Siberiese ingryping
Die Siberiese ingryping of Siberiese ekspedisie van 1918-1922 was die versending van troepe van die Entente-magte na die Russiese Maritieme Provinsies as deel van die ingryping van Westelike magte, Japan en China om die Wit Leër en die Tsjeggo-Slowaakse Legioen[1] te steun teen Sowjet-Rusland en sy bondgenote tydens die Russiese Burgeroorlog. Die keiserlike Japannese leër het Siberië bly beset selfs nadat ander Geallieerde magte in 1920 onttrek het.[2]
Agtergrond
[wysig | wysig bron]Ná die Russiese Rewolusie van 1917 het die Bolsjewiste 'n aparte vrede met die Duitse Ryk gesluit. Die daaropvolgende ineenstorting van die oosfront het 'n enorme probleem vir die Entente-magte ingehou, nie net omdat die Duitse Ryk nou al sy troepe aan die wesfront kon ontplooi nie, maar ook omdat dit nou die geleentheid gehad het om groot hoeveelhede Geallieerde oorlogsmateriaal te bekom wat by Moermansk, Archangelsk en Wladiwostok opgehoop het. Boonop was die Tsjeggo-Slowaakse Legioen van 40 000 tot 50 000 soldate nou agter vyandelike linies vasgekeer – hulle het hulle pad met die Transsiberiese Spoorlyn langs probeer oopveg na Wladiwostok.
Vanweë dié situasie het Groot-Brittanje en Frankryk besluit om in te gryp in die Russiese Burgeroorlog teen die Bolsjewistiese regering. Hulle het gehoop om die volgende drie doelwitte te bereik:
- Om te voorkom dat Geallieerde oorlogsmateriaal in Duitse hande in Rusland val.
- Die bevryding van die Tsjeggo-Slowaakse Legioen en om hulle te help terugkeer na die Europese front.
- Die herstel van die oosfront deur 'n regering te installeer met die steun van die Wit Leër.
Weens die tekort aan soldate het Groot-Brittanje en Frankryk die VSA gevra om troepe te stuur na een ingryping in Noord-Rusland en 'n ander in Siberië. In 1918 besluit president Woodrow Wilson teen die advies van die Amerikaanse oorlogsdepartement in om 5 000 soldate as die Noord-Russiese Ekspedisiemag en nog 10 000 as die Siberiese Ekspedisiemag te stuur.
Japannese deelname
[wysig | wysig bron]In Julie 1918 het president Wilson 7 000 soldate van die Japannese regering gevra as deel van 'n internasionale koalisie van 25 000 soldate ter ondersteuning van die Amerikaanse ekspedisiemagte in Siberië. Ná 'n hewige debat in die Japannese parlement het die regering onder die Japannese eerste minister, Terauchi Masatake, die ontplooiing van 12 000 soldate goedgekeur op voorwaarde dat hulle onder Japannese bevel moet wees en nie deel van 'n internasionale koalisie nie.
As gevolg van dié politieke besluit het die keiserlike Japannese leër onder leiding van stafhoof Mitsue Yui onafhanklik opgetree. Teen November 1918, onder bevel van generaal Ōtani Kikuzo, het meer as 70 000 Japannese soldate alle hawens en groot stede in die Russiese provinsies Primorje en Oos-Siberië beset.
Ná die inhegtenisneming en teregstelling van die leier van die Wit Leër, Aleksander Koltsjak, deur die Rooi Leër[3] en die ontruiming van die Tsjeggo-Slowaakse Legioen het die Amerikaners en hulle bondgenote in Junie 1920 aan Wladiwostok onttrek. Die Japannese het egter op die Japannese grens agtergebly uit vrees vir die verdere verspreiding van kommunisme.
Die voortgesette Japannese teenwoordigheid het die VSA bekommerd gemaak dat Japan planne het om sy gebied uit te brei na Siberië en die Russiese Verre Ooste. Die regering onder eerste minister Katō Tomosaburō het die Japannese soldate eindelik in Oktober 1922 teruggetrek onder intense diplomatieke druk deur die VSA en Groot-Brittanje, en te midde van toenemende teenstand in Japan self vanweë die hoë koste, beide ekonomies en aan menselewens.
Die gevolge
[wysig | wysig bron]Japan se motiewe met die ingryping in Siberië was kompleks en moeilik om te verstaan. Amptelik is gesê dat Japan, net soos die VSA en die ander nasies van die koalisietroepe, slegs na Siberië sou gaan om die oorlogsmateriaal daar te bekom en die Tsjeggo-Slowaakse Legioen te help. Daar was egter ook ander moontlike faktore, soos die intense vyandelikheid van die Japannese regering jeens kommunisme, die drang om te vergoed vir historiese verliese aan Rusland en die geleentheid om die "noordelike probleem" vir die veiligheid van Japan op te los deur die vorming van 'n bufferstaat[4] of deur direkte territoriale uitbreiding. Nadat die Rooi Leër as oorwinnaars uit die burgeroorlog getree het, was diplomatieke betrekkinge tussen Japan en die Sowjetunie baie gespanne weens die steun van Japan aan verskeie leiers van die "wit beweging".
Aan die Japannese kant het 5 000 mense gedurende die Siberiese ekspedisie gesterf, en dit het Japan amper 'n miljard jen gekos.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Kinvig, Clifford (2006). Churchill's Crusade: The British Invasion of Russia, 1918–1920. Continuum International Publishing Group. ISBN 1-85285-477-4.
- ↑ Wright, Damien. "Churchill's Secret War with Lenin: British and Commonwealth Military Intervention in the Russian Civil War, 1918-20", Solihull, UK, 2017
- ↑ Moffat, Ian C.D. The Allied Intervention in Russia, 1918–1920: The Diplomacy of Chaos (2015) uittreksel
- ↑ Humphreys, Leonard A. (1996). The Way of the Heavenly Sword: The Japanese Army in the 1920s. Stanford University Press. ISBN 0-8047-2375-3.
Skakels
[wysig | wysig bron]- Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Duitse Wikipedia vertaal.