Russiese roomys
Russiese roomys (Russies: морóженое - uitgespreek as marósjinaje) het in die Sowjettydperk ikoniese status bereik danksy die besondere resep en vervaardigingsmetode wat deur voedselwette voorgeskryf is (so is geen preserveemiddels toegelaat nie en altyd volmelk in plaas van melkpoeier gebruik). Met hierdie wette is 'n buitengewoon romerige tekstuur en smaak verseker - net soos 'n betreklik hoë vetgehalte.
Tradisionele Sowjet-roomys is uitsluitlik van vars bestanddele gemaak en het as retro-roomys ook ná die verbrokkeling van die Sowjetunie, toe belangstelling in ingevoerde soorte roomys gewek is, gewild gebly by verbruikers. Dit word tans as deel van Rusland se kulturele erfenis en nasionale identiteit beskou. Klein hoeveelhede van jaarliks sowat 2 000 ton is in die Sowjettydperk na die buiteland uitgevoer - as 'n gewilde nagereg op die spyskaart van luukse restaurante.[1]
Roomys volgens die Moskouse metode word tans ook buite Rusland vervaardig, so onder meer in Duitsland.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Roomys as kulinêre neweproduk van Stalinisme
[wysig | wysig bron]Voor die laat 1930's is slegs klein hoeveelhede roomys in die Sowjetunie vervaardig. Die gebrek aan koelgeriewe het daarnaas daartoe gelei dat roomys gewoonlik net in groter stede verkrygbaar was. Dit was Anastas Mikojan, die Sowjet-Russiese minister vir voedselnywerhede en outeur van 'n boek oor gesonde kos, wat in 1939 gepubliseer is, wat in 1938 - die tyd van die Groot Stalinistiese Terreurbewind - die opdrag gegee het vir die massavervaardiging van roomys. Die Russiese nasionale instituut van standaarde GOST het hoë standaarde in fabrieke verseker sodat Sowjet-Russiese roomys landswyd dieselfde gehalte, smaak en tekstuur gehad het.
Roomys is doelbewus as gewilde luukse lekkerny bemark in 'n land waar die bevolking deur grootskaalse industrialiseringsveldtogte en die gedwonge kollektivering van die landbousektor erge ontberings, insluitende hongersnode, gely het. Enkele luukse goedere soos Sowjet-Russiese sjampanje, sjokolade-pralines en roomys het aan Sowjet-verbrukers 'n klein voorsmaak van die goue toekoms gegee wat op die plakkate van die staatspropaganda uitgebeeld is. Later, in die laat 1950's, het Nikita Chroesjtsjof se verbruikersinisiatiewe steeds meer van daardie beloftes probeer verwesenlik.
'n Belangrike rol by die verspreiding van roomys het droë ys gespeel. Die grootskaalse gebruik van droë ys het gedurende die Tweede Wêreldoorlog begin toe verkoelingsaanlegte dikwels buite bedryf was. Teen die einde van die 1950's is 'n reusevloot klein geïsoleerde verkoopwaentjies vervaardig wat met behulp van droë ys verkoel is. Roomys-verkopers - meestal ouer vroue in higiëniese wit klere - het vanaf die 1960's 'n vaste deel van Russiese straatbeelde geword. Terwyl vars suiwelprodukte en selfs suiker nie altyd in Sowjet-Russiese winkels verkrygbaar was nie, was roomys 'n goedkoop alternatief - en steeds volop.