Nieuwer-Amstel
Nieuwer-Amstel was tot 1964 die naam van die munisipaliteit Amstelveen. Dit was die hoofdorp van 'n kanton in die Franse departement Zuiderzee.
Geskiedenis[wysig | wysig bron]
Amstelland is in die Middeleeue opgedeel in Ouder-Amstel (in die ooste van die Amstel) en Nieuwer-Amstel (in die weste van die rivier). Amstelveen het as 'n dorp in die turfwinningsgebied in die weste van die Amstel ontstaan. In die 17de en 18de eeue trek welgestelde Amsterdammers na die gebied, op soek na rus en ruimte. Die grens tussen Nieuwer-Amstel en Amsterdam het toe suid van die Buitensingelgracht geloop, onder andere verby die huidige Van Baerlestraat en Ceintuurbaan. Die voormalige gemeentehuis van Nieuwer-Amstel wat in 1890 gebou is staan nog langs die Amsteldijk by die Amsterdamse Tolstraat. Na anneksasie van die noordelike deel van die gemeente deur die gemeente Amsterdam word die Amsterdamse Gemeenteargief hierin gehuisves.
Anneksasie[wysig | wysig bron]
Die grondgebied van Amsterdam het in die voorafgaande twee eeue nouliks uitgebrei. Vanaf 1860 verdubbel die aantal inwoners egter in enkele dekades. Slegte woontoestande in die middestad en swak boupraktyke het opgeduik. Die aantal liberale in die gemeenteraad halveer ook oor 'n tydperk van ses jaar (1887-1893), deels as gevolg van 'n pas gewysigde kiesstelsel. Onder leiding van Willem Treub plaas 'n Meerderheid in die raad meer klem op stadsuitbreiding.
Reeds in 1883 is daar deur Amsterdam pogings aangewend om die gemeente Nieuwer-Amstel te annekseer, maar die gemeente verset hulle heftig daarteen. Onder burgemeester Alexander Boers gee die gemeente Nieuwer-Amstel opdrag vir die aanleg van die Ceintuurbaan om 'n hoogs noodsaaklike verbinding dwars deur die sogenaamde Buitenveldertsepolder te skep. Die HBS (Hoge Burgerschool) aan die Roelof Hartplein, die brandweerkaserne op die hoek van Van Baerlestraat, skuinsoorkant die Concertgebouw en 'n nuwe stadhuis aan die Amsteldijk - die huidige Gemeenteargief - dateer ook uit die tyd.
In 1921 annekseer die gemeente Amsterdam die noordelike (en digsbevolkte) deel van die gemeente; Amstelveen word gereduseer tot die ou dorp en omgewing. Die gemeentegrens lê daarna by Kalfjeslaan. Nieuwer-Amstel bly egter aantreklik vir welgestelde Amsterdammers. Dit kan veral gesien word uit aantreklike woonbuurte wat vanaf 1930 in die noordweste van die gemeente aangelê is.
Na die Tweede Wêreldoorlog word Amstelveen 'n oorloopgemeente en bowendien amptelik 'n woongemeente van Schiphol. Uitbreidingswyke word vinnig geskep; in die sestiger jare was Amstelveen vir 'n ruk die snelgroeiendste stad van Nederland. Woonkwaliteit en groenvoorsiening is egter nie uit die oog verloor nie. Vanaf 1964 word die naam van die dorp wat op die stadium tot voorstad gegroei het aan die gemeente gegee.
Bekende boorlinge[wysig | wysig bron]
- Sietse Los, Gereformeerde predikant en rektor van die Teologiese Skool Potchefstroom.