Skarabee
_MET_27.3.245_bot.jpg)
Skarabeë of skarabees (enkelvoud: skarabee)[1][2] is kewervormige amulette en afdrukseëls wat baie gewild was in antieke Egipte. Hulle kom vandag nog in groot getalle voor. Dansky hulle inskripsies is hulle 'n belangrike bron van inligting vir argeoloë en historici van die antieke wêreld. Dit maak 'n groot deel van antieke Egiptiese kuns uit.
Beskrywing[wysig | wysig bron]
Waarskynlik vanweë hulle verbintenis met die Egiptiese god Chepri het amulette in die vorm van kewers teen die Middelryk (omstreeks 2000 v.C.) uiters gewild geraak, en vir die res van die faraotydperk en daarna gewild gebly. Deur die loop van die Egiptiese geskiedenis het die funksies van skarabeë voortdurend verander. Hoewel hulle hoofsaaklik as amulette en soms ringe gedra is, is skarabeë ook gebruik vir persoonlike en administratiewe seëls of vir ander soorte juweliersware.
Van die middel van die Bronstydperk af het ander antieke volke van die Mediterreense streek en die Midde-Ooste skarabeë van Egipte af ingevoer en hulle ook in 'n Egiptiese of plaaslike styl vervaardig, veral in die Levant.
Teen die einde van die Eerste Oorgangstydperk (omstreeks 2055 v.C.) het skarabeë baie algemeen geraak. Hulle het silinder- en ronde seëls vervang met eenvoudige geometriese ontwerpe. Skarabeë is dikwels gegraveer met die name van farao's en ander koninklike figure. Dit is ook deur amptenare as amptelike seëls gebruik. Van die Nuwe Ryk af het skarabeë met amptenare se name op minder algemeen geraak, terwyl dié met gode se name weer gewild was.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ "Skarabee" in die HAT en WAT. Aanlyn by viva-afrikaans.org (intekening nodig). Besoek op 13 Oktober 2023.
- ↑ "Skarabee" in die AWS aanlyn by viva-afrikaans.org (intekening nodig). Besoek op 13 Oktober 2023.
Ander bronne[wysig | wysig bron]
- Andrews, Carol, 1994. Amulets of Ancient Egypt, chapter 4: Scarabs for the living and funerary Scarabs, pp. 50–59, Andrews, Carol, 1993, University of Texas Press; (softcover, ISBN 0-292-70464-X)
- "Ancient Egyptian Scarab Amulet with Wings". australianmuseum.net.au. 22 September 2009. Besoek op 18 September 2013.
- Ben-Tor, Daphna. "Egyptian-Levantine Relations And Chronology In The Middle Bronze Age: Scarab Research." The Synchronisation Of Civilisations In The Eastern Mediterranean In The Second Millennium B.C. II. N.p.: n.p., n.d. 239". Academia.edu. Besoek op 17 September 2013.[dooie skakel]
Skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Skarabee.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
