Juliaanse kalender: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
EmausBot (besprekings | bydraes)
k r2.7.2+) (robot Bygevoeg: krc:Юлиан орузлама
Addbot (besprekings | bydraes)
k Verplasing van 82 interwikiskakels wat op Wikidata beskikbaar is op d:q11184
Lyn 66: Lyn 66:


[[Kategorie:Kalenders]]
[[Kategorie:Kalenders]]

[[als:Julianischer Kalender]]
[[ar:تقويم يولياني]]
[[arc:ܣܘܪܓܕܐ ܝܘܠܝܝܐ]]
[[arz:تقويم يوليانى]]
[[az:Yuli təqvimi]]
[[ba:Юлиан календары]]
[[be:Юліянскі каляндар]]
[[be-x-old:Юліянскі каляндар]]
[[bg:Юлиански календар]]
[[br:Deiziadur juluan]]
[[bs:Julijanski kalendar]]
[[ca:Calendari julià]]
[[cs:Juliánský kalendář]]
[[cv:Юлиан календарĕ]]
[[da:Julianske kalender]]
[[de:Julianischer Kalender]]
[[el:Ιουλιανό ημερολόγιο]]
[[en:Julian calendar]]
[[eo:Julia kalendaro]]
[[es:Calendario juliano]]
[[et:Juliuse kalender]]
[[eu:Juliotar egutegi]]
[[fa:گاه‌شماری ژولینی]]
[[fi:Juliaaninen kalenteri]]
[[fo:Julianski kalendarin]]
[[fr:Calendrier julien]]
[[frr:Juliaans kalender]]
[[fy:Juliaanske kalinder]]
[[gl:Calendario xuliano]]
[[he:הלוח היוליאני]]
[[hi:जूलियन कैलेंडर]]
[[hr:Julijanski kalendar]]
[[ht:Almanak jilyen]]
[[hu:Julián naptár]]
[[id:Kalender Julius]]
[[io:Juliana kalendario]]
[[is:Júlíska tímatalið]]
[[it:Calendario giuliano]]
[[ja:ユリウス暦]]
[[jv:Pananggalan Julian]]
[[ka:იულიუსის კალენდარი]]
[[kk:Юлиан күнтізбесі]]
[[ko:율리우스력]]
[[krc:Юлиан орузлама]]
[[ku:Salnameya julianî]]
[[kw:Dydhyador yuliek]]
[[la:Calendarium Iulianum]]
[[lb:Julianesche Kalenner]]
[[li:Juliaanse kalender]]
[[lij:Lunäio Giulian]]
[[lt:Julijaus kalendorius]]
[[lv:Jūlija kalendārs]]
[[mk:Јулијански календар]]
[[mr:जुलियन दिनदर्शिका]]
[[ms:Takwim Julius]]
[[nl:Juliaanse kalender]]
[[nn:Den julianske kalenderen]]
[[no:Juliansk kalender]]
[[oc:Calendièr julian]]
[[pl:Kalendarz juliański]]
[[pt:Calendário juliano]]
[[qu:Hulyanu kalindaryu]]
[[ro:Calendarul iulian]]
[[ru:Юлианский календарь]]
[[sah:Юлиан халандаара]]
[[sh:Julijanski kalendar]]
[[simple:Julian calendar]]
[[sk:Juliánsky kalendár]]
[[sl:Julijanski koledar]]
[[sq:Kalendari Julian]]
[[sr:Јулијански календар]]
[[sv:Julianska kalendern]]
[[sw:Kalenda ya Juliasi]]
[[ta:யூலியன் நாட்காட்டி]]
[[th:ปฏิทินจูเลียน]]
[[tl:Kalendaryong Huliyano]]
[[tr:Jülyen takvimi]]
[[uk:Юліанський календар]]
[[vi:Lịch Julius]]
[[yi:יוליאנישער קאלענדאר]]
[[zh:儒略曆]]
[[zh-yue:儒略曆]]

Wysiging soos op 20:45, 8 Maart 2013

Die Juliaanse kalender het die Romeinse kalender in 45 v.C. vervang nadat Julius Caesar dit die vorige jaar bekendgestel het. Dit is waarskynlik ontwerp om ooreen te stem met die tropiese jaar (die jaar gebaseer op die verloop van die seisoene). Die Juliaanse kalender het ’n normale jaar van 365 dae wat in twaalf maande verdeel word, met ’n skrikkeljaar wat elke vier jaar by Februarie gevoeg word. Die Juliaanse jaar is dus gemiddeld 365,25 dae lank.

Die Juliaanse kalender is tussen die 16de en 20ste eeu geleidelik vervang deur die Gregoriaanse kalender, wat eintlik net ’n aanpassing van eersgenoemde is.

Die maande

In die ou Romeinse kalender het die jaar op 1 Martius begin. Dit kan steeds gesien word in die name van die maande September ('septem' = sewe), Oktober ('octo' = agt), November ('novem' = nege) en Desember ('decem' = tien).

In die Juliaanse kalender is die maande van die ou kalender behou, maar hulle is aangepas en die begin van die jaar op 1 Januarie vasgestel. Die skrikkeljaar van die ou kalender het ook verdwyn.

Voor Julius Caesar Tydens Caesar Vanaf Augustus
Naam Duur Naam Duur Naam Duur
Martius 31 Martius 31 Martius 31
Aprilis 29 Aprilis 30 Aprilis 30
Maius 31 Maius 31 Maius 31
Iunius 29 Iunius 30 Iunius 30
Quintilis 31 Iulius 31 Iulius 31
Sextilis 29 Sextilis 30 Augustus 31
Septembris 29 Septembris 31 Septembris 30
Octobris 31 Octobris 30 Octobris 31
Novembris 29 Novembris 31 Novembris 30
Decembris 29 Decembris 30 Decembris 31
Ianuarius 29 Ianuarius 31 Ianuarius 31
Februarius 28 of 22/23 Februarius 29 of 30 Februarius 28 of 29
Intercalaris 0 of 27
totaal 355, 376 of 377 365 of 366 365 of 366

Gebruik

Die Juliaanse kalender is in amper die hele Romeinse Ryk gebruik. Met die opkoms van die Christendom is dit ook gebruik om die tyd van die Christelike feesdae, veral Paasfees, te bepaal. Die kerk het dus besondere waarde aan die kalender geheg.

Die Juliaanse kalender word tans nog deur die Oosters-Ortodokse Kerk gebruik. In dié Kerk val Kersfees op 7 Januarie, wat volgens die Juliaanse kalender 25 Desember van die vorige jaar is.

Onder invloed van die Kerk het Rusland die Juliaanse kalender nog tot in 1918 gebruik. So het die Russiese Revolusie van 1917, wat in Russies die Oktober-revolusie (октябрьская революция, Oktjabrskaja revoljoetsia) genoem word, in die Westerse maand November plaasgevind. Wanneer na datums voor 1918 verwys word, word O.S (Ou Styl) vir die Juliaanse kalender en N.S. (Nuwe Styl) vir die Gregoriaanse kalender dikwels tussen hakies aangegee.

Eksterne skakels