Gaan na inhoud

Spoor (slangklou)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Geraamte van 'n Boeleense luislang toon die beendere binne die spore.

By die begin van die stert het die luislang 'n paar horingagtige uitsteeksels. Hierdie sogenaamde kloue is die oorblyfsels van die agterste ledemate. Onder die vel het daar ook nog dele van die buikgordel behoue gebly.[1] Spore is die eksterne sigbare deel van die rudimentêre oorblyfsels van pote wat op weerskante van die kloaak by primitiewe slange, soos die boas en luislange, gevind word.[2] Hierdie oorblyfsels van 'n bekken en dybeen, wat nie aan die ruggraat verbind is nie, "hang" eenvoudig in die spiermassa rond.[2] Die dybeen steek by die pens uit en lyk soos 'n spoor of klou.[2] Dit is die dybeenpunt en die mannetjie s'n is gewoonlik groter en meer gepunt as die wyfie s'n. Dit word gebruik om tydens paring vas te klou en te prikkel,[3] maar ook om ander mannetjies van dieselfde spesie mee te bestry.[4]

Eksterne aansig van die anale spore op 'n albino Birmaanse luislangmannetjie.

Ongeveer 70 miljoen jaar gelede het party grawende slange die aardoppervlak bestyg en het so as die voorlopers van die 2 000 spesies geword wat vandag bestaan, waarvan baie nog besig is om te evolueer. Party, soos die boas en luislange, het so te sê niks verander nie en het as verwysing na hul akkedis-voorsate steeds agterpootoorblyfsels. Die meeste ander slange (behalwe party grawende soorte soos die Typhlops- en die Leptotyphlops-spesies) het reeds hierdie rudimentêre ledemate verloor.[5]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Die Afrikaanse Kinderensiklopedie. Deel II. 1959. Kaapstad: Nasionale Boekhandel Beperk. bl.720.
  2. 2,0 2,1 2,2 Pough et al. 1992. Herpetology: Third Edition. Pearson Prentice Hall:Pearson Education, Inc., 2002.
  3. Courtship and Pelvic Spur Use in the Burmese Python, Python molurus bivittatus. James C. Gillingham and Jeffrey A. Chambers. Copeia, Vol. 1982, No. 1 (Feb. 23, 1982), pp. 193-196. http://www.jstor.org/stable/1444292
  4. Combat Bouts with Spur Use in the Madagascan Boa (Sanzinia madagascariensis). Charles C. Carpenter, James B. Murphy and Lyndon A. Mitchell. Herpetologica, Vol. 34, No. 2 (Jun., 1978), pp. 207-212. http://www.jstor.org/stable/3891678
  5. Patterson, Rod. 1987. Reptiele van Suider-Afrika Kaapstad: C. Struik Uitgewers.