Anglo-Portugese Ooreenkoms van 1373
 | Hierdie artikel is 'n weesbladsy. Dit is nie geskakel of in ander bladsye ingesluit nie. Help Wikipedia deur na moontlike teks te soek en 'n skakel hierheen te plaas. |
Die Anglo-Portugese Ooreenkoms van 1373 is op 16 Junie 1373 tussen die koninkryke van Engeland en Portugal aangegaan en onderteken deur hul monarge, koning Edward III van Engeland, en die Portugese koningspaar, Ferdinand I en Eleonora van Portugal. Die handtekeninge is bevestig deur 'n klerk, John de Banketre, met die woorde "with my usual flourish". Met hierdie verdrag is die twee seevarende nasies deur "ewigdurende vriendskap, unies en alliansies" met mekaar verbind.
Die ooreenkoms is die oudste bestaande verdrag tussen twee nasies wat in die loop van die geskiedenis steeds weer bekragtig is - so op 9 Mei 1386 deur die konings Richard II van Engeland en Johannes I van Portugal in Windsor;[1] in 1643, 1654, 1660, 1661, 1703, 1815 en - volgens 'n geheime verklaring - in 1899. Dit is vervolgens erken en bevestig in die 20ste eeuse arbitrasie-ooreenkomste wat in 1904 en 1914 tussen die Verenigde Koninkryk en Portugal aangegaan is.
Die ooreenkoms het tydelik buite werking getree gedurende die Iberiese Unie tussen 1580 en 1640 toe die Portugese en Spaanse monargieë in 'n dinastiese unie verbind is. Die alliansie het onmiddellik herleef toe Portugal se politieke onafhanklikheid herstel is. Dit het 'n nuwe hoogtepunt bereik in die tyd van die Napoleontiese Oorloë toe Portugal deur Spaanse en Franse magte beset is. Die Verenigde Koninkryk het militêre bystand aan Portugal verleen en een van sy mees bekwame militariste, luitenant-generaal Sir Arthur Wellesley, die latere hertog van Wellington, na die Iberiese oorlogstoneel ontbied.
Die Anglo-Portugese verdrag is nog eens bevestig gedurende die Tweede Wêreldoorlog. Volgens 'n afspraak met die Britse regering het Portugal aanvanklik onsydig gebly in die konflik om oorlogshandelinge nie na die Iberiese Skiereiland uit te brei nie. In 1943 het die prentjie verander, en die ooreenkoms is ten volle bekragtig deur die Nasionale Regering van die Verenigde Koninkryk onder leiding van Winston Churchill en Portugal. Nadat drie maande lank onderhandelinge tussen die twee lande gevoer is, het Portugal ingestem om 'n betekenisvolle bydrae in die Britse oorlogspogings te lewer. Om die bedreiging, wat Duitse duikbote vir geallieerde skeepskonvooie op Atlantiese roetes ingehou het, uit te skakel, het die Portugese regering lug- en seehawegeriewe op die Asore-eilandgroep vir Britse eenhede beskikbaar gestel.