Alphonse Matejka

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Alphonse Matejka
Gebore(1902-01-09)9 Januarie 1902
Sterf27 Oktober 1999 (op 97)
La Chaux-de-Fonds, Switserland
NasionaliteitSwitser

Alphonse Matejka (9 Januarie 1902 in St. Gallen, Switserland - 27 Oktober 1999 in La Chaux-de-Fonds, Switserland) was 'n bekende Oksidentalis van Tsjeggiese oorsprong.[1]

Biografie[wysig | wysig bron]

Die Matejkas was oorspronklik van Wischkovitz (Boheme). Sy pa het voor 1900 in Switserland aangekom, miskien weens die gebrek aan werksgeleenthede in die Tsjeggiese Republiek. Hy het in 1915 Switserse burgerskap ontvang. Sy seun Alphonse is op 9 Januarie 1902 in St. Gallen gebore. Hy het sy laaste jare as student in die handelsafdeling van die kantonskool deurgebring waar hy 'n studente-unie gestig het onder die naam Industria Sangallensis.

Weens sy taalkundige vermoë het hy daarin geslaag om werk by Reichenbach & Kie te kry. Dié maatskappy sou hom later na sy filiaal in Parys oorplaas. Daar het hy sy vrou, Jeanne Bellanger, ontmoet. Die egpaar is in 1928 getroud.

In die 30's verhuis hy na Zürich en toe na Amsterdam in 1936, en kom terug na Switserland om hom uiteindelik in La Chaux-de-Fonds te vestig. Hy het werk by die horlosiebedryf gekry.

Taalkundige strewes[wysig | wysig bron]

Alphonse Matejka kon verskeie Romaanse en Germaanse tale praat. Hy het ook Russies gepraat en kon vir 'n Russiese joernaal skryf en selfs in daardie taal vir die Russiese Akademie van Wetenskappe vertaal.

Hy het by die Ido-beweging betrokke geraak[2]. Hy het Occidental egter in 1937 begin ondersteun.

In 1942 het hy die eerste uitgawe van die handboek OCCIDENTAL die internationale Welthilfssprache gepubliseer[3]. Dit is in 1945 gevolg deur Wörterbuch Occidental-Deutsch e Deutsch-Occidental. Hierdie boek is gebaseer op die werke van Joseph Gär en Ric Berger. Nadat die taalnaam na Interlingue verander is, het hy die boek Interlingue die natürliche Welthilfssprache, für Millionen geschaffen, von Millionen verstanden' geskryf en bygewerk. Vollständiger Lehrgang in 20 Lektionen.

Hy was ook Cosmoglotta se hoofredakteur vir etlike jare.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Alphonse Matejka 1902—1999, Cosmoglotta 289, Estive 2000
  2. "Alphonse Matejka". Cosmoglotta. Junie 1937. Ti eminent Idist, quel just ha definitivmen transit a Occidental, deve esser regardat, quam on regarda un activ politico, avan li dinamic funde de su partí, continui, penosimen opresset schismatic luctas inter li divers ales e nuancies.
  3. Matejka, Alphonse (1942). Occidental, die internationale Welthilfssprache. Occidental, die internationale Welthilfssprache: Vollst. Lehrgang in 20 Lektionen.