Aas (speelkaart)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die vier ase van 'n standaardpak van 52 kaarte.

'n Aas is 'n speelkaart met 'n enkele hart-, klawer-, ruit- of skoppenssimbool in die middel van Franse speelkaarte. Dit is soms groot en versier, veral in die geval van 'n aas van skoppens. Dié praktyk het in die tyd van koning Jakobus VI van Skotland en I van Engeland begin omdat vereis is dat die vervaardiger sy kenteken op die kaarte plaas om die maatskappy te identifiseer en te wys hy het die nuwe seëlbelasting betaal.[1] Hoewel dié vereiste in 1960 afgeskaf is, word die praktyk steeds deur baie kaartdrukkers gevolg.[2]

In ander lande en stede word die seël en kenteken ook op die aaskaarte geplaas: die aas van klawers in Frankryk, van ruitens in Rusland en van hartens in Genua, want dié kaarte het die meeste plek.

Die naam is voorheen ook gebruik vir 'n dobbelsteen met een kolletjie, maar dié praktyk is verouder.

Etimologie[wysig | wysig bron]

Die woord "aas" kom van die Oudfranse en Latynse as, wat 'n "eenheid" beteken. Dit was die naam van 'n klein Romeinse muntstuk. Dit is oorspronklik gebruik vir die kant van 'n dobbelsteen met een kolletjie voordat dit vir kaarte gebruik is.[3]

Verhoging van die aas se rang[wysig | wysig bron]

Die aas het histories 'n lae rang gehad en het dit steeds in baie gewilde Europese speletjies (baie pakke kaarte gebruik inderwaarheid nie die A nie, maar die syfer 1). Die vordering van die aas na 'n hoë kaart het blykbaar is fases gebeur.[4] In die 15de en 16de eeu het 'n paar speletjies die aas tussen die 10 en die boer in rang geplaas. Die vroegste bekende spel waarin die aas die kaart met die hoogste rang was, is trappola.[5] Baie speletjies, soos poker en blackjack, laat die speler toe om te kies of die aas laag of hoog moet wees.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Mann, Sylvia (1990). All Cards on the Table. Leinfelden: Jonas Verlag. pp. 128–130.
  2. Knuckle, White, A Brief History of Playing Cards, http://www.whiteknucklecards.com/history/briefhistory.html 
  3. Parlett, David (1990). The Oxford Guide to Card Games. Oxford: Oxford. p. 32.
  4. Lo, Andrew (2000). "The Late Ming Game of Ma Diao". The Playing-Card. 29 (3): 115–136.
  5. Dummett, Michael (1980). The Game of Tarot. London: Duckworth. pp. 25–55.

Skakels[wysig | wysig bron]