Plasmaproteïen
'n Plasmaproteïen is 'n proteïen wat in die bloed se plasma voorkom.[1]
Plasmaproteïene sluit in: teenliggaamproteïene, stollingsfaktore, globuliene en die proteïene albumien en fibrinogeen wat die serum-osmotiese druk handhaaf.
Albumien help om die osmotiese druk van die bloed te handhaaf. Dit is die kleinste in grootte onder die plasmaproteïene, maar maak die grootste persentasie uit.
Wanneer plasmaproteïene kort, sypel die water uit die plasma na die ruimte rondom die bloedvate. Dit kan tot interstisiële edeem, wat 'n kenmerk van lewerafwykings, niersiekte en wanvoeding is. Albumien help ook om baie stowwe soos dwelms, hormone en vetsure te vervoer.
Daar is drie tipes globuliene: alfa, beta en gamma, van die kleinste tot die grootste. Gamma-globuliene word ook teenliggaampies genoem. Die alfa-globuliene sluit die hoëdigtheid lipoproteïene (HDL) in. Hulle is belangrik om vette na die selle te vervoer vir die bou van verskeie stowwe en vir die energiemetabolisme. HDL is veral bekend vir sy rol in die voorkoming van plaakvorming. Dit hou cholesterol in die bloed. Lae-digtheid lipoproteïene (LDL) is beta-globuliene wat vet na die selle vervoer vir die sintese van steroïede en selmembrane.
Teenliggaampies of gammaglobuliene word ook immunoglobuliene genoem. Hulle word geproduseer deur die B-limfosiete, 'n subset van die immuunselle. Teenliggaampies is verantwoordelik vir die liggaam se immuunfunksie. Hulle herken patogene via spesifieke reseptore en neutraliseer hulle deur verskeie meganismes.
Fibrinogeen is 'n belangrike oplosbare voorloper van stollingsfaktore, wat omgeskakel word na 'n draadagtige proteïen genaamd fibrien by kontak met 'n stewige oppervlak. Die fibriendrade wat op hierdie manier gevorm word, vang bloedplaatjies vas om die primêre bloedplaatjieklont te vorm. Dit begin die proses van stolling.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Blood Plasma Components and Function". News=medical life sciences.