Dokter Zjiwago

Hierdie artikel handel oor die boek deur Boris Pasternak. Vir 'n artikel oor die rolprent, sien Doctor Zhivago.

Dokter Zjiwago (Russies: До́ктор Жива́го) is ’n 20ste-eeuse roman deur Boris Pasternak wat in 1957 vir die eerste keer in Italiaans gepubliseer is as Il Dottor Zivago. Dit speel af in die laaste jare van tsaristiese Rusland en die eerste jare van die Sowjetunie. Dit is in Rusland verbied omdat dit as anti-sosialisties en anti-kommunisties beskou is, en uit die land na Italië gesmokkel waar dit gepubliseer is.

Die verhaal draai om die lewe van die dokter en digter Joeri Zjiwago, sy vrou Tonja en sy minnares Lara en hoe hul lewens geraak is deur die Russiese Rewolusie en die daaropvolgende burgeroorlog. Die Nobelprys vir Letterkunde is die volgende jaar aan Pasternak toegeken. Te midde van ’n geweldige veldtog teen hom deur die KGB en die Sowjet-skrywersunie het Pasternak teensinnig ingestem om die prys van die hand te wys.

Teen die tyd dat hy in 1960 aan longkanker oorlede is, het die veldtog teen hom die internasionale geloofwaardigheid van die Sowjetunie geweldige skade berokken.

In 1965 is ’n Hollywoodse rolprent met die Engelse titel Doctor Zhivago gemaak wat losweg op die boek gebaseer is met David Lean as regisseur en Omar Sharif in die naamrol.

Storielyn

---

Pretbederwerswaarskuwing: Die storielyn of storie se einde volg hieronder.

---

Zjiwago is sensitief en digterlik amper tot ’n mistieke vlak. In die mediese skool herinner een van sy professore hom dat bakterieë onder die mikroskoop mooi kan wees, maar lelike dinge aan mense doen. Zjiwago se idealisme en beginsels beland in skrille kontras met die gruwels van die Russiese revolusie. 'n Groot tema van die boek is hoe die mistiek van dinge en idealisme vernietig word deur beide die Bolsjewiste en die Wit Leër. Yuri word ’n getuie van kannibalisme, die afkap van ledemate en 'n jong man word doodgeskiet omdat hy sy familie wil sien. Selfs die liefde van sy lewe, Lara (partykeer genoem Larissa), word van hom ontneem. Hy peins oor hoe die oorlog die hele wêreld gevoelloos laat, en hoe 'n vroeëre redelike groep mense mekaar sonder respek vir die lewe kan laat verwoes. Sy reis deur Rusland bring 'n epiese gevoel weens sy toer deur 'n wêreld wat in kontras is tot homself, relatief onbesmet deur geweld, en bydra tot sy begeerte om 'n plek weg van dit alles te vind, wat hom uiteindelik voer na Siberië en terug na Moskou.

Eksterne skakels

• "The Wisest Book I Ever Read", deur Robert Morgan van The Raleigh News & Observer.
• 'Pasternak – The Real Dr Zhivago A documentary in production'
• 'The Poems of Doctor Zhivago'