Gaan na inhoud

Die sambrele (Renoir)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die sambrele
Frans: Les Parapluies
See adjacent text.
Kunstenaar Pierre-Auguste Renoir
Jaar c. 1880–86
Tik Olie
Medium Doek
Afmetings 180,3 cm × 114,9 cm (71,0 in × 45,2 in)
Ligging Nasionale Galery en Hugh Lane Galery, Londen en Dublin

Die sambrele (Les Parapluies) is 'n olie-op-doek skildery deur Pierre-Auguste Renoir, wat in twee fases in die 1880's geskilder is. Dit word besit deur die Nasionale Galery in Londen as deel van die Lane Bequest maar word afwisselend in Londen en by die Dublin City Gallery The Hugh Lane vertoon. Vanaf Mei 2013 tot en met 2019 het dit vir 'n tydperk van ses jaar na Dublin teruggekeer.[1] Dit is tans in die Nasionale Galery van Londen.

Ontwikkeling

[wysig | wysig bron]

Renoir het die skildery in ongeveer 1880–81 begin, deur gebruik te maak van die los kwaswerk met donker en helder kleure wat tekenend van die impressionistiese beweging was. Omstreeks 1885, nadat hy sy gehegtheid aan Impressionisme verloor het en inspirasie geput het uit klassieke kuns wat hy in Italië en die werke van Ingres en Cézanne gesien het, het hy dele van die skildery herwerk, veral die hoofvroulike figuur aan die linkerkant van die raam, in 'n meer klassieke lineêre styl met meer gedempte kleure, en het hy die agtergrond en die sambrele self bygevoeg. X-straalfotografie het aangetoon dat die kleredrag van die vroulike figuur oorspronklik anders was: sy het 'n hoed gedra en haar rok het horisontale rye valletjies gehad, met wit kant by die moue en kraag, wat daarop dui dat sy middelklas was, terwyl die eenvoudiger klere in die hersiene skildery haar as 'n lid van die werkersklas voorstel, 'n grisette en nie 'n bourgeoise nie. Die x-straal-analise en die veranderende modes van die tyd maak dit moontlik dat die tydperke van die werk met redelike akkuraatheid gedateer kan word.

Beskrywing

[wysig | wysig bron]

Die afmetings van die skildery is 180,3 sentimeters (71 duim) in hoogte en 114,9 sentimeters (45,2 duim) in breedte. Dit beeld 'n besige straattoneel in Parys uit, met die meeste van die mense wat met sambrele teen die reën uitgebeeld word. Regs kyk 'n ma af na haar dogters, elkeen modieus geklee in die style van 1881 vir die middagpromenade. Sy versteek grootliks 'n vroulike figuur in die middel van die raam, vasgevang in die aksie om haar sambreel op te lig of te laat sak, wat daarop dui dat die reën of op die punt is om te begin of op te hou. Die hoof- vroulike figuur links van die raam, 'n meulenaarassistent of modiste gemodelleer deur Renoir se minnaar en gereelde onderwerp Suzanne Valadon, hou haar romp teen die modder en water op die pad op terwyl sy 'n hoedeboks dra, maar sy het geen hoed, reënjas of sambreel nie.

Dit lyk asof 'n kragtige jong bebaarde heer op die punt staan om haar te nader, moontlik om haar skuiling onder sy sambreel te bied. Sy, en een van die twee meisies aan die regterkant met 'n hoepel en stok, kyk uit na die kyker, terwyl die meeste van die ander mense hul eie besigheid doen. Onkonvensioneel is die fokus van die skildery nie in die middel daarvan nie, en baie van die figure word deur die raam afgesny asof die skildery 'n foto is. Die komposisie kom natuurlik voor, maar die hoeke van die sambrele is versigtig gerangskik om geometriese vorms te vorm, met die hooffiguur se bandboks en die meisie se hoepel wat afgeronde elemente byvoeg. Die kleure is grootliks blou en grys: 'n patroon van sambreelafdakke oor die bokant van die skildery, en die rokke en jasse van die mense laer af.

Materiaalontleding

[wysig | wysig bron]

Die pigmentontleding van Renoir se Les Parapluies wat deur die wetenskaplikes by die Nasionale Galery in Londen[2] gedoen is, het die aanname bevestig dat dit in twee afsonderlike stadiums geverf is soos hierbo genoem. In die rok van die vrou aan die linkerkant is twee lae geïdentifiseer: die onderste laag bevat kobaltblou gemeng met sinkgeel en rooi meer-kleur. Dit is 'n soortgelyke pigmentmengsel as wat vir die vrou regs en haar twee dogters gebruik is. Albei lae is gedurende die eerste fase in 1881 geverf. Die boonste laag van die rok van die vrou aan die regterkant wat tydens die tweede stadium in 1886 geverf is, bevat 'n mengsel van ultramaryn blou met ander pigmente met 'n duidelik minder helder grysblou kleur. [3]

Herkoms

[wysig | wysig bron]

Renoir het Les Parapluies nie dadelik uitgestal nie – hy het dalk gedink die kombinasie van style sou te uitdagend vir die publiek wees – en hy het die skildery uiteindelik eers in 1892 aan die Franse kunshandelaar Paul Durand-Ruel verkoop. Hy het dit aan Sir Hugh Lane verkoop, wat in die sinking van die RMS Lusitania in 1915 gesterf het en hierdie en ander skilderye in sy testament aan die Tate Gallery in Londen nagelaat het. Dit het in 1917 in die besit van die galery gekom (alhoewel 'n getekende kodisil voorgestel het dat Lane van plan verander het voor sy dood, en sou verkies het dat die skilderye in Dublin vertoon word. Die kodisil is egter nie mede-onderteken nie en is daarom betwis omdat daar nie getuies was nie). Dit is in 1935 na die Nasionale Galery oorgeplaas, maar 'n ooreenkoms is in 1959 bereik om die vertoning daarvan (met sewe ander skilderye van die Lane Bequest) tussen Londen en Dublin af te wissel. As 'n uitsondering is dit in 2013 vir 'n uitstalling by die Frick Collection in New York geleen.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Irish Times
  2. Roy, A., Billinge, R., Riopelle, C. "Renoir's 'Umbrellas' Unfurled Again". National Gallery Technical Bulletin Vol 33, pp 73–81. 2012
  3. Pierre-Auguste Renoir, 'The Umbrellas', Colourlex

Bronne

[wysig | wysig bron]