Gaan na inhoud

Gedaantewisseling

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Baie insekte ondergaan 'n volledige of 'n onvolledige gedaantewisseling of metamorfose. Dit is 'n verandering van die uiterlike vorm en voorkoms in die ontwikkeling van die insek.

Volledige gedaantewisseling

[wysig | wysig bron]
Rusper
(Inachis io)
Papie
(Inachis io)
Skoenlapper
(Inachis io)

Exopterygota, insekte soos skoenlappers, vlieë, kewers, bye en miere ondergaan 'n volledige gedaantewisseling. Uit die eiers kom 'n larwe sonder vlerke. Hulle lyk glad nie soos die volwasse insek nie. Vir 'n skoenlapper is dit byvoorbeeld 'n rusper wat net een doel het: om te vreet en te groei.

Die larwe vervel vier of vyf keer en soek 'n stewige oppervlak om hom daaraan vas te heg en te verander in 'n papie. Die papie is onbeweeglik en hormone lei tot 'n ingewikkelde proses van inwendige verandering. Organe verdwyn of word gevorm, soos vlerke by 'n vlinder.

Uiteindelik bars die papie se dop oop en die volwasse insek kom te voorskyn. Die volwasse vorm het dikwels net een doel: om 'n maat vind en voort te plant.

Onvolledige gedaantewisseling

[wysig | wysig bron]

By Endopterygota, insekte soos sprinkane, termiete, hottentotsgotte kom daar ook 'n larwe sonder vlerke uit die eiers, die nimfe, wat egter baie soos die volwasse insek lyk. Hulle vervel verskeie kere totdat hulle volwasse word, sonder 'n papiestadium.

Onvolledige gedaantewisseling van Aeshna cyanea