Hipotermie

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Hipotermie
Klassifikasie en eksterne bronne
Toe Napoleon in die winter van 1812 uit Rusland wyk, het talle soldate hipotermie opgedoen.
Toe Napoleon in die winter van 1812 uit Rusland wyk, het talle soldate hipotermie opgedoen.
ICD-10 T68
ICD-9 991.6
DiseasesDB 6542
MedlinePlus   000038
eMedicine med/1144
MeSH D007035
Mediese waarskuwing

Hipotermie (verkluiming) is 'n toestand waarin die sentrale liggaamstemperatuur (die hoogste temperatuur in die middel van die lyf) van 'n persoon so ver gedaal het dat die normale metabolisme in gevaar kom. Liggaamstemperatuur wissel by normale gesonde mense tussen ongeveer 37,5 ºC (soms hoër by inspanning) en 35,5 ºC, of soms laer, soos vroeg in die môre tydens slaap. Liggaamstemperature onder 32 ºC veroorsaak dat funksies afneem, en enigiets onder 30 ºC is uiters skadelik.

Hipotermie begin as die liggaamstemperatuur daal tot onder 35 °C. As die liggaamstemperatuur onder 32 °C daal, word die situasie kritiek. Liggaamstemperature onder 27 °C is sonder mediese ingryping byna altyd dodelik, hoewel daar gevalle bekend is waar 'n persoon met 'n liggaamstemperatuur van 14 °C oorleef het.

Hartstilstand en breinfunksie[wysig | wysig bron]

Hipotermie kan ook lewensreddend wees. Die brein sterf naamlik reeds af wanneer die sirkulasie slegs enkele minute stop, maar by laer temperatuur kan dat veel langer duur (ander organe is minder in gevaar, aangesien hulle 'n sirkulasiestilstand langer kan oorleef). Hierdeur is dit soms moontlik om verdrinking in baie koue water te oorleef. Die slagoffer verloor bewussyn en die hartklop (bloedsomloop) stop. Die slagoffer lyk klinies dood. Deur die koue van die water raak die brein egter nog nie so vinnig onherroeplik beskadig nie. In sommige gevalle is dit nog moontlik om sulke slagoffers te laat herleef.

Soorte[wysig | wysig bron]

Daar is twee soorte hipotermie te onderskei, akute en chroniese. Akute hipotermie is die gevaarlikste; die liggaamstemperatuur daal vinnig, dikwels binne sekondes of minute as 'n slagoffer bv. deur die ys van 'n bevrore meer sak.

Chroniese hipotermie vind plaas as die liggaam oor 'n lang tyd verkoel word. Iemand wat in yskoue water beland, sal oor die algemeen binne enkele minute te koud wees om self aktief te kan swem. Die gevaar van 'n fatale einde word ook vergroot deur hewige uitputting van die sparteling.