Stillewe met teepot
Stillewe met teepot (Frans: Nature morte avec pot de thé) is 'n stillewe-olieskildery deur die Franse kunstenaar Paul Cézanne, wat tussen 1902 en 1906 dateer. Die onderwerp van die skildery is 'n tafel wat los gedrapeer is met 'n patroondoek waarop vrugte, breekware en 'n mes lê. Die skildery is in 1952 deur die Nasionale Museum Wallis bekom en word by die Nasionale Museum Cardiff uitgestal.
Agtergrond
[wysig | wysig bron]Cézanne het vanaf 1870 op die skilder van stillewewerke begin konsentreer, moontlik geïnspireer deur Jean-Baptiste-Siméon Chardin se versameling stillewekomposisies wat in 1869 deur die Louvre bekom is. Cézanne is beïnvloed deur Chardin, sowel as deur die Spaanse en Nederlandse kunstenaars van die genre.[1]
Vrugte was die sentrale motief in baie van Cézanne se stillewewerk, en in sy vroeëre skilderye het hy die vrugte dikwels apart van mekaar geplaas, soos gesien in sy 1879-werk Vessels, Fruit and Cloth. In die 1880's het hy die struktuur van sy komposisies en sy benadering tot die onderwerp verander en meer uitgebreide kontrapunte tussen vorm, kleur en teksture begin ontwikkel.[1]
Beskrywing
[wysig | wysig bron]Stillewe met teepot is teen die einde van Cézanne se lewe geskilder, vermoedelik tussen 1902 en 1906. Dit is by sy ateljee in Aix-en-Provence geverf en die tafel waarop die voorwerpe gerangskik is, steeds in takt by die ateljee.[2] ’n Doek word oor die tafel gedrapeer, in uitgebreide maar versigtig gerangskikte voue. Op die doek is 'n suikerbak en 'n bord waarop vier vrugte geplaas is. Op 'n onbedekte gedeelte van die tafel, regs van die skildery, rus 'n teepot, 'n mes en nog twee vrugte.[1] Die sterk kleure van die houers, die vrugte en die lap is teen 'n uitgewaste groengrys agtergrond. In haar 2005-boek Colour and Light beskryf Ann Sumner die vrugte as perskes, alhoewel kunskritikus David Sylvester in 1962 gesê het: "...ons weet nie regtig of hulle is nie, en watter van hulle appels, lemoene, of appelkose is nie, en ons gee nie om nie. Wat ons weet terwyl ons na dit kyk, is dat ons fisies in ons liggame die gevoel om die vorm van 'n sfeer te hê ken, 'n vorm wat perfek kompak is. . . ."[2]
Cézanne het sy posisies verander terwyl hy sy latere stillewewerke geskilder het ten einde op elke voorwerp individueel te kan konsentreer.[1] Dit het daartoe aanleiding gegee dat die perspektief van sy werk effens verskuif het. Dit kan gesien word in Stillewe met teepot waarin die bord blyk te buig en die tafelpote nie ooreenstem met die hoek van die tafelblad nie.[1]
Herkoms
[wysig | wysig bron]Teen 1920 het die Stillewe met teepot in besit gekom van die kunsfirma, Bernheim-Jeune in Parys. Dit is in 1920 deur die Walliese filantroop Gwendoline Davies gekoop vir die bedrag van £2 000, en word deur die Nasionale Museum van Wallis beskryf as een van haar beste aanwinste.[3] Toe Davies in 1952 dood is, het sy haar versameling kunswerke aan die Nasionale Museum van Wallis bemaak, onder andere Stillewe met teepot.
In 1961 is die werk uitgeleen na 'n uitstalling in Frankryk. Terwyl dit op uitstalling was, is dit gesteel, en die versekeringsmaatskappy het 'n waarde van £60 000 vir sy verlies uitbetaal. Die museum het aanvanklik die geld in 'n Cardiff Corporation-verbandfonds geplaas, maar was verplig om die koste terug te gee toe die skildery deur die polisie teruggevind is en na Cardiff terugbesorg is.[4] Vanaf 2019 is dit te sien by die National Museum Cardiff in galery 16.[2]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Sumner (2005), p.50
- ↑ 2,0 2,1 2,2 "Still Life with Teapot". museumwales.ac.uk. Besoek op 13 Oktober 2012.
- ↑ "From Industry to Impressionism – what two sisters did for Wales". museumwales.ac.uk. 1 Januarie 2009. Besoek op 13 Oktober 2012.
- ↑ Stephens, Meic, ed. (1979). The Arts in Wales 1950–1975. Cardiff: Welsh Arts Council. p. 98. ISBN 0-905171-43-8.
Bronne
[wysig | wysig bron]- Sumner, Ann (2005). Colour and Light: Fifty Impressionist and Post-Impressionist Works at the National Museum of Wales. Cardiff: National Museum of Wales. ISBN 0-7200-0551-5.