Ostara (fees)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Osterfeuer ("Paasvuur") in Sankt-Peter-Ording (Sleeswyk-Holstein, Noord-Duitsland)
Haas met geverfde eiers
Die tradisie van Ostara- of Paaswater: Paasfontein in Franke (Suid-Duitsland)

Ostara is 'n moderne Nieu-Heidense fees wat tussen 20 en 23 Maart gevier word. Dit baseer min of meer op tradisionele feeste wat in verband met die dag-en-nag-nagewening (equinox) in die Noordelike Halfrond gevier is, maar is nogtans nie van enige bekende historiese Heidense fees afgelei nie. 'n Histories presiese politeïstiese rekonstruksie is tans nie moontlik nie.

Etimologie[wysig | wysig bron]

Die naam Ostara gaan terug op Jacob Grimm wat in sy Deutsche Mythologie 'n spekulatiewe teorie oor die antieke Germaanse godin Ostara (dikwels ook Eostre of Astarte) ontwikkel het wat moontlik die naamgewer van die Paasfees (Duits: Ostern, Engels: Easter) was. Grimm se hoofbron vir hierdie hipotese is De temporum ratione van die heilige Beda Venerabilis. Volgens Beda is die Angel-Saksiese (Oud-Engelse) naam vir die maand April, Eostur-monath, van ene godin Eostre afgelei.

Ostara as 'n lentefees[wysig | wysig bron]

As 'n lentefees versinnebeeld Ostara vir hedendaagse Nieu-Heidene die stryd tussen die natuurkrag van die winter en die lente.[1] Die fees word daarnaas ter ere van die godin Ostara gevier, die mitologiese Godin van die Vrugbaarheid, die Lentegodin, en die Godin van die Môrerooi wat die verrysenis van die lente ná die lang wintertyd simboliseer.

Die vrugbare haas, wat dikwels ook as die Godin se Maanhaas uitgebeeld word, het as Ostara se gunstelingdier en metgesel vrugbaarheid en lewensvreugde versinnebeeld. Tot vandag toe word in baie gebiede tydens die Ostara- of Paasfees simboliese gebak in die gedaante van 'n haas gebak. Die eier is die tweede simbool van vrugbaarheid en nuwe lewe wat saam met die haas 'n beklangrike rol in die simboliese figuur van die Paashaas speel wat op Paassaterdag geverfde eiers aflewer. Dit is 'n ou tradisie om die nog steeds kaal struike en bome met paaseiers te versier.

'n Ander ou tradsisie, die Ostara- of Paasvuur, verduidelik aan die demone van die winter dat hul tyd verby is sodra dit aangesteek word. Die Ostaravuur word as die hoogtepunt van die Ostarafees beskou.[2] In sommige Europese gebiede word wiele, wat so groot soos wawiele is, aangesteek en as vuurwiele vanuit 'n bergspits na die vallei gerol.

Die Ostara- of Paaswater is water wat volgens 'n ou tradisie teen sonop deur 'n meisie by 'n fontein in die bos of op 'n grasveld geskep word. Die meisie word aangeraai om swygend na die fontein te gaan. Aan die vars geskepte fonteinwater word 'n heilsame werking toegeskryf. Ook boere lei hul vee na hierdie drinkplekke. In sommige Europese gebiede soos Skotland en Franke (Duitsland) word met Paastyd nog steeds talle bronne feestelik versier.

In die Christendom is die ou simboliek van skynbare dood en sikliese opstanding verander na die beweerde dood en opstanding van die seun van God.

Wicca-fees[wysig | wysig bron]

Ostara word deur aanhangers van Wicca as een van die vier kleiner feesdae of sabbat-dae van die jaar tydens die dag-en-nagewening van die lente gevier (21 Maart in die Noordelike, 23 September in die Suidelike Halfrond). Die fees word in die reeks van jaarlikse sabbat-dae vorafgegaan deur Imbolc en opgevolg deur Beltane.

In Janet en Stewart Farrar se boek Eight Sabbats for Witches word die Ostara-fees as die tyd gekenmerk wanneer die Moedergodin en haar metgesel en seun, wat die wintermaande in die dood deurgebring het, herenig. In ander variasies herwin die jong God ná sy hergeboorte tydens die Kersfees sy sterkte deur sy jeug, terwyl die Godin haar status as Jonkvrou herwin; of die Lig seëvier uiteindelik oor die Donkerheid sodat die Godin wakker word en haar vrugbaarheid aan die aarde kan skenk.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]