Kaap York-skiereiland
Die Kaap York-skiereiland (Engels: Cape York Peninsula) is 'n skiereiland in die noorde van Queensland, Australië. Kaap York (Engels: Cape York) is aan die bopunt van die skiereiland en is die noordelikste punt van die Australiese kontinent. Dit is deur Lt. James Cook in 1770 na die Graaf van York vernoem.[1]
Vanaf die punt is dit ongeveer 140 km na Nieu-Guinee oor die Straat van Torres met sy vele eilande. Cape York skiereiland beslaan ongeveer 137 000 km2 en het 'n bevolking van 18 000 waarvan 'n groot persentasie Aborigine inboorlinge en Straat van Torres bewoners is.
Geografie
[wysig | wysig bron]Geografies is die gebied 'n verweerde en bykans gelyke vlakte met 'n paar lae heuwels aan die oostekant. Die hoogste van hierdie vorm die Iron Range reeks, wat veral bekend is vir sy ongewone tropiese reënwoude. Hier kom spesies soos die Eclectus papegaai en die Suidelike gewone Cuscus voor wat ook in Nieu-Guinee aangetref kan word.
Die grond is verbasend onvrugbaar selfs vergeleke met ander dorre dele van Australië. Die onvrugbaarheid van die grond is een van die groot redes waarom die streek so yl bewoon is.
Die laaglande aan die westekant van die skiereiland word gedomineer deur kronkelende stadig vloeiende riviere wat in die Golf van Carpentaria uitvloei en sluit die Mitchel-, Staaten- en Gilbert-Einasleigh-rivier in.
Klimaat
[wysig | wysig bron]Die klimaat van die Cape York skiereiland is tropies met monsoenreëns, die nat seisoen duur vanaf November tot April en die droë seison vanaf Mei tot Oktober. Die temperatuur is warm tot baie warm met 'n koeler klimaat in die hoogliggende gebiede. Die gemiddelde jaarlikse temperature wissel van 18 °C in hoogliggende gebiede tot 27 °C in die laagliggende gebiede in die verre suidweste. Temperature bo 40 °C en onder 5 °C is seldsaam.
Die gemiddelde jaarlikse reënval is hoog en wissel vanaf meer as 2 000 mm In die Iron Range en 700 mm noord van Weipa aan die suidelike grens. Bykans al hierdie reën val tussen November en April en slegs op die oostelike hange van die Iron Range bergreeks is die mediaan reënval tussen Junie en September meer as 5 mm. Tussen Januarie en Maart wissel die mediaan maandelikse reënval tussen ongeveer 170 mm in die suide tot meer as 500 mm in die noorde en op die Iron Range reeks.
Daar is baie riviere waaronder die Endeavour-, Annan-, Bloomfield-, Pascoe-, Jardine-, Wenlock-, Archer-, Holroyd-, Mitchel- en Staaten-rivier tel. Die Cape York skiereiland dra soveel as 'n kwart van Australië se totale oppervlak afloopwater by. Met slegs 2.7 % van Australië se landoppervlak lewer dit meer afloop as die hele Australië suid van die Steenbokskeerkring.
Algemene inligting
[wysig | wysig bron]'n Teerpad in die binneland verbind Cairns en die Atherton Plato aan Lakeland Downs en Cooktown. Die pad ten noorde van Lakeland Downs tot by die punt van die skiereiland word soms beskadig deur swaar reëns wat tydens die nat seisoen val. Cape York is 'n gewilde bestemming tussen Mei tot Oktober vir vierwiel aangedrewe geesdriftiges wat hulle vermoëns en voertuie wil beproef op die oorblywende dele van die Overland Telegraph Track.
Van die wêreld se grootste en oudste rotstekeningversamelings kan om die klein dorpie van Laura gevind word en sommiges is oop vir besigtiging deur die publiek.
Daar is groot bauxietneerslae langs die weskus (Langs die Golf van Carpentaria). Weipa is die middelpunt van hierdie mynboubedrywighede.
Alhoewel die grootste deel van die kaap yl bevolk is, is daar nedersettings te Cooktown, Lakeland, Laura, coen en Weipa asook Aborigine gemeenskappe te Wujal Wujal, Hopevale, Lockhart River, Injinoo, New Mapoon, Umagico, Old Mapoon, Napranum, Aurukun, Pormparaaw en Kowanyama. Straat van Torres eilandbewoners het ook gemeenskappe op die vasteland gevestig by Bamaga en Seisia.
Die hoofnywerhede is toerisme, mynbou, visserye en beesboerderye.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Firth, Dawn W. and Clifford B. Cape York Peninsula: A Natural History. (1995). Reed Books Australia. Reprinted with amendments: (2006), p. 15. FIRTH&FIRTH, Malanda, Queensland. ISBN 0-7301-0469-9.
Bronne
[wysig | wysig bron]- Hough, Richard. 1994. Captain James Cook: a biography. Hodder and Stroughton, London. ISBN 0-340-58598-6.
- Pike, Glenville. 1979. Queen of the North: A Pictorial History of Cooktown and Cape York Peninsula. G. Pike. ISBN 0-9598960-5-8.
- Moon, Ron & Viv. 2003. Cape York: An Adventurer's Guide. 9th edition. Moon Adventure Publications, Pearcedale, Victoria. ISBN 0-9578766-4-5
- Moore, David R. 1979. Islanders and Aborigines at Cape York: An ethnographic reconstruction based on the 1848-1850 'HMS Rattlesnake (1822)' Journals of O. W. Brierly and information he obtained from Barbara Thompson. Australian Institute of Aboriginal Studies. Canberra. ISBN 0-85575-076-6 (hbk); 0-85575-082-0 (pbk). USA edition ISBN 0-391-00946-X (hbk); 0-391-00948-6 (pbk).
- Pohlner, Peter. 1986. gangaurru. Hopevale Mission Board, Milton, Queensland. ISBN 1-86252-311-8
- Trezise, P.J. 1969. Quinkan Country: Adventures in Search of Aboriginal Cave Paintings in Cape York. A.H. & A.W. Reed, Sydney.
- Trezise, Percy. 1973. Last Days of a Wilderness. William Collins (Aust) Ltd., Brisbane. ISBN 0-00-211434-8.
- Trezise, P.J. 1993. Dream Road: A Journey of Discovery. Allen & Unwin, St. Leonards, Sydney.
- Haviland, John B. with Hart, Roger. 1998. Old Man Fog and the Last Aborigines of Barrow Point. Crawford House Publishing, Bathurst.
- Premier's Department (prepared by Connell Wagner). 1989. Cape York Peninsula Resource Analysis. Cairns. (1989). ISBN 0-7242-7008-6.
- Roth, W.E. 1897. The Queensland Aborigines. 3 Vols. Reprint: Facsimilie Edition, Hesperian Press, Victoria Park, W.A., 1984. ISBN 0-85905-054-8
- Ryan, Michelle and Burwell, Colin, eds. 2000. Wildlife of Tropical North Queensland: Cooktown to Mackay. Queensland Museum, Brisbane. ISBN 0-85905-045-9 (set of 3 vols).
- Scarth-Johnson, Vera. 2000. National Treasures: Flowering plants of Cooktown and Northern Australia. Vera Scarth-Johnson Gallery Association, Cooktown. ISBN 0-646-39726-5 (pbk); ISBN 0-646-39725-7 Limited Edition - Leather Bound.
- Sutton, Peter (ed). Languages of Cape York: Papers presented to a Symposium organised by the Australian Institute of Aboriginal Studies. Australian Institute of Aboriginal Studies, Canberra. (1976). ISBN 0-85575-046-4
- Wallace, Lennie. 2000. Nomads of the 19th Century Queensland Goldfields. Central Queensland University Press, Rockhampton. ISBN 1-875998-89-6
- Wallace, Lennie. 2003. Cape York Peninsula: A History of Unlauded Heroes 1845-2003. Central Queensland University Press, Rockhampton. ISBN 1-876780-43-6
- Wynter, Jo and Hill, John. 1991. Cape York Peninsula: Pathways to Community Economic Development. The Final Report of The Community Economic Development Projects Cook Shire. Cook Shire Council.
