Gaan na inhoud

Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Asteroid Terrestrial-impact
Last Alert System
Alternatiewe naam ATLAS-projek
Kode T05 (ATLAS-HKO)
T08 (ATLAS-MLO)
M22 (ATLAS–SAAO)
W68 (ATLAS-CHL)
Webtuiste fallingstar.com/home.php

Die asteroïedwaarskuwingstelsel ATLAS (vir Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) is 'n robotiese sterrekundige opname en vroeë waarskuwingstelsel wat geoptimaliseer is om kleiner nabyaardevoorwerpe op te spoor 'n paar weke tot dae voordat hulle met die Aarde bots.

Dit word deur Nasa befonds en deur die Universiteit van Hawaii se Instituut vir Astronomie ontwikkel en bedien. Die stelsel het tans vier 0,5-meter-teleskope. Twee is 160 meter van mekaar op die Hawaise eilande geleë, by Haleakalā (ATLAS-HKO, sterrewagkode T05) en Mauna Loa (ATLAS-MLO, sterrewagkode T08); een by die Sutherland-sterrewag in Suid-Afrika (ATLAS–SAAO, sterrewagkode M22) en een by die El Sauce-sterrewag in Chili (ATLAS-CHL, sterrewagkode W68).

ATLAS het in 2015 met waarnemings begin met een teleskoop by Haleakalā en in 2017 met twee in Hawaii. Die projek het toe Nasafondse gekry vir nog twee teleskope in die Suidelike Halfrond, wat vroeg in 2022 operasioneel geraak het.[1] Elke teleskoop bespied op 'n helder nag 'n kwart van die hele waarneembare hemel vier keer.[2] Die toevoeging van die twee suidelike teleskope het ATLAS se viervoudige dekking van die waarneembare lug verbeter van elke tweede helder nag tot elke nag, en het sy voorheen blinde kol in die verre suidelike lug uit die weg geruim.[3]

Ontdekkings

[wysig | wysig bron]

Van die voorwerpe wat ATLAS al ontdek het, is:

  • SN 2018cow, 'n relatief helder supernova, op 2018-06-16.
  • 2018 AH, die grootste asteroïed wat sedert 1971 so naby aan die Aarde verbybeweeg het, op 2018-01-02.
  • A106fgF, 'n asteroïed van 2-5 meter wat óf baie naby verbybeweeg óf met die Aarde gebots het, op 2018-01-22.
  • 2018 RC, 'n nabyaardeasteroïed, op 2018-09-03 (merkwaardig omdat dit ontdek is meer as 'n dag voor sy naaste afstand van die Aarde af.
  • 2019 MO, 'n asteroïed van sowat 4 meter breed wat in Junie 2019 in die Karibiese See suid van Puerto Rico geval het.[4]
  • C/2019 Y4 (ATLAS), 'n komeet.
  • 2020 VT4, 'n voorwerp van 5-10 meter wat nader aan die Aarde verbybeweeg het as enige ander bekende asteroïed.
  • AT2022aedm, 'n ontploffing in sy gasheerstelsel, 'n elliptiese sterrestelsel.[5]
  • C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS), 'n komeet.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "Expanded UH asteroid tracking system can monitor entire sky". University of Hawaii News. University of Hawaii. 27 Januarie 2022. Besoek op 29 Januarie 2022.
  2. Tonry; et al. (28 Maart 2018). "ATLAS: A High-Cadence All-Sky Survey System". Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 130 (988): 064505. arXiv:1802.00879. Bibcode:2018PASP..130f4505T. doi:10.1088/1538-3873/aabadf. S2CID 59135328. Accessed 2018-04-14.
  3. Watson, Traci (14 Augustus 2018). "Project that spots city-killing asteroids expands to Southern Hemisphere". Nature. Springer Nature Limited. doi:10.1038/d41586-018-05969-2. S2CID 135330315. Besoek op 17 Oktober 2018.
  4. "Breakthrough: UH team successfully locates incoming asteroid". www.ifa.hawaii.edu. Besoek op 31 Maart 2020.
  5. Nicholl, M.; Srivastav, S.; Fulton, M. D.; Gomez, S.; Huber, M. E.; Oates, S. R.; Ramsden, P.; Rhodes, L.; Smartt, S. J.; Smith, K. W.; Aamer, A.; Anderson, J. P.; Bauer, F. E.; Berger, E.; Boer, T. de (September 2023). "AT 2022aedm and a New Class of Luminous, Fast-cooling Transients in Elliptical Galaxies". The Astrophysical Journal Letters (in Engels). 954 (1): L28. arXiv:2307.02556. Bibcode:2023ApJ...954L..28N. doi:10.3847/2041-8213/acf0ba. ISSN 2041-8205.

Skakels

[wysig | wysig bron]