Wensleydale (kaas)

Wensleydale
Herkoms	North Yorkshire, Engeland
Vetgehalte	45 %
Vorm	Silindries, verskeie groottes
Hoogte	Verskeie hoogtes
Gewig	Verskeie gewigte
Tipe	Harde kaas
Oorsprong	Koeimelk, ooimelk

Wensleydale is 'n Engelse hardekaas wat van koei- of ooimelk gemaak word en sy oorsprong in die dorp Hawes (Wensleydale, North Yorkshire) het. Die kaas word in silindriese vorm met 'n natuurlike kors aangebied.

Geskiedenis

Die resep kan teruggevoer word na Franse Sistersiënser-monnike uit die gebied van Roquefort wat hulle in die 12de eeu in Engeland gevestig het. Hulle het eers 'n abdy in Fors opgerig, maar later na Jervaulx in die Laer Wensleydale verhuis. Hul kaas is oorspronklik net van ooimelk gemaak, wat vanaf die 14de eeu geleidelik deur koeimelk vervang is, en die kaas se karakter het sodoende duidelik verander. Klein hoeveelhede ooimelk is egter nog steeds bygevoeg om die baie oop tekstuur en blouskimmel van die kaas te bewaar. In hierdie tydperk het Wensleydale-kaas meestal 'n blou kleur gehad, terwyl sy wit variant nouliks bekend was. Vandag word merendeels wit Wensleydale aangebied.

Toe die klooster in 1540 ontbind is, het die plaaslike boere die vervaardiging van Wensleydale oorgeneem en hierdie kaas tot by die Tweede Wêreldoorlog aangebied. Tydens die oorlog is die meeste melk in die Verenigde Koninkryk as gevolg van die beleid van rantsoenering en beheerde verspreiding vir die vervaardiging van "Regerings-Cheddar" gebruik. Selfs ná die einde van die rantsoeneringstelsel in 1954 het die kaasvervaardiging nie sy voor-oorlogse vlakke bereik nie.

Soorte

Daar is tans vier hoofsoorte Wensleydale-kaas wat almal geskik is vir vegetariërs:

• Real Yorkshire Wensleydale het 'n kenmerkende heuningaroma en word gewoonlik in verskillende vorms en gewigte aangebied wat van klein plat vasgeperste skywe wat in was gekonserveer word tot groter vorms kan wissel.
• Mature Wensleydale ("Ryp Wensleydale") is 'n harder variant van die Real Wensleydale en is by kaasfynproewers vanweë sy duidelik sterker aroma baie gewild.
• Blue Wensleydale ("Blou Wensleydale") het blou are en word in verskillende groottes aangebied. Hy word deur 'n sterk aroma gekenmerk maar het 'n minder souterige smaak as byvoorbeeld die bekende Britse Stilton-blouskimmelkaas.
• Smoked Wensleydale ("Gerookte Wensleydale") kry sy aroma, geur en tipiese tekstuur in koue rook.

Karakter

Wensleydale van goeie gehalte het 'n los, krummelrige en vogtige tekstuur en lyk soos 'n jong Caerphilly-kaas. Sy aroma herinner aan dié van heuning en vars suur. Wensleydale word oor 'n tydperk van twee tot vier maande ryp en het 'n vetgehalte van 45%. Hy word meestal as tafelkaas bedien, dikwels saam met appelpastei. Sy aroma is geskik vir 'n kombinasie met soet vrugte. Baie winkels en restourante bied dan ook gewilde variante met bosbessies of met klein stukkies veselperskes en gekristalliseerde gemmer aan.

Wensleydale-kaas in die popkultuur

Wensleydale is die gunstelingkaas van Wallace in die televisie-tekenprent Wallace & Gromit en die naam van 'n kaashandelaar (gespeel deur Michael Palin) in die kaaswinkel-grap van Monty Python's Flying Circus.

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Wensleydale (kaas).