Wassily stoel
Die Wassily stoel, ook bekend as die Model B3-stoel, is in 1925-1926 deur Marcel Breuer ontwerp. Breuer was tydens hierdie tydperk die hoof van die kabinetswerkswinkel by die Bauhaus, in Dessau, Duitsland.
Ondanks wat algemeen geglo word, is die stoel nie spesifiek vir die kunstenaar Wassily Kandinsky, ontwerp nie. Kandinsky, 'n skilder in abstrakte werke en ekspressionisme, was wel op hierdie stadium ook aan die Bauhausfakulteit verbonde, en het die voltooide ontwerp bewonder. Breuer het daarop 'n duplikaat vir Kandinsky se tuiste gemaak. Die stoel het eers dekades later as "Wassily" bekend geword, toe die Italiaanse vervaardiger Gavina, die stoel weer vrygestel het. Hulle het die stoel só genoem nadat hulle, tydens hulle navorsing oor die oorsprong van die stoel, van die staaltjie van Kandinsky se konneksie met die stoel verneem het.
Geskiedenis[wysig | wysig bron]
Marcel Breuer, 'n meesterontwerper van die modernisme en protégé van die Bauhaus-stigter Walter Gropius, word vir sowel sy prestasies in argitektuur en meubels, hoog geag. Breuer was in die vroeë 1920's 'n uitstekende student, en daarna 'n meester ambagsman by die Bauhaus. Al sy werk, wat argitektuur sowel as meubels ingesluit het, het die Bauhaus-ideale om kuns en industrie te versoen, weerspieël. Terwyl hy by die Bauhaus was, het Breuer, met sy meubelversameling van buisvormige staal, 'n omwenteling in binneruimtes van die tydperk veroorsaak. Hierdie meubels is geïnspireer deur fietse se konstruksie, en dit is vervaardig deur gebruik te maak van plaaslike loodgieterstegnieke. Sy eerste ontwerpe, waaronder die Wassily, is steeds van die mees identifiseerbare ikone van die moderne meubelbeweging.
Die stoel, wat later as die 'Wassily' bekend sou staan, is in die laat 1920's vir die eerste keer deur die Duits-Oostenrykse meubelvervaardiger, Thonet, gemaak. Op hierdie stadium het die stoel as Model B3 bekend gestaan. Thonet was veral vir buighout stoelontwerpe bekend. Aanvanklik was die stoel as opvoubare en nie-opvoubare weergawes beskikbaar. By hierdie vroeë produksies was die bande van tekstielstof, wat met behulp van vere, styf getrek is.
Die tekstielstof wat gebruik is, is gemaak van Eisengarn, 'n sterk, blink, waksbedekte katoendraad. Dit is in die 19de eeu uitgevind, maar Margaretha Reichardt (1907-1984), 'n student aan die Bauhaus se weefwerkswinkel, het geëksperimenteer en die draadkwaliteit verbeter. Dit het haar in staat gestel om materiaal vir die bande, wat op Breuer se buisstaalstoele gebruik kon word, te ontwikkel.[1][2]
Die Thonet-geproduseerde weergawe van die stoel is baie skaars en word sedert die Tweede Wêreldoorlog nie meer vervaardig nie.
Die meeste van Breuer se vroeë ontwerpe is deur die Berlynse vervaardiger Standard-Möbel, Lengyel & Company, aan wie die lisensie toegeken is, vervaardig. Die Wassily stoel was die enigste belangrike vroeë Breuer-ontwerp wat nie deur Standard-Möbel, Lengyel & Co. gemaak is nie.
Na die oorlogsjare het Gavina die lisensie vir die Wassily verkry, tesame met die Breuer-ontwerpe wat voorheen deur Standard-Möbel, Lengyel & Co. verkoop is. Gavina het toe die meer bekende Wassily-weergawe, waar die tekstielstof met swart leerbande vervang is, bekendgestel. Die weergawe met tekstielstofbande was egter steeds beskikbaar. In 1968 het Knoll die Gavina-groep, van Bologna, gekoop. Dit het tot gevolg gehad dat al Breuer se ontwerpe in die Knoll-katalogus beskikbaar geword het.
Die stoel was rewolusionêr in die gebruik van die materiale (buisvormige staal en Eisengarn), sowel as die vervaardigingsmetodes. Breuer het in 1925 sy eerste fiets gekoop; hy was beïndruk met die ligtheid van die buisvormige staalraam. Dit het hom geïnspireer om met die gebruik van die materiaal in meubelontwerp te eksperimenteer. [2] Die ontwerp (en alle daaropvolgende staalbuismeubels ) was tegnies uitvoerbaar slegs omdat die Duitse staalvervaardiger Mannesmann op daardie stadium 'n proses vir die vervaardiging van naatlose staalbuise vervolmaak het. Voorheen het staalbuise 'n gelaste naat, wat sou breek as die buis sou buig, gehad.
Die Wassily stoel word, soos baie ander ontwerpe van die Modernistiese beweging, sedert die laat 1920's massavervaardig, en dit is sedert die 1950's ononderbroke in produksie. 'n Ontwerp wat klassiek is, is steeds vandag beskikbaar. Alhoewel die patentontwerpe verval het, besit Knoll van New York, die handelsnaamregte tot die ontwerp. Reproduksies van die stoel word wêreldwyd deur ander vervaardigers, wat die produk onder verskillende name bemark, vervaardig.
Sien ook[wysig | wysig bron]
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Bauhaus100. Margaretha Reichardt Geargiveer 31 Julie 2018 op Wayback Machine. (Accessed: 27 November 2016)
- ↑ 2,0 2,1 Trope, Cynthia. The B5 Chair | Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum. (Accessed 28 November 2016)
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Wassily stoel.
