Verskil tussen weergawes van "Hans du Plessis"

| beeld = Prof-hans-duplessis-640x426.jpg

Hans Georg Wilhelm du Plessis is op 15 Januarie 1945 in Pretoria gebore as een van vier seuns. Hy word in [[Silverton]] groot waar hy vanaf 1951 sy skoolopleiding aan die Laerskool Silverton ondergaan, waarna hy in 1962 matrikuleer aan die Afrikaanse Hoër Seunskool in Pretoria. Na voltooiing van sy B.A.-graad aan die Universiteit van Pretoria, met Geskiedenis en Noord-Sotho as hoofvakke, begin hy in 1966 vir ses jaar skoolhou. In 1966 gee hy onderwys in Noord-Sotho aan Roodepoort Hoërskool en in 1967 is hy Afrikaans onderwyser aan Athlone Boys High School. Vir vier jaar hierna gee hy onderwys aan die Hoërskool Evander, eers in Geskiedenis en later ook in Afrikaans. Eers tydens sy skoolhoujare voltooi hy Afrikaans III en hy verwerf later al sy nagraadse grade in Afrikaans-Nederlands. Hy skryf in as deeltydse student aan die [[Universiteit van Suid-Afrika]] en behaal in 1969 die Universiteits Onderwysdiploma (met onderskeiding in Afrikaans) en in 1970 die B.A. Honneurs-graad (met lof). In 1971 word die Magisterbeurs deur die Universiteit van Suid-Afrika aan hom toegeken en in 1972 verwerf hy die M.A.-graad (met lof) met ’n verhandeling oor “''Die deeltjiewerkwoord in Afrikaans''”. In 1975 word die D.Litt. et Phil.-graad in Afrikaanse Taalkunde aan hom toegeken op grond van sy proefskrif “''Komplementwerkwoorde en werkwoordkomplemente: ’n beskrywing van die struktuur van die werkwoord-komplement-konstruksie in Afrikaans''”. Hy ontvang in 1976 die senior beurs van die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing en studeer hiermee verder aan die Harvard Universiteit onder die taalkundige Susumu Kuno en aan MIT in Amerika onder die wêreldbekende Noam Chomsky, erkende kundigegrondlegger van TransformasioneleTransformasioneel Generatiewe Grammatika (TGG). In 2005 is hy gasprofessor in Afrikaans aan die Universiteit van Antwerpen in België.Hy is op 5 Oktober 1968 getroud met Maria Magdalena Potgieter en die egpaar het vier seuns, Barend Rudolph, Johannes Lodewicus (Louis), Hans Georg Wilhelm (Hansie) en Tjaard. Al vier seuns is getroud en daar is nege kleinkinders.

Na ses jaar in die onderwys word hy in 19711972 aangestel as lektor in Afrikaanse Taalkunde aan die Universiteit van Suid-Afrika en vanaf Julie 1977 tot 1980 is hy senior lektor aan die [[Randse Afrikaanse Universiteit]]. In Januarie 1981 word hy professor in Afrikaanse Taalkunde aan die [[Noordwes-Universiteit|Potchefstroomse Universiteit vir Christelike Hoër Onderwys]]. In sy intreerede, “''Die Afrikaanse taalwetenskap as besondere taalwetenskap''”, bepleit hy ’n instituut vir eietydse Afrikaans, omdat ’n opname en behoud van kwynende vorme soos Griekwa-Afrikaans en Johannesburgse Afrikaans noodsaaklik is. Sedert 1980 doen hy dan self intensief navorsing oor dialektologie en werk onder leiding van Christo van Rensburg mee aan ’n omvattende navorsingsprojek oor die Afrikaans van die Griekwas. Hierna publiseer hy verskeie artikels en handboeke oor die sogenaamde Oranjerivier-Afrikaans, waarvan Griekwa-Afrikaans een subdialek is. Hy skryf ’n verslag hieroor aan die [[Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing]] in 1983 en is ook leier van ’n projek oor die Afrikaans van Namibië in 1985. Uit hierdie studieveld verskyn later sy Griekwapsalms en Griekwagedigte, wat onder andere deur [[Randall Wicomb]] getoonset en gesing word. Sy belangstellingsveld lei ook in 1983 tot ’n aanstelling as ’n Direkteur van die Instituut vir Taal en Letterkundige Navorsing.

Hy woon in 1991 kursusse in kreatiewe skryf in die Verenigde State van Amerika by. By die Oklahoma Arts Institute word hy onderrig in die skryf van fiksie en daarna deurloop hy ook Syd Field se kursus in draaiboekskryf. Sy professionele lidmaatskappe sluit in die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns, die Taalkommissie, die Linguistiese Vereniging van Suid-Afrika, die redaksionele komitee van ''Literator'' en hoofbestuurslid van die Afrikaanse Skrywersgilde. Hy dien ook op die direksies van die ATKV (en word onder andere in 2000 verkies tot ondervoorsitter van hierdie organisasie, ’n posisie wat hy tot 2008 beklee), Lapa Uitgewers (ook as voorsitter) en die Aardklop Nasionale Kunstefees. Hy iswas ook voorsitter van die FAK se Taalkomitee, een van die trustees van die Arts and Culture Trust van die President en trustee van die Kanselierstrust van die Potchefstroomse Universiteit.

By verskeie geleenthede gee hy belangwekkende openbare redes. By ’n FAK-byeenkoms in 1977 op Sasolburg sê hy reeds dat die bruin mense deel is van die Afrikaanse gemeenskap, ’n baie polities onpopulêre stelling tydens die apartheidsbewind. Tydens 2000 se Aardklop-Kunstefees lewer hy ’n lesing oor “''Sol Plaatje en Totius''”, waarin hy die ooreenkomste tussen hierdie twee uiteenlopende figure uitlig, wat albei in 1877 gebore is en albei doktorsgrade verwerf het. In 2002 lewer hy die Hoërskool D.F. Malherbe se sewende gedenklesing onder die titel “''Afrikaanses en Afrikaans: van Malherbe tot Mbeki''”. Hierin bepleit hy dat Afrikaans inklusief moet wees van almal wat hom praat, ook vir daardie mense vir wie dit ’n tweede of derde taal is. Op 18 Junie 2014 skryf hy saam met Bernard Odendaal, Christo van Rensburg en [[Jaap Steyn|J.C. Steyn]] ’n brief aan die pers, waarin hulle pleit vir die bestaan van ’n Afrikaanse universiteit wat sonder druk Afrikaans as onderrigtaal kan gebruik. Daar hoef nie diskriminasie te wees nie en anderstaliges is welkom, solank hulle aanvaar dat die ankertaal vir onderrig Afrikaans is. Oor die jare lewer hy ook gereeld rubrieke vir koerante en tydskrifte, veral vir die ''Potchefstroom Herald'', en ’n keur hieruit word later gebundel as “''Splinters''”. Hy lewer die eerste Christo van Rensburg-gedenklesing in Mei 2018 getiteld "Taalverskeidenheid en die dekolonisering van Afrikaans".

Hierna publiseer hy self die bundel “'''''Die Griekwapsalms en annerlike goeterse yt die Woord yt'''''”, wat die voorloper is vir die bundel “'''''Innie skylte vannie Jirre'''''”.<ref>Britz, Etienne “Rapport” 24 Junie 2001; Cilliers, Cecile “Beeld” 14 Mei 2001</ref> Hierdie bundel is gebaseer op Bybelgedeeltes uit veral die [[Psalms]] en [[Spreuke van Salomo|Spreuke]] maar ook uit ander Bybelboeke, wat hy self in Griekwa-Afrikaans verwerk. In 2002 ontvang “''Innie skylte vannie Jirre''” die prys vir die beste Algemene Christelike Boek van die CBSA (die Christian Booksellers Association of Christelike Boekhandelvereniging). Die sukses van hierdie bundel word opgevolg met die soortgelyke “'''''Boegoe vannie liefde'''''” (omdigting van Hooglied in Griekwa-Afrikaans) en “'''''Hie neffens my'''''”. “'''''Karos orie dyne'''''”<ref>Van Rensburg, Christo “Beeld” 30 Julie 2012</ref> verplaas weer die Bybelse agtergrond na die wêreld van die Griekwas, waar hierdie dialek se treffende uitsprake en beelde in knap verse geboekstaaf word. Die gedigte bevat die Dawidpsalms en ander Bybelgedeeltes, insluitende gelykenisse. [[Randall Wicomb]] toonset verskeie van Hans se Griekwa-gedigte, bied landswye konserte aan en verewig die liedjies ook op CD. “''Boegoe vannie liefde''” word in ’n musiekproduksie verwerk en by die StellenbosseStellenbosch Woordfees opgevoer in 2011, waar dit spesiale vermelding kry met die toekenning as die beste musiekproduksie. Die produksie ''Boegoe vannie Liefde'', getoonset en uitgevoer deur Lize Beekman was deel van Radio Sonder Grense se ''Kunstefees op die lug''. ''Kruis van Liefde'', saam met Bernard Odendaal, is 'n Paasspel van 'n bundel gedigte wat in 2020 verskyn en wat as oratorium deur Franco Prinsloo gekomponeer is en deur Lizanne Barnard getoonset word as musiekteater onder die titel ''Barabas by die Kruis''. Sy gedigte word opgeneem in verskeie versamelbundels, waaronder “''Groot verseboek''”, “''Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte''”, “''Goudaar''”, “''Digters en digkuns''” en die “''Versindaba''” bundels wat jaarliks na hierdie fees uitgegee word.

“'''''Inboekeling'''''”<ref>Van Zyl, Wium “Rapport” 21 September 2014</ref> se titel verwys na die inboekstelsel van die republieke in Suid-Afrika in die negentiende eeu. Hierdie praktyk was onder andere een van die oorsake van die eerste Engelse anneksasie van Transvaal in 1877, omdat dit beskou is as ’n voortsetting van slawerny. Dit was egter ’n praktyk wat ook in die twee Britse kolonies toegepas is. Swart kinders is ontvoer en dan ingeskryf in ’n boek op die dorp, waarna hulle as slawe vir die wit mense werk.  Die patriarg Hermaans Opperman regeer sy gebied (Hier) met ’n ysterhand en laat sy seun Niklaas enigiets toe. Niklaas kom met Japie Niemand aan ’n riem op die werf van Hier aan. Maria Coetzee dwing Niklaas om die kind terug te neem na sy mense toe, maar die kind verkies om eerder onder haar sorg geplaas te word. Japie Niemand kom van Elders af en was op pad na Niemandsland, maar dit is duidelik dat hy ’n geheim verberg. Daar is onrus onder die gekleurde inboekelinge wat net wag vir ’n geleentheid om uit te bars en dan is daar nog die leeus en wilde natuur wat bedreigings is. Benewens die etiese kwessies wat geopper word, is die boek ook ’n spanningsverhaal.