Gaan na inhoud

Le Marais

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die fontein van die Square Louis-XIII, geleë in die sentrum van die plein Place des Vosges. Oorspronklik tussen 1605 en 1612 in opdrag van koning Hendrik IV (1553−1610) gebou en Place Royal («Koninklike Plein») genoem, was dit die eerste groot beplande oop plein in die Franse hoofstad, waar openbare feestelikhede gehou kon word, en een van sy gewildste 17de en 18de eeuse woonkwartiere
Booggange met winkels, boetieke, restaurante en kunsgalerye, Place des Vosges
Rue des Rosiers. Joodse bewoners verwys na hul kwartier as Pletzl
'n Falafel-restaurant in Rue des Rosiers

Le Marais (Afrikaans: «die Moeras») is 'n stadsbuurt (quartier) van Parys, geleë langs die Seine se noordelike of regteroewer (Rive Droite), oos van die moderne kuns- en kultuurmuseum Centre Georges-Pompidou . Le Marais vorm 'n driehoek tussen die pleine Place de la République en Place de la Bastille en die Hôtel de Ville. Administratief behoort Le Marais aan die 3de en 4de Arrondissement van Parys.

Die buurt het sy naam aan 'n historiese moerasgebied aan weerskante van die Rue St-Antoine te danke wat tot in die 13de eeu buite die stadsmuur van Parys bestaan het. Gereelde oorstromings van die Seine het groenteboerdery in die gebied laat gedy. Geleidelik is dele van Le Marais drooggelê vir die bou van kloosters waarby die Orde van die Tempeliers 'n belangrike rol gespeel het. Die geestelike ordes het hul groentetuine in die 14de eeu aan adellikes verkoop wat hier hul landhuise (sogenaamde courtilles) en stadspaleise (hôtels particuliers[1]) laat oprig het. Ook koninklike wonings het in die nuwe woongebied ontstaan wat nog in dieselfe eeu met die bou van 'n nuwe stadsmuur by Parys ingesluit is.

Histories was Le Marais ook die spilpunt van Joodse kultuur in Parys, alhoewel tradisionele Joodse winkels, fynbakkerye en falafel-restaurante langs die Rue des Rosiers geleidelik deur boetieke van luukse mode-etikette verdring word. Die Joodse sinagoge, wat gedurende die Duitse besetting tussen 1940 en 1944 opgeblaas is, is later herbou. In die jare ná die Eerste Wêreldoorlog het Chinese immigrante hulle in Le Marais kom vestig.

Ná die Tweede Wêreldoorlog was Le Marais, wat in die tweede helfte van die 19de eeu nie deur Baron Haussmann se grootskaalse stedelike vernuwingsprojek aangetas is nie, hoofsaaklik 'n werkersklasbuurt wat met swak behuising verbind is. Nogtans het dit die nadelige effekte van moderne stedelike regenerasie in die 1960's gespaar gebly nadat een van sy prominente bewoners, die skrywer en destydse minister van kultuur, André Malraux (1901−1976), besluit het om die buurt se historiese argitektoniese karakter te bewaar en dit met omsigtigheid te laat restoureer. Sommige van Le Marais se nou straatjies gee 'n indruk van Middeleeuse Parys.

Modeontwerpers, kunstenaars, boetieke, restaurante, hotelle, musea en kunsgalerye het van Le Marais vanaf die 1960's een van die aantreklikste kwartiere van Parys gemaak. Sedert die laat 1970's het ook Parys se LGBT-gemeenskap aangetrokke gevoel tot die kwartier waar intussen honderde gay koffiehuise, kroeë en nagklubs gevestig is. Tans word Le Marais onder Europa se grootste LGBT-kwartiere gereken.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Die Paryse hôtel het gewoonlik rondom 'n binnetuin ontstaan. Die term hôtel particulier verwys eksplisiet na 'n stadspaleis wat deur adellikes bewoon is.