Van den vos Reynaerde

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Van den vos Reynaerde

Van den vos Reynaerde (Afrikaanse titel: Reinard die Vos) is die Middelnederlandse weergawe van die verhaal van Reinard, soos geskryf deur Willem die Madoc maecte. Die gedig dateer uit ongeveer 1250. Dit word beskou as 'n belangrike werk uit die Middelnederlandse letterkunde en word "die hoogtepunt van die Gotiese literatuur in Nederland" genoem.[1]

Bronne[wysig | wysig bron]

Willem het vir die verhaal van Van den vos Reynaerde op die Franse epiese gedig Le Plaid gesteun, te wete die eerste verhaal van 'n groter versameling vos-verhale wat bekend staan as die Roman de Renard - geskryf deur Pierre de Saint-Cloud in 1160. [2] Hy het die oorspronklike bron vrylik aangepas en ontwikkel, en dit "so behendig en met soveel vryheid en oorspronklikheid gedoen dat sy verwerking universeel beskou word as die beste voorbeeld van die genre in enige taal." [3]

Inhoud[wysig | wysig bron]

Dit is 'n satiriese stuk oor 'n vos wat andere doodmaak en boelie en daarmee wegkom. Die res van die samelewing is egter nie veel beter af nie. Die adel word uitgebeeld as lui en dikwels dom. Geestelikes is seksueel aktief. Die algemene bevolking is dikwels gewelddadig en wreed. Baie vroue is seksueel losbandig en sluit prostitute in.

Betekenis[wysig | wysig bron]

André De Vries skryf dat die werk 'n allegorie is van die Nederlandse politiek van die dag, aan die hof van Philip I van Namur, bekend as Philip die Edele:

Die veronderstelling is dat Willem Van den Vos Reynaerde geskryf het om Siger III, van die graafskasteel in Gent, aan te moedig, wat omstreeks 1210 onregverdig van sy pos ontneem is deur Philip die Edele, graaf van Namen en Regent van Vlaandere. Dit wil voorkom asof die figuur van die opsigtelike en wispelturige Edele die Leeu, gebaseer is op Philip, wat die koning van Frankryk se bevele slaafs navolg en twee prinsesse as gyselaars aan sy meester oorhandig. Reinard se kasteel is eintlik Siger III se landelike toevlugsoord by Destelbergen, wat op latere kaarte met dieselfde naam verskyn as Reinard se den, Malpertuus, wat die "Hekke van Hel" beteken. [4]

De Vries voer aan dat die dierekarakters hertoë verteenwoordig wat teen die graaf van Vlaandere saamgesweer het. Hy word van verskillende misdade beskuldig, maar bewimpel en ontwyk gewoonlik die beskuldigers. Desondanks word hy uiteindelik in ballingskap weggestuur.

Gewildheid[wysig | wysig bron]

Monument van Reinard die Vos in Hulst, Nederland

Willem se Reynard is in Latynse vers vertaal deur 'n tydgenoot. 'n Ander, onbekende, digter het 'n vervolg daarop geskryf en die oorspronklike uitgebrei tot 'n volledige, agtduisend reël-weergawe. Hierdie weergawe, wat in 1487 gedruk is, was baie gewild in Europa. Dit was die grondslag vir die meeste latere Nederlandse, Duitse en Engelse weergawes, insluitend dié van William Caxton, Goethe en FS Ellis. [3]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Joseph T. Shipley, Encyclopedia of Literature, Philosophical Library, New York, 1946, p.693.
  2. A.Th. Bouwman, Reinaert en Renart. Het dierenepos "Van den vos Reynaerde" vergeleken met de Oudfranse "Roman de Renart", 2 dln., Amsterdam, 1991.
  3. 3,0 3,1 Adriaan J. Barnouw, The Pageant of Netherlands History, Longmans Green, New York, 1952, p.62.
  4. André De Vries, Flanders: A Cultural History, Oxford University Press, New York, 2007, p.100-101.