Oderbruch
Die Oderbruch (afgelei van die Middelhoogduitse bruoch: "moerasland") is 'n binnelandse delta van die Oderrivier en yl bevolkte landskap in die administratiewe distrik Märkisch-Oderland van die Duitse deelstaat Brandenburg. Die delta strek tot in die aangrensende Pole.
Ligging
[wysig | wysig bron]Die Oderbruch strek vanaf die stede Oderberg en Bad Freienwalde in die noordweste oor 'n afstand van 60 kilometer in suidoostelike rigting tot by Lebus. Die delta het 'n wydte van tussen 12 en 20 kilometer. Die Warthe-rivier, die grootste syrivier van die Oder, mond in die Oderbruch-delta uit. Die Oderbruch beslaan 'n oppervlakte van 920 km².
Die Oderbruch se westergrens word deur die hoogplato's van Barnim en Lebus gevorm. Die stede Wriezen en Seelow, die administratiewe sentrum van die distrik Märkisch-Oderland, is teen hellings van hierdie plato's geleë. In die ooste word die delta deur die heuwellandskap Neumärkisches Hügelland en die Warthe-riviervlakte begrens.
Wes van die Oder se rivierloop is die Oderbruch vanaf die middel van die 18de eeu in 'n rivierpolder omgeskep, terwyl sy oostelike oewer, wat in 1945 by Pole ingesluit is en sowat 17 persent van die rivierdelta se totale oppervlakte beslaan, steeds as 'n ongerepte moerasland bewaar gebly het. Die Oderbruch is 'n vlakte met 'n sagte helling wat vanaf 'n hoogte van 14 meter bo seevlak in die weste tot een meter bo seevlak in die noord-weste daal. Die laer geleë dele wes van die Neuenhagener Sporn met 'n wydte van tussen twee en ses kilometer word Niederes Oderbruch ("Laer Oderbruch") genoem.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Kolonisasie
[wysig | wysig bron]Die stelselmatige kolonisasie het in 1753 in nuut aangelegde straatdorpe begin. Die eerste van hierdie nuwe nedersettings was Neulietzegöricke wat tans deel uitmaak van die munisipaliteit Neulewin en vanweë sy geskiedkundige dorpsuitleg tot historiese monument verklaar is. Baie nedersettings, wat in die tydperk van kolonisasie ontstaan het, kan maaklik aan die voorsetsel Neu... ("Nieu...") in hul name uitgeken word.
Die nuwe setlaars is in gebiede buite Pruise gewerf en het sekere voorregte geniet. Die meeste van hulle het uit Hesse-Darmstadt, Mecklenburg, Palts-Zweibrücken, Sakse en Württemberg, maar ook uit Neder-Oostenryk en die Switserse kanton Neuchâtel gekom. Talle koloniste was egter ook uit die nabygeleë Neumark afkomstig en het die drooggelegde grond vanuit die aangrensende hoër geleë gebiede begin koloniseer. Plekname soos Beauregard en Vevais herinner nog steeds aan Franssprekende setlaars uit Switserland.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Oderbruch.
- Landbougeskiedenis
