Mikroskopie

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Mikroskopie is die tegniese veld waar mikroskope gebruik word om voorwerpe en areas van voorwerpe te sien wat nie met die blote oog gesien kan word nie (voorwerpe wat nie binne die resolusiereeks van die normale oog val nie). Daar is drie bekende vertakkings van mikroskopie: optiese-, elektron- en skanderingsondersoekmikroskopie, tesame met die opkomende veld van X-straalmikroskopie.

Optiese mikroskopie en elektronmikroskopie behels die diffraksie, refleksie of breking van elektromagnetiese straling/elektronstrale wat met die monster in wisselwerking tree, en die versameling van die verstrooide straling of 'n ander sein om 'n beeld te skep. Hierdie proses kan uitgevoer word deur wye-veld bestraling van die monster of deur 'n fyn straal oor die monster te skandeer. Skanderingsmikroskopie behels die interaksie van 'n skanderingsonde met die oppervlak van die voorwerp van belang.

Die ontwikkeling van mikroskopie het 'n omwenteling in biologie gebring, aanleiding gegee tot die veld van histologie (die studie van 'n organisme se weefsel) en bly dus 'n noodsaaklike tegniek in die lewens- en fisiese wetenskappe.

X-straalmikroskopie is driedimensioneel en nie-vernietigend, wat voorsiening maak vir herhaalde beelding van dieselfde monster vir in situ of 4D studies, en bied die vermoë om die monster wat bestudeer word te "sien" voordat dit aan hoër resolusietegnieke blootgestel word. 'n 3D X-straalmikroskoop gebruik die tegniek van rekenaartomografie (microCT), draai die monster 360 grade en rekonstrueer die beelde. CT word tipies uitgevoer met 'n plat paneelskerm. 'n 3D X-straalmikroskoop gebruik 'n reeks doelwitte, bv. van 4x tot 40x, en kan ook 'n plat paneel insluit.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Antonie van Leeuwenhoek (1632–1723)

Die veld van mikroskopie dateer uit ten minste die 17de eeu. Vroeë mikroskope, enkellens- vergrootglase met beperkte vergroting, dateer ten minste so ver terug as die wydverspreide gebruik van lense in brille in die 13de eeu, maar meer gevorderde saamgestelde mikroskope het die eerste keer omstreeks 1620 in Europa verskyn. Die vroegste praktisyns van mikroskopie sluit in Galileo Galilei, wat in 1610 gevind het dat hy sy teleskoop kon fokus om klein voorwerpe van naby te sien en Cornelis Drebbel, wat moontlik die saamgestelde mikroskoop omstreeks 1620 uitgevind het. Antonie van Leeuwenhoek het in die 1670's 'n eenvoudige mikroskoop met baie hoë vergroting ontwikkel en word dikwels as die eerste erkende mikroskopis en mikrobioloog beskou.[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. The University of Edinburgh (6 Maart 2018). "What is Microscopy?". The University of Edinburgh. Besoek op 9 April 2018.
  2. Atti Della Fondazione Giorgio Ronchi E Contributi Dell'Istituto Nazionale Di Ottica, Volume 30, La Fondazione-1975, page 554
  3. Albert Van Helden; Sven Dupré; Rob van Gent (2010). The Origins of the Telescope. Amsterdam University Press. p. 24. ISBN 978-90-6984-615-6. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Februarie 2017.
  4. William Rosenthal, Spectacles and Other Vision Aids: A History and Guide to Collecting, Norman Publishing, 1996, page 391 - 392
  5. Robert D. Huerta, Giants of Delft: Johannes Vermeer and the Natural Philosophers : the Parallel Search for Knowledge During the Age of Discovery, Bucknell University Press - 2003, page 126
  6. A. Mark Smith, From Sight to Light: The Passage from Ancient to Modern Optics, University of Chicago Press - 2014, page 387
  7. Raymond J. Seeger, Men of Physics: Galileo Galilei, His Life and His Works, Elsevier - 2016, page 24
  8. J. William Rosenthal, Spectacles and Other Vision Aids: A History and Guide to Collecting, Norman Publishing, 1996, page 391
  9. Ford, Brian J. (1992). "From Dilettante to Diligent Experimenter: a Reappraisal of Leeuwenhoek as microscopist and investigator". Biology History. 5 (3).
  10. Lane, Nick (6 Maart 2015). "The Unseen World: Reflections on Leeuwenhoek (1677) 'Concerning Little Animal'." Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci. 2015 Apr; 370 (1666): 20140344. [doi:10.1098/rstb.2014.0344]