Gender: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Nuwe artikel, nog besig
(Geen verskil)

Wysiging soos op 09:44, 12 November 2020

Ineengevlegte gendersimbole: die rooi een links is die vroulike Venus-simbool en die blou een regs die manlike Mars-simbool.

Gender is die reeks karaktereienskappe wat betrekking het op manlikheid en vroulikheid en wat tussen hulle onderskei. Na gelang van die konteks kan dié eienskappe biologiese geslag, geslagsgebaseerde sosiale strukture (soos genderrolle) of genderidentiteit insluit.[1][2][3]

Beskrywing

Die meeste kulture erken twee genders: seuns/mans en meisies/vroue.[4] Mense buite dié groepe word gewoonlik transgender genoem. Sommige gemeenskappe het spesifieke genders benewens "man" en "vrou", soos die Hijra van Suid-Asië; daar word dikwels daarna verwys as die "derde" of selfs "vierde" gender.

Die Nieu-Seeland-Amerikaanse seksuoloog John Money het in 1955 die onderskeid begin tref tussen "gender" en "geslag". Voorheen is die woord gender in Engels gebruik vir taalkundige geslag.[1][2] Money se betekenis van die woord het egter eers in die 1970's algemeen geraak, toe feministiese teorie die begrip aanvaar het om ’n onderskeid te maak tussen biologiese geslag en die sosiale konstruk gender. Vandag word die onderskeid in sommige kontekste gebruik, veral in die sosiale wetenskappe[5][6] en dokumente van die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO).[3]

In ander kontekste, insluitende gebiede van die sosiale wetenskappe, sluit "gender ook "geslag" in of vervang dit.[1][2] In dierkunde word die woord dikwels gebruik om na ’n niemenslike dier se geslag te verwys.[2] Dié verandering in betekenis kan teruggevoer word na die 1980's. In 1993 het die Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) gender in plaas van geslag begin gebruik.[7] In 2011 het die FDA sy posisie verander en van "geslag" begin praat as die biologiese klassifikasie en "gender" as ’n mens se eie voorstelling as man of vrou.[8]

Verwysings

  1. 1,0 1,1 1,2 Udry, J. Richard (November 1994). "The Nature of Gender" (PDF). Demography. 31 (4): 561–573. doi:10.2307/2061790. JSTOR 2061790. PMID 7890091. S2CID 38476067. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 2 September 2017. Besoek op 5 Desember 2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Haig, David (April 2004). "The Inexorable Rise of Gender and the Decline of Sex: Social Change in Academic Titles, 1945–2001" (PDF). Archives of Sexual Behavior. 33 (2): 87–96. CiteSeerX 10.1.1.359.9143. doi:10.1023/B:ASEB.0000014323.56281.0d. PMID 15146141. S2CID 7005542. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 15 Junie 2012.
  3. 3,0 3,1 "What do we mean by "sex" and "gender"?". Wêreldgesondheidsorganisasie. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Januarie 2017. Besoek op 26 November 2015.
  4. Kevin L. Nadal, The SAGE Encyclopedia of Psychology and Gender (2017, ISBN 1483384276), bl. 401
  5. "GENDER". Social Science Dictionary. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Februarie 2011. Besoek op 20 Maart 2015.
  6. Lindsey, Linda L. (2010). "Ch. 1. The Sociology of gender" (PDF). Gender Roles: A Sociological Perspective. Pearson. ISBN 978-0-13-244830-7. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 5 April 2015.
  7. "Guideline for the Study and Evaluation of Gender Differences in the Clinical Evaluation of Drugs" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 6 April 2015. Besoek op 3 Augustus 2014.
  8. "Evaluation of Sex-Specific Data in Medical Device Clinical Studies – Guidance for Industry and Food and Drug Administration Staff". U.S. Food and Drug Administration. 22 Augustus 2014. Besoek op 26 Februarie 2019.

Skakels