvind. Dit kan byvoorbeeld 'n bedrag staatseffekte, 'n tonne-maat mielies of die aantal aandeel indekse wees.
- Die geldeenheid waarin die termynkontrak verhandel.
- Die graad waarin die onderliggende bate gelewer moet word.
- Die datum en tyd waarop die termynkontrak verstryk.
- Minimum prysbeweging van die onderliggende bate. Byvoorbeeld 20c per ton mielies.
Kodes
[wysig | wysig bron]Die meeste termynkontrak kodes kan in komponente opgebreek word. Die eerste letters dui die tipe termynkontrak aan, die volgende letter dui die maand en die laaste syfer die jaar waarin die termynkontrak verstryk aan.
Die maand-kodes is:
- Januarie = F
- Februarie = G
- Maart = H
- April = J
- Mei = K
- Junie = M
- Julie = N
- Augustus = Q
- September = U
- Oktober = V
- November = X
- Desember = Z
Voorbeeld: ALSIH2 is die ALSI (Top40 Alle Aandele Indeks van die Johannesburgse Effekte Beurs), Maart (H) 2012 (2).