Rooi Leër

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Rooi Leër
Die Rooi Leër se kenteken
Die Rooi Leër se kenteken
Die Rooi Leër se kenteken
Gestig 23 Februarie 1918
Ontbind 25 Februarie 1946
Land Russiese SFSR (1918–1922)
Vlag van Sowjetunie Sowjetunie (1922–1946)
Onderdeel van Gewapende magte van die Russiese Federasie (1918–1922)
Gewapende magte van die USSR (1922–1946)
Tipe Weermag
Hoofkwartier Moskou, Sowjetunie
Kommandostruktuur Landmagte en lugmagte
Kleur Rooi
Veldslae Tweede Wêreldoorlog
Die Rooi Leër se vlag.
Die Rooi Leër se oorwinningsvlag is in Mei 1945 op die Duitse Reichstag gehys.

Die Rooi Leër was die weermag van die Sowjetunie wat kort ná die Russiese Rewolusie tot stand gebring is. Die amptelike Russiese naam is Рабоче-крестьянская Красная армия, wat vertaal kan word as die Rooi Arbeiders- en Boereleër.

Die Rooi Leër is amptelik op 23 Februarie 1918 gestig. Voor dit was daar reeds 'n Rooi Garde, maar hulle het eerder as 'n soort partypolisie van die Bolsjewiste as 'n leër gefungeer. Leon Trotsky word as die stigter en organiseerder van die leër beskou.

In 1920 word Michail Toechatsjefski die opperbevelhebber van die Rooi Leër, 'n pos wat hy tot 1937 sou beklee. In hierdie jaar is bykans die hele topbestuur, insluitende Toechatsjefski, as deel van die Groot Suiwering tereggestel omdat Josef Stalin vir 'n staatsgreep gevrees het. Offisiere met laer range is tereggestel, tot dwangarbeid veroordeel of ontslaan. Die party het hierdie poste met politiek betroubare, maar minder bekwame offisiere gevul. As gevolg hiervan het enorme chaos tydens die Duitse aanval op Rusland in 1941 tydens die Tweede Wêreldoorlog geheers en het die Rooi Leër enorme verliese gely.

Tydens die oorlog was maarskalk Georgi Zjoekof die opperbevelhebber. Onder sy leiding het die Rooi Leër die Duitsers op die oosfront verslaan en dit het tot die val van Berlyn gelei.

Die Rooi Leër het beide 'n militêre en politieke komponent gehad. Vir elke bevelvoerder van 'n reglement was daar ook 'n politieke kommissaris. Die doel hiervan was om te verseker dat offisiere en soldate kommunisties geskool bly. Later is die stelsel van politieke kommissarisse afgeskaf.

In 1935 het die Raad van Volkskommissarisse (die kabinet van die USSR) vyf persone van die Rooi Leër as maarskalk van die Sowjetunie benoem. Tydens die Tweede Wêreldoorlog is meer generaals tot maarskalk van die Sowjetunie bevorder.

In 1946 is die woord 'Rooi' uit die naam gehaal, en het die leër as die Sowjet-leër bekend gestaan.

Verskeie terroristegroepe soos die Rote Armee Fraktion, asook die Japannese Rooi Leër het 'n doelbewuste verwysing na die Rooi Leër in hul naam.

Oorsprong[wysig | wysig bron]

In September 1917 het Vladimir Lenin geskryf: "Daar is net een manier om die herstel van die polisie te voorkom, en dit is om 'n volksmilisie te skep en dit met die weermag te versmelt (die staande leër wat vervang moet word deur die bewapening van die totale bevolking)."[1] Destyds het die Imperiale Russiese Leër begin ineenstort. Ongeveer 23% (ongeveer 19 miljoen) van die manlike bevolking van die Russiese Ryk is gemobiliseer; die meeste van hulle was egter nie toegerus met enige wapens nie en het ondersteunende rolle gehad soos die instandhouding van die kommunikasielyne en die basisareas. Die Tsaristiese generaal Nikolay Dukhonin het geskat dat daar 2 miljoen drosters, 1,8 miljoen dooies, 5 miljoen gewondes en 2 miljoen gevangenes was. Hy het geskat dat die oorblywende troepe 10 miljoen tel.[2]

Rooiwagte-eenheid van die Vulkan-fabriek

Terwyl die keiserlike Russiese leër uitmekaar gehaal is, "het dit geblyk dat die rooiwag-eenhede en elemente van die keiserlike leër wat oorgeloop het na die Bolsjewiste se kant gegaan het, heeltemal onvoldoende was vir die taak om die nuwe regering teen eksterne vyande te verdedig." Daarom het die Raad van Volkskommissarisse besluit om die Rooi Leër op 28 Januarie 1918 te stig. Hulle het 'n liggaam "gevorm uit die klasbewuste en beste elemente van die werkersklasse" in die vooruitsig gestel. Alle burgers van die Russiese Republiek van 18 jaar of ouer was in aanmerking. Die rol daarvan is die verdediging "van die Sowjet-owerheid, die skepping van 'n basis vir die transformasie van die staande leër in 'n mag wat sy mag verkry van 'n nasie in gewapende stryd, en verder die skepping van 'n basis vir die ondersteuning van die komende sosialistiese revolusie in Europa." Inskrywing was op voorwaarde dat "waarborge gegee word deur 'n militêre of burgerlike komitee wat binne die gebied van die Sowjetmoondheid funksioneer, of deur party- of vakbondkomitees of, in uiterste gevalle, deur twee persone wat aan een van die bogenoemde organisasies behoort." In die geval van 'n hele eenheid wat by die Rooi Leër wil aansluit, sal 'n "kollektiewe waarborg en die regstellende stem van al sy lede nodig wees."[3][4] Omdat die Rooi Leër hoofsaaklik uit kleinboere saamgestel is, is die families van diegene wat gedien het, was gewaarborgde rantsoene en bystand met plaaswerk.[5] Sommige kleinboere wat by die huis gebly het, het verlang om by die weermag aan te sluit; mans, saam met sommige vroue, het die werwingsentrums oorstroom. As hulle weggewys word, sal hulle skrootmetaal versamel en versorgingspakkette voorberei. In sommige gevalle sou die geld wat hulle verdien het vir tenks vir die weermag gaan.[6]

Die Raad van Volkskommissarisse het hulself as die opperhoof van die Rooi Leër aangestel, wat die bevel en administrasie van die leër aan die Kommissariaat vir Militêre Sake en die Spesiale Alle-Russiese Kollege binne hierdie kommissariaat delegeer.[7] Nikolai Krylenko was die opperbevelvoerder-generaal, met Aleksandr Myasnikyan as adjunk.[8] Nikolai Podvoisky het die kommissaris vir oorlog geword, Pavel Dybenko, kommissaris vir die vloot. Proshyan, Samoisky, Steinberg is ook as mense se kommissarisse gespesifiseer asook Vladimir Bonch-Bruyevich van die Buro van Kommissarisse. By 'n gesamentlike vergadering van Bolsjewiste en Linkse Sosialisties-Revolusionêre, gehou op 22 Februarie 1918, het Krylenko opgemerk: "Ons het geen weermag nie. Die gedemoraliseerde soldate vlug, paniekbevange, sodra hulle 'n Duitse helm op die horison sien verskyn, hulle artillerie, konvooie en alle oorlogsmateriaal aan die triomfantlik oprukkende vyand oor te gee. Die Rooi Garde-eenhede word soos vlieë opsy gestoot. Ons het geen mag om die vyand te weerstaan nie; net 'n onmiddellike ondertekening van die vredesverdrag sal ons van vernietiging red."[3]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Lenin, Vladmir Ilich, "Tasks of the Proletariat in our Revolution", Collected Works, 24, Marx 2 Mao, pp. 55–91, http://www.marx2mao.com/Lenin/TPOR17.html, besoek op 29 Mei 2010 .
  2. Wollenberg, Erich, The Red Army, Marxists FR, http://www.marxistsfr.org/history/ussr/government/red-army/1937/wollenberg-red-army/ch01.htm, besoek op 28 Mei 2010 .
  3. 3,0 3,1 "Appendix 1 – The Scheme for a Socialist Army", The Red Army, The Council of People's Commissars, 15 Januarie 1918, http://www.marxistsfr.org/history/ussr/government/red-army/1937/wollenberg-red-army/append01.htm, besoek op 28 Mei 2010 .
  4. Seventeen Moments, Soviet History, http://www.soviethistory.org/index.php?page=subject&SubjectID=1917army&Year=1917 .
  5. Siegelbaum, Lewis. "1917: Red Guard into Army". Seventeen Moments in Soviet History. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Desember 2013. Besoek op 21 Januarie 2014. Die Rooi Leër se soldate, oorweldigend kleinboer van oorsprong, het betaling ontvang, maar nog belangriker, hul gesinne is gewaarborg van rantsoene en bystand met plaaswerk.
  6. Shaw 1979.
  7. Bonch-Bruyevich, Mikhail (1966), From Tsarist General to Red Army Commander, Vezey, Vladimir transl, Progress Publishers, p. 232 .
  8. Bonch-Bruyevich, Mikhail (1966), From Tsarist General to Red Army Commander, Vezey, Vladimir transl, Progress Publishers, p. 232 .

Bronne[wysig | wysig bron]