Bittereinders

Vroue en kinders van Boerestryders in 'n konsentrasiekamp.

Lizzie van Zyl, dogter van 'n bittereinder

Die Bittereinders was 'n faksie van die Boere-guerrillavegters wat teen die magte van die Britse Ryk geveg het in die latere stadiums van die Tweede Vryheidsoorlog (1899-1902).

Teen September 1900 was die konvensionele magte van die Suid-Afrikaanse Republiek en die Oranje-Vrystaat grootliks verslaan deur die Britse leër. Die oorblywende Boere-regering besluit om verder te veg in 'n guerrilla-oorlog in 'n poging om die Britte te dwing om terug te trek. Namate dit duidelik geword het dat militêre oorwinning onwaarskynlik sal wees, het menings onder die guerrillas verdeel tussen diegene wat 'n onderhandelde vrede wou bewerkstellig en diegene wat verkies het om te veg tot en met "die bitter einde". Die besluit om voort te veg skep vir die Britte die geleentheid om konsentrasiekampe op te rig om die Boere-bevolking te paai.

Gedenksteen in die Potchefstroomse Konsentrasiekamp. Teks: Gedenksteen / Ter eere van de / 967 kinderen 117 vrouwen en 57 mannen / die omgekomen zyn in de kampen alhier / gedurende den oorlog van 1899-1902. / "Hun nagedachtenis zal voortleven" / Onthuld door / Mev. de wed. Gen J. H de la Rey. / Op 16 Des. 1918. / C.F. Kirkbride

Die woord is afgelei van Nederlands waaruit die Afrikaanse taal van die Boere (later bekend as Afrikaners) stam. Die woord bittereinder (enkelvoud, die finale "s" dui meervoud aan) beteken iemand wat "bereid is om te veg tot die bitter einde".

Meer algemeen kan die woord gebruik word as 'n ander naam vir 'n "oorlogsparty" ('n faksie binne 'n politieke of militêre groep ten gunste van die voer van oorlog) of vir 'n groep wat nie wil opgee nie en aanhou of deurdruk tot "die bitter einde".

Sien ook

• Boerekrygsgevangenes
• Kaapse Rebelle
• National Scouts