Rekenaarvirus
'n Rekenaarvirus is 'n rekenaarprogram wat homself kan kopieer en ander rekenaars kan besmet sonder toestemming of die kennisname van die gebruiker. Die term "virus" word ook dikwels verkeerdelik gebruik om baie ander verskillende soorte kwaadwillige- en advertensie sagteware te beskryf. Die oorspronklike virus kan die kopieë verander of die kopieë kan hulself verander soos in die geval van metamorfiese virusse. 'n Virus kan slegs van een rekenaar na 'n ander versprei as dit na die ander rekenaar oorgedra word, deur dit byvoorbeeld oor 'n netwerk of die Internet te stuur of deur dit vanaf 'n verwyderbare stoormedium soos 'n sagteskyf, CD of USB flitsgeheuestokkie te laai. Virusse kan ook na ander rekenaars versprei word deur netwerk- of ander soorte lêerstelsels te besmet waartoe ander rekenaars toegang verkry. Virusse word ook soms verwar met rekenaarwurm- en Trojaanse perdprogramme. 'n Wurm kan homself na ander rekenaars versprei sonder dat dit 'n ander program as gasheer benodig en 'n Trojaanse perd is 'n lêer wat oënskynlik skadeloos is en voorgee om ander dinge te doen as wat dit in der waarheid doen. Wurms en Trojaanse perde kan egter ook skade aan 'n rekenaarstelsel se data, sy funksionele- en netwerkwerkverrigting, verrig as dit uitgevoer word. Oor die algemeen verrig wurms nie gewoonlik skade aan 'n stelsel se hardeware of sagteware nie terwyl 'n Trojaanse perd bykans enige skadelike funksie kan verrig as dit uitgevoer word. Die programme se uitwerking kan ook nie altyd dadelik waargeneem word nie en daarom is dit nodig dat mense programme loop om virusse en ander skadelike programme op te spoor.
Die meeste persoonlike rekenaars is deesdae aan die Internet en aan lokale area netwerke verbind wat die verspreiding van skadelike kode in die hand werk. Vandag se virusse maak ook gebruik van netwerkdienste soos die Wêreldwye web-, e-pos-, kitsboodskap- en lêerdelingstelsels om hulself te versprei. Dit verdof die grens tussen virusse en wurms nog verder. Daarom word virusse dikwels gebruik om enige vorm van selfvoortplantende kwaadwillige sagteware te beskryf.
Sommige kwaadwillige sagteware is geprogrammeer om 'n rekenaar te beskadig deur sy programme te beskadig, lêers uit te vee of die hardeskyf te formatteer. Ander kwaadwillige programme verrig geen skade aan nie maar plant hulself bloot voort en maak soms hul teenwoordigheid bekend deur teks-, video- of klankboodskappe. Selfs hierdie minder sinistere programme kan probleme skep vir rekenaargebruikers. Hulle kan tipies 'n rekenaar se geheue in beslag neem wat andersins deur gewone programme gebruik sou word. Gevolglik het hulle onvoorspelbare gedrag tot gevolg en kan dit ook lei tot stelsels wat vries of faal.
Sulke sagteware is dikwels ook deurspek met programmeerfoute wat kan lei tot rekenaarfalings en dataverliese. Baie programme word deur gebruikers afgelaai en spring onverwags oop en veroorsaak dat die rekenaar stadiger is. Dit is ook dikwels baie moeilik om die probleem te identifiseer en te verwyder.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Die Creeper virus was die eerste virus wat opgemerk is op die ARPANET (die Internet se voorganger) in die 1970's.[1] Die eerste virusse op persoonlike rekenaars was die (c)Brain virus wat die laaisone van sagteskywe besmet het en is deur twee broers uit Pakistan in 1986 geskryf.[2]
Voordat rekenaarnetwerke so vervuil was het die meeste virusse op draagbare media versprei, veral op sagteskywe. In die vroeë tydperk toe die persoonlike rekenaar in sy kinderskoene gestaan het, het baie gebruikers gereeld programme op sagteskywe uitgeruil. Sommige virusse het versprei deur programme wat op hierdie skywe gestoor is te besmet terwyl ander hulself op die laaisone gestoor het en sodoende verseker dat hulle onwetend uitgevoer sou word as die gebruiker die rekenaar vanaf daardie skyf sou laai. Die rekenaars van daardie era sou gewoonlik eers probeer om vanaf 'n sagteskyf te laai as dit in die aandrywer vergeet is. Dit was die mees suksesvolle strategie om virusse te versprei totdat die soort skywe minder gewild geword het.[3]
Tradisionele rekenaarvirusse het in die 1980's sy verskyning gemaak en is aangevuur deur die toenemende gebruik in persoonlike rekenaars en die toename in die gebruik van bulletinborde en modem's asook die deel van sagteware. Die deel van Bulletinbord sagteware het direk bygedra tot die verspreiding van Trojaanse perd programme en daar is heelwat virusse geskryf om gewilde sagteware in gebruik te besmet. Deelprogramme (Shareware) en roofsagteware was ook algemene oorsake vir die verspreiding van virusse op Bulletinborde.
Sedert die middel 1990's het makro-virusse ook hulle verskyning gemaak. Die meeste van hierdie virusse is geskryf in die skriptaal vir Microsoft programme soos Word en Excel. Hierdie virusse versprei in Microsoft Office deur dokumente en sigblaaie te besmet.
Aangesien Word en Excel ook beskikbaar is vir Mac OS, was hierdie virusse ook in staat om op Macintosh rekenaars te versprei. Die meeste van hierdie virusse het gewoonlik nie die vermoë gehad om besmette e-posse te versend nie. Die virusse wat wel deur e-pos versprei het, het hoofsaaklik gebruik gemaak van Microsoft Outlook se COM koppelvlak.
Bronne
[wysig | wysig bron]- Mark Russinovich, Advanced Malware Cleaning video, Microsoft TechEd: IT Forum, November 2006
- Szor, Peter (2005). The Art of Computer Virus Research and Defense. Boston: Addison-Wesley. ISBN 0-321-30454-3.
- Jussi Parikka ( 2007) Digital Contagions. A Media Archaeology of Computer Viruses, Peter Lang: New York. Digital Formations-series
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Virus list" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Februarie 2010. Besoek op 7 Februarie 2008.
- ↑ Boot sector virus repair
- ↑ Dr. Solomon's Virus Encyclopedia, 1995, ISBN 1-897661-00-2, Uitreksel by http://vx.netlux.org/lib/aas10.html Geargiveer 4 Augustus 2008 op Wayback Machine
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Rekenaarvirus.