Wêreldmoedertaaldag

Shaheed Minar, of die Martelaarsmonument, geleë te Dhaka Universiteitskampus, Bangladesj, gedenk die opoffering vir die Bengaalse taal op 21 Februarie 1952

Internasionale Moedertaaldag is ’n dag wat wêreldwyd jaarliks op 21 Februarie gevier word om die bewustheid van taalkundige en kulturele diversiteit en veeltaligheid se bevorder. Dit is op 17 November 1999 deur UNESCO aangekondig. Hierdie viering is ook amptelik erken deur die Verenigde Nasies se Algemene Vergadering in sy besluit om 2008 as die Internasionale Jaar van Tale te vestig.

Internasionale Moedertaaldag het ontstaan as internasionale erkenning van Taalbewegingsdag, wat sedert 1952 in Bangladesj (voorheen bekend as Oos-Pakistan) herdenk is toe ’n aantal studente, insluitend studente van die Universiteit van Dhaka doodgemaak is deur Pakistanse polisie in Dhaka gedurende die proteste van die Bengaalse Taalbeweging.

Geskiedenis

Op 21 Maart 1948 het Mohammad Ali Jinnah, Goewerneur-generaal van Pakistan verklaar dat Oerdoe die enigste amptelike taal vir Wes- en Oos-Pakistan sou wees. Die mense van Oos-Pakistan (nou Bangladesj), met Bengaals as moedertaal het hierteen begin protesteer. Op 21 Februarie 1952 (8 Falgun 1358 in die Bengaalse kalender) het studente in Dhaka aangedring op ’n provinsiale staking. Die regering het ’n beperkte klokreëling ingestel om ’n staking te voorkom en die proteste is bedwing sodat die klokreëling nie gebreek sou word nie. Die Pakistanse polisie het op die studente gevuur ten spyte van die relatief rustige protes en ’n aantal studente is dood.

Jaarlikse temas

Die viering van Internasionale Moedertaaldag het normaalweg ’n tema wat òf aangedui is in die formele program wat feesvieringe bepaal by UNESCO se hoofkantoor, of meer eksplisiet in die media.

• 2000, Inhuldigingsviering van Internasionale Moedertaaldag
• 2001, Tweede jaarlikse viering
• 2002, Taaldiversiteit: 3 000 Tale in Gevaar (slagspreuk: In die melkweg van tale is elke woord ’n ster)
• 2003, Vierde jaarlikse viering
• 2004, Kinders leer (die viering by UNESCO het ’n "unieke uitstalling van kinders se oefenboeke van regoor die wêreld bevat wat die proses waarvolgens kinders leer die geskrewe geletterdheid in die klaskamer bemeester" ingesluit.
• 2005, Braille en gebaretale
• 2006, Tale en die kuberruim
• 2007, Veeltalige onderwys
• 2008, Internasionale Jaar van Tale
• 2009. Tiende jaarlikse viering
• 2010, Internasionale Jaar vir die Toenadering van Kulture

Internasionale vieringe

Internasionale Moedertaaldagmonument, Ashfield Park, Sydney, Australië. Onthullingseremonie, 19 Februarie 2006

• Die Linguapax-prys word jaarliks op Internasionale Moedertaaldag toegeken.
• UNESCO bepaal die tema vir elke Intarnasionale Moedertaaldag en hou verwante gebeure by jul hoofkwartier in Parys op of naby aan 21 Februarie elke jaar.
• In 2008 is die Internasionale Jaar van Tale amptelik geloods op Internasionale Moedertaaldag.

Sien ook

• Afrikaanse Taalbeweging
• Internasionale Vertaaldag

Eksterne skakels

• (en) Geskiedenis van Internasionale Moedertaaldag
• (en) UNESCO-tuisblad vir Internasionale Moedertaaldag
• (en) Video deur Machizo Multimedia op 21 Februarie: Spot 2008
• (en) VN Inligtingshulpbronne
• (en) Amptelike verwante blad van Bangladesj
• (en) UNESCO-opvoeding (Sluit skakels na inligting oor vorige Moedertaaldagvieringe in)
• (en) Spesiale Aanvulling oor Internasionale Moedertaaldag deur die ambassade van Bangladesj in Nederland
• (en) Internasionale Moedertaaldag Fotokompetisie 2012
• (en) Die Geskiedskrywers: Internasionale Moedertaaldag

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.