Apside
(Aangestuur vanaf Afelium)
’n Apside, of apsis,[1][2][3] is die naaste en verste punt in die elliptiese wentelbaan van een hemelliggaam om ’n ander (meestal groter) een. Die lyn van een apside na ’n ander is die langste as van die ellips, oftewel die apsidelyn.
Om die twee punte te onderskei, word verskillende benamings vir die naaste en die verste punt gebruik, na gelang van die groter liggaam waarom die ander een wentel. ’n Paar voorbeelde is:
| Hemelliggaam | Grootste afstand | Kleinste afstand | Oorsprong van naam |
|---|---|---|---|
| Algemene benaming | apoapside, apoapsis | periapside, periapsis | Apside, apsis |
| ’n Voorwerp om die Son | afelium, aphelium | perihelium[4][5][6] | Helios (Son) |
| ’n Voorwerp om die Aarde | apogeum | perigeum[4][5][6] | Gaia (Aarde) |
| ’n Voorwerp om die Maan | aposintium | perisintium | Sintia (Artemis) |
| ’n Voorwerp om Mercurius | apohermium | perihermium | Hermes |
| ’n Voorwerp om Venus | apokuterium | perikuterium | Kutera, 'n eiland van Afrodite, Venus |
| ’n Voorwerp om Mars | apomartium | perimartium | Mars |
| ’n Voorwerp om Jupiter | apojovium | perijovium | Jupiter, Jove |
| ’n Voorwerp om Saturnus | aposaturnium | perisaturnium | Saturnus |
| ’n Voorwerp om Uranus | apo-uranium | peri-uranium | Uranos |
| ’n Voorwerp om Neptunus | apoposeidium | periposeidium[7] | Poseidon |
| ’n Voorwerp om Ceres | apodemeter | peridemeter[8] | Demeter |
| ’n Voorwerp om ’n ster of dubbelster | apastron | periastron | Astra, Latyn vir "ster" |
| ’n Voorwerp om ’n sterrestelsel | apogalaktikum | perigalaktikum | Galaksias, Grieks vir "sterrestelsel" |
Die perigeum van die maan is dus die punt waar dit die naaste aan die Aarde is, en die afelium van die Aarde is die verste punt van die Son af.[9]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Apsis" (Internetwoordeboek). HAT. viva-afrikaans.org. Besoek op 2 Julie 2025.
- ↑ "Apsis" (Internetwoordeboek). WAT. viva-afrikaans.org. Besoek op 2 Julie 2025.
- ↑ Afrikaanse Taalkommissie. "Apsis" (Internethandleiding). AWS. viva-afrikaans.org. Besoek op 2 Julie 2025.
- ↑ 4,0 4,1 "Perihelium, perigeum" (Internetwoordeboek). HAT. viva-afrikaans.org. Besoek op 2 Julie 2025.
- ↑ 5,0 5,1 "Perihelium, perigeum" (Internetwoordeboek). WAT. viva-afrikaans.org. Besoek op 2 Julie 2025.
- ↑ 6,0 6,1 Afrikaanse Taalkommissie. "Perihelium, perigeum" (Internethandleiding). AWS. viva-afrikaans.org. Besoek op 2 Julie 2025.
- ↑ Voorbeeld van gebruik: McKevitt, James en ander (18 Junie 2021). "An L-class Multirole Observatory and Science Platform for Neptune". 2021 Global Space Exploration Conference Proceedings. arXiv:2106.09409.
- ↑ "Dawn Journal: 11 Years in Space". www.planetary.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Oktober 2018. Besoek op 24 Oktober 2018.
- ↑ Joe Rao (6 Julie 2023). "Happy Aphelion Day! Earth is at its farthest from the sun for 2023 today". Space.com (in Engels). Besoek op 22 April 2024.
Skakels
[wysig | wysig bron]
Hierdie artikel is vertaal uit die Nederlandse Wikipedia
