Oggendblad

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die eerste uitgawe van Oggendblad, 1 November 1972.
Die laaste uitgawe van Oggendblad, 19 Februraie 1983.
Koos du Plessis was een van die eerste lede van die redaksie van Oggendblad.

Oggendblad was 'n oggendkoerant in Pretoria van 1 November 1972[1] tot 19 Februarie 1983 wat eers deur Oggendbladpers Bpk. en daarna deur Perskor uitgegee is. Harald Pakendorf was die stigterredakteur tot 1979, waarna hy redakteur van Die Vaderland was tot 1986.[2] Thys Human het in 1979 die leisels as redakteur van Oggendblad oorgeneem en was redakteur tot die sluiting van die koerant in 1983.

Die Afrikaanse sanger en liedjieskrywer Koos du Plessis was een van die eerste lede van die redaksie.[3]

Oggendblad het aan sy einde gekom na 'n hewige persstryd in die destydse Transvaal tussen Perskor se vier dagblaaie, maar veral Die Transvaler, en Nasionale Pers se Beeld wat in 1974 opgerig is. Die vernaamste rede waarom Perskor Oggendblad opgerig het, was omdat die maatskappy geweet het van Naspers se plan met Beeld en dus 'n voorsprong in die mark wou kry deur eerste met 'n Afrikaanse oggendblad gemik op Pretoria vorendag te kom.

Omdat die stryd albei maatskappye miljoene rand gekos het en Naspers 'n reuse-eis teen Perskor ingestel het oor 'n geknoei van Marius Jooste, besturende direkteur van Perskor, met verkoopsyfers, het hulle tot 'n vergelyk gekom. Vanaf die tweede week in Februarie 1983 het Die Transvaler as middagblad na Pretoria geskuif waar Oggendblad (wat van Julie tot Desember 1981 slegs 5 828 koerante op weeksdae kon verkoop) en sy middagkoerant, Hoofstad (wat in dieselfde tydperk 13 628 koerante op weeksdae verkoop het, vergeleke met die Engelstalige Pretoria News se 24 876 op weeksdae), by Die Transvaler ingelyf is.

Dit het Beeld as enigste Afrikaanse oggendkoerant in Johannesburg gelaat, hoewel dit ook in Pretoria en elders in Transvaal versprei is, en Die Vaderland as Johannesburg se Afrikaanse middagkoerant. Nadat Die Transvaler en Die Vaderland opnuut tot die Sirkulasieburo (ABC) toegelaat is, was hulle weeksdagverkoopsyfer vir die tydperk Julie tot Desember 1981 onderskeidelik 44 109 en 40 998, vergeleke met Beeld se 67 963.[4] Die Rand Daily Mail het in daardie tydperk teruggesak tot 106 759, 5 000 minder as die toe nog twee Afrikaanse oggendkoerante, maar Beeld sou eers in 1988 oor 'n volle jaar op sy eie 'n sirkulasie van meer as 100 000 kon handhaaf.

Op 10 Februarie 1983 skryf Die Vaderland die markverdeling was onvermydelik. "Dit was 'n rasionele en logiese stap en dit is gedoen in die breë belang van Transvaalse Afrikaners. Net meer as vyf jaar later kom verdere rasionalisering toe Die Vaderland in Oktober 1988 ná 52 jaar ophou bestaan en met Die Transvaler verenig word. Dié koerant verdwyn vyf jaar later ook. Al kon Beeld lank 'n sirkulasie van meer as 100 000 handhaaf, kon die koerant nog nooit hoegenaamd na aan die gesamentlike sirkulasie van die destydse vyf Afrikaanse dagblaaie in Transvaal van meer as 170 000 kom nie.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Mediamense.co.za". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Maart 2016. Besoek op 20 Junie 2013.
  2. "Who's Who Southern Africa oor Harald Pakendorf". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 September 2011. Besoek op 20 Augustus 2011.
  3. "Litnet: Skielik is jy vry – Die lewe en musiek van Koos du Plessis". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 September 2007. Besoek op 20 Augustus 2011.
  4. Amptelike Jaarboek van die Republiek van Suid-Afrika 1983. 1983. Johannesburg: Chris van Rensburgpublikasies.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]