Wys bron van Mongole

: ''Hierdie artikel handel oor die etniese groep in Oos-Asië. Vir die taal, sien [[Mongools]], en vir die taalfamilie, sien [[Mongoolse tale]].''
{{Etniese groep
| beeld = <div style="white-space:nowrap;">
[[Lêer:YuanEmperorAlbumGenghisPortrait.jpg|x60px]][[Lêer:YuanEmperorAlbumKhubilaiPortrait.jpg|x60px]][[Lêer:YuanEmperorAlbumOgedeiPortrait.jpg|x60px]][[Lêer:YesheDorje.jpg|x60px]][[Lêer:Sukhbaatar.jpg|x60px]]<br />[[Lêer:Subudei.jpg|x60px]] [[Lêer:Hulagu Khan.jpg|x60px]][[Lêer:Tsedenbal BundesArchiv.jpg|x60px]][[Lêer:Sükhbaataryn Yanjmaa.jpg|x60px]][[Lêer:Sumo May09 Asashoryu.jpg|x60px]][[Lêer:Hakuho 2012 January.JPG|x60px]]
</div>
| onderskrif = 
| groep = Mongole
| bevolking = ca. 10 miljoen
| plek = {{vlag|Volksrepubliek China}} 5&nbsp;981&nbsp;840<br />
{{vlagland|Mongolië}} 2&nbsp;921&nbsp;287<ref>{{cite web |url=http://www.nso.mn/ |title=Монголын үндэсний статистикийн хороо |publisher=National Statistical Office of Mongolia |access-date=14 November 2013 |language=mn |archive-url=https://web.archive.org/web/20200522163347/http://www.nso.mn/ |archive-date=22 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><br />
{{vlagland|Rusland}} 647&nbsp;417<br />
{{vlagland|Suid-Korea}} 34&nbsp;000<ref>{{en}} {{citation |url=http://english.chosun.com/w21data/html/news/200804/200804240009.html |title='Korean Dream' fills Korean classrooms in Mongolia |periodical=The Chosun Ilbo |date=24 April 2008 |accessdate=6 Februarie 2009 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080923234831/http://english.chosun.com/w21data/html/news/200804/200804240009.html |archivedate=23 September 2008 }}</ref><br />
{{vlagland|Verenigde State}} 15&nbsp;000–18&nbsp;000<ref>{{en}} {{cite news|url=http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/07/02/AR2006070200875.html|title=Mongolians Meld Old, New In Making Arlington Home|work=The Washington Post|last=Bahrampour|first=Tara|date=3 Julie 2006|accessdate=5 September 2007}}</ref><br />
{{vlagland|Kirgisië}} 12&nbsp;000<ref>{{cite web |url=http://www.president.mn/eng/newsCenter/viewNews.php?newsId=697 |title=President of Mongoli Received the Kalmyk Citizens of the Kyrgyz |date=8 April 2012 |access-date=15 Maart 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20170705214604/http://www.president.mn/eng/newsCenter/viewNews.php?newsId=697 |archive-date=5 Julie 2017 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref><br />
{{vlagland|Tsjeggië}} 7&nbsp;515<ref>{{en}} {{citation|periodical=Mongolia Web|title=Latest numbers show 7,500 Mongolians working in Czech Republic|date=19 Februarie 2008|accessdate=4 Oktober 2008|url=http://www.mongolia-web.com/content/view/1630/2/|archivedate=30 Junie 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170630063142/http://www.mongolia-web.com/content/view/1630/2/}}</ref><br />
{{vlagland|Japan}} 5&nbsp;401<ref name="toollogo2010.mn">{{en}} [http://www.toollogo2010.mn/doc/Main%20results_20110615_to%20EZBH_for%20print.pdf Mongolia National Census 2010 Provision Results. National Statistical Office of Mongolia]</ref><br />
{{vlagland|Kanada}} 5&nbsp;350<ref>{{en}} [http://www12.statcan.gc.ca/nhs-enm/2011/dp-pd/prof/details/page.cfm?Lang=E&Geo1=PR&Code1=01&Data=Count&SearchText=canada&SearchType=Begins&SearchPR=01&A1=All&B1=All&Custom=&TABID=1 NHS Profile, Canada, 2011]</ref><br />
{{vlagland|Duitsland}} 3&nbsp;852<ref name="toollogo2010.mn" /><br />
{{vlagland|Verenigde State}} 3&nbsp;701<ref name="toollogo2010.mn" /><br />
{{vlagland|Frankryk}} 2&nbsp;859<ref name="toollogo2010.mn" /><br />
{{vlagland|Turkye}} 2&nbsp;645<ref name="toollogo2010.mn" /><br />
{{vlagland|Kasakstan}} 2&nbsp;523<ref name="toollogo2010.mn" /><br />
{{vlagland|Oostenryk}} 1&nbsp;955<ref>{{cite web |url=http://www.statistik.at/web_de/statistiken/bevoelkerung/bevoelkerungsstruktur/bevoelkerung_nach_staatsangehoerigkeit_geburtsland/ |title=Bevölkerung nach Staatsangehörigkeit und Geburtsland |date=3 Julie 2014 |access-date=21 Augustus 2014 |publisher=Statistik Austria |language=de |archive-url=https://web.archive.org/web/20150318235452/http://www.statistik.at/web_de/statistiken/bevoelkerung/bevoelkerungsstruktur/bevoelkerung_nach_staatsangehoerigkeit_geburtsland/ |archive-date=18 Maart 2015 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><br />
{{vlagland|Maleisië}} 1&nbsp;500<ref name="toollogo2010.mn" />
| taal = [[Mongools]]
| geloof = Oorwegend [[Tibettaanse Boeddhisme]], agtergrond van [[Sjamanisme]]<ref>{{en}} {{cite book | last1 = National Bureau of Statistics of the People's Republic of China | authorlink1 = National Bureau of Statistics of the People's Republic of China | title = Tabulation of the 2010 Population Census of the People's Republic of China | publisher = China Statistics Press | date = April 2012  | url = http://www.stats.gov.cn/tjsj/pcsj/rkpc/6rp/indexch.htm | accessdate = 19 Februarie 2013 | isbn = 978-7-5037-6507-0}}</ref><ref>{{en}} [http://www.travelchinaguide.com/intro/nationality/mongolian/ China Mongolian, Mongol Ethnic Minority, Mongols History, Food]</ref><ref>{{en}} [http://www.china.org.cn/e-groups/shaoshu/shao-2-mongolian.htm China.org.cn – The Mongolian ethnic minority]</ref><ref>{{en}} [http://www.china.org.cn/english/features/EthnicGroups/136937.htm China.org.cn – The Mongolian Ethnic Group]</ref><br />Minderhede van [[Islam|Soennitiese Islam]], [[Oosters-Ortodokse Kerk]] en [[Protestantisme]].
| verwante = Proto-Mongole, Kitan, Boerjate, Kalmikiërs
}}

Die '''Mongole''' ([[Mongools]]: Монголчууд, [[Lêer:Monggol.svg|17px]], ''Mongolchuud'', [ˈmɔŋ.ɢɔɮ.t͡ʃʊːt]) is 'n [[nasie]] en [[etniese groep]] inheems aan [[Mongolië]] en die [[Volksrepubliek China|Chinese]] outonome gewes van [[Binne-Mongolië]]. Hulle vorm die titulêre nasie van Mongolië en praat Mongools as [[moedertaal]].

[[Lêer:Mongols-map.png|duimnael|links|Gebiede met 'n belangrike Mongoolse bevolking (in rooi). Die oranje lyn toon die grootste uitbreiding van die [[Mongoolse Ryk]] in die laat 13de eeu]]
Wêreldwyd leef omtrent 10 miljoen Mongole, waarvan sowat 6 miljoen in China en sowat 3 miljoen in Mongolië. Daarbenewens leef Mongole veral in die [[Republieke van Rusland|Russiese republieke]] van [[Boerjatië]] en [[Kalmikië]], waar hulle [[Mongoolse tale]] soos [[Boerjaties]] en [[Kalmikies]] praat.

In die Volksrepubliek China behoort die Mongole tot een van die 56 amptelik-erkende etniese groepe ("nasionaliteite"). Hulle leef veral in die Noord-Chinese outonome gewes van Binne-Mongolië aan die grens met Mongolië en 'n kleiner minderheid in die outonome gewes van [[Xinjiang]].

Die Mongoolse stamme is in 1206 eeu deur [[Djengis Khan]] verenig en aansluitend het hy die [[Mongoolse Ryk]] gestig en begin uitbrei.<ref>{{cite web |title=Mongolia: Ethnography of Mongolia |url=http://www.britannica.com/eb/article-27420/Mongolia#394579.hook |publisher=[[Encyclopædia Britannica]] |access-date=22 Julie 2007 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20080706041059/http://www.britannica.com/eb/article-27420/Mongolia |archive-date=6 Julie 2008 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Die ryk het onder [[Ögedei Khan]] na [[Sentraal-Europa]] en [[Oos-Asië]] uitgebrei en onder [[Koeblai Khan]] sy grootste uitbreiding bereik. In 1294 is die ryk in vier verskillende khanate verdeel en nadat al die vier ryke ontbind is, het die meeste Mongole na Mongolië teruggekeer. Net in sommige dele van China en Rusland het belangrike groepe van Mongole soos die Boerjate en die Kalmikiërs agtergebly.

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Mongols}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Etniese groepe in Europa]]
[[Kategorie:Etniese groepe in Noord-Amerika]]
[[Kategorie:Etniese groepe in Rusland]]
[[Kategorie:Etniese groepe in die Volksrepubliek China]]
[[Kategorie:Mongole| ]]