Mongole
- Hierdie artikel handel oor die etniese groep in Oos-Asië. Vir die taal, sien Mongools, en vir die taalfamilie, sien Mongoolse tale.
Mongole | |
---|---|
Totale bevolking: | ca. 10 miljoen |
Belangrike bevolkings in: | Volksrepubliek China 5 981 840 Mongolië 2 921 287[1] |
Taal: | Mongools |
Geloofsoortuiging: | Oorwegend Tibettaanse Boeddhisme, agtergrond van Sjamanisme[9][10][11][12] Minderhede van Soennitiese Islam, Oosters-Ortodokse Kerk en Protestantisme. |
Verwante etniese groepe: | Proto-Mongole, Kitan, Boerjate, Kalmikiërs |
Die Mongole (Mongools: Монголчууд, , Mongolchuud, [ˈmɔŋ.ɢɔɮ.t͡ʃʊːt]) is 'n nasie en etniese groep inheems aan Mongolië en die Chinese outonome gewes van Binne-Mongolië. Hulle vorm die titulêre nasie van Mongolië en praat Mongools as moedertaal.
Wêreldwyd leef omtrent 10 miljoen Mongole, waarvan sowat 6 miljoen in China en sowat 3 miljoen in Mongolië. Daarbenewens leef Mongole veral in die Russiese republieke van Boerjatië en Kalmikië, waar hulle Mongoolse tale soos Boerjaties en Kalmikies praat.
In die Volksrepubliek China behoort die Mongole tot een van die 56 amptelik-erkende etniese groepe ("nasionaliteite"). Hulle leef veral in die Noord-Chinese outonome gewes van Binne-Mongolië aan die grens met Mongolië en 'n kleiner minderheid in die outonome gewes van Xinjiang.
Die Mongoolse stamme is in 1206 eeu deur Djengis Khan verenig en aansluitend het hy die Mongoolse Ryk gestig en begin uitbrei.[13] Die ryk het onder Ögedei Khan na Sentraal-Europa en Oos-Asië uitgebrei en onder Koeblai Khan sy grootste uitbreiding bereik. In 1294 is die ryk in vier verskillende khanate verdeel en nadat al die vier ryke ontbind is, het die meeste Mongole na Mongolië teruggekeer. Net in sommige dele van China en Rusland het belangrike groepe van Mongole soos die Boerjate en die Kalmikiërs agtergebly.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Монголын үндэсний статистикийн хороо" (in Mongools). National Statistical Office of Mongolia. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Mei 2020. Besoek op 14 November 2013.
- ↑ (en) "'Korean Dream' fills Korean classrooms in Mongolia", The Chosun Ilbo, 24 April 2008, archived from the original on 23 September 2008, https://web.archive.org/web/20080923234831/http://english.chosun.com/w21data/html/news/200804/200804240009.html, besoek op 6 Februarie 2009
- ↑ (en) Bahrampour, Tara (3 Julie 2006). "Mongolians Meld Old, New In Making Arlington Home". The Washington Post. Besoek op 5 September 2007.
- ↑ "President of Mongoli Received the Kalmyk Citizens of the Kyrgyz" (in Engels). 8 April 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Julie 2017. Besoek op 15 Maart 2016.
- ↑ (en) "Latest numbers show 7,500 Mongolians working in Czech Republic", Mongolia Web, 19 Februarie 2008, archived from the original on 30 Junie 2017, https://web.archive.org/web/20170630063142/http://www.mongolia-web.com/content/view/1630/2/, besoek op 4 Oktober 2008
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 (en) Mongolia National Census 2010 Provision Results. National Statistical Office of Mongolia
- ↑ (en) NHS Profile, Canada, 2011
- ↑ "Bevölkerung nach Staatsangehörigkeit und Geburtsland" (in Duits). Statistik Austria. 3 Julie 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Maart 2015. Besoek op 21 Augustus 2014.
- ↑ (en) National Bureau of Statistics of the People's Republic of China (April 2012). Tabulation of the 2010 Population Census of the People's Republic of China. China Statistics Press. ISBN 978-7-5037-6507-0. Besoek op 19 Februarie 2013.
- ↑ (en) China Mongolian, Mongol Ethnic Minority, Mongols History, Food
- ↑ (en) China.org.cn – The Mongolian ethnic minority
- ↑ (en) China.org.cn – The Mongolian Ethnic Group
- ↑ "Mongolia: Ethnography of Mongolia" (in Engels). Encyclopædia Britannica. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Julie 2008. Besoek op 22 Julie 2007.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Mongole.