Sagittarius A
Sagittarius A (of Sgr A) is ’n komplekse astronomiese radiobron in die middel van die Melkweg in die sterrebeeld Boogskutter. Dit kan nie in sigbare golflengtes van die Aarde af gesien word nie weens groot wolke ruimtestof in die spiraalarms van die Melkweg.
Sgr A bestaan uit drie komponente, die supernova-oorblyfsel Sagittarius A-Oos, die spiraalstruktuur Sagittarius A-Wes en ’n baie helder, kompakte radiobron in die middel van die spiraal, Sagittarius A*. Die drie oorvleuel mekaar: Sagittarius A-Oos is die grootste, Wes is in Oos, effens van die middel af, en A* is in die middel van Wes.
Sagittarius A-Oos
[wysig | wysig bron]Dié struktuur is sowat 25 ligjare in breedte en het die eienskappe van ’n supernova-oorblyfsel ná ’n ontploffing tussen sowat 35 000 en 100 000 v.C. Dit sou egter 50 tot 100 keer meer energie verg as ’n standaard-supernova om ’n struktuur van so ’n grootte en energie te skep. Daar word vermoed Sgr A-Oos is die oorblyfsel van die ontploffing van ’n ster wat gravitasioneel saamgepers is toe dit naby die sentrale swartkolk gekom het.
Sagittarius A-Wes
[wysig | wysig bron]Sgr A-Wes lyk van die Aarde af soos ’n spiraal met drie arms. Die driedimensionele struktuur is egter nie dié van ’n spiraal nie; dit bestaan uit verskeie stof- en gaswolke wat om Sagittarius A* wentel en daarop val teen snelhede van tot 1 000 km/s. Die oppervlaklaag van die wolke is geïoniseer. Die bron van die ionisering is die massiewe sterre (meer as 100 OB-sterre is tot dusver geïdentifiseer) in die middelste parsek.
Sagittarius A*
[wysig | wysig bron]- Hoofartikel: Sagittarius A*.
Sterrekundiges glo daar is ’n supermassiewe swartkolk in die middel van die Melkweg[1] en dat dit waarskynlik in Sagittarius A* geleë is.[2] Daar is sterre wat teen hoër snelhede as ander sterre in die sterrestelsel om Sgr A* wentel. Een ster, S2, beweeg na raming teen snelhede van meer as 5 000 km/s op sy naaste afstand aan Sgr A*.[3]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Black hole confirmed in Milky Way". BBC. 9 Desember 2008. URL besoek op 2008-12-10
- ↑ Reynolds, C. (4 September 2008). "Astrophysics: Bringing black holes into focus". Nature. 455 (7209): 39–40. Bibcode:2008Natur.455...39R. doi:10.1038/455039a. PMID 18769426.
- ↑ http://www.eso.org/public/news/eso0226/
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Sagittarius A.
- Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia