Vroeteltol

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
'n Batman-vroeteltol met 2 punte.
'n Tollende vroeteltol.

'n Vroeteltol (Engels: fidget spinner) is 'n speelding wat oorspronklik bedoel was vir kinders wat sukkel om stil te sit en te veel vroetel. Kinders wat met die tol speel sal dan nie op 'n stoel ry of herhaaldelik op 'n balpuntpen kliek nie. Party mense (soos onderwysers) glo egter dat die speelding eerder kinders se aandag aftrek. Vir die rede word dit in baie skole verbied.[1]

'n Vroeteltol bestaan uit 'n draaiskyf met 'n laer (bearings) wat twee of meer punte (uitsteeksels) het. Die laer in die middel word tussen die duim en wysvinger vasgeknyp. Deur dit met 'n ander vinger te stoot, begin dit in die rondte tol. Daar is gewoonlik 'n gewiggie aan die punte, dikwels ook in die vorm van 'n laer. Hierdie gewiggies kan gewoonlik nie self draai nie, maar verseker dat die tol langer aanhou spin. Soos dit draai maak dit 'n zoem- of ratelende geluid. Hierdie tolle kom in verskeie vorme en groottes voor. Sommige het selfs liggies wat in die donker flikker.

Die vroeteltol is in 1993 deur die Amerikaner Catherine Hettinger bedink en het aanvanklik goed verkoop.[2] Nadat die patent daarop verstryk het, het dit meer as 20 jaar later weer te voorskyn gekom. In 2017 het die gier soos 'n veldbrand onder skoolkinders van Amerika na Europa en die res van die wêreld versprei.

Die tolle kan help om spanning te verlig en is moontlik selfs voordelig vir kinders met outisme, angstigheid of aandaggebrek-hiperaktiwiteitsteuring. Jong kinders kan egter verstik as hulle die tol, onderdele daarvan, of brokstukke as dit breek, insluk.[3]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "The horrors of the fidget spinner, the latest classroom menace". Tes (in Engels). 31 Maart 2017. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 November 2017. Besoek op 25 Mei 2017.
  2. (nl) Zielig. Uitvinder van Fidget Spinner casht niet met nieuwe rage, besoek op 19 Junie 2017
  3. Vroetelspinners is báie gevaarlik Geargiveer 14 Julie 2017 op Wayback Machine, goeiehuishouding.co.za, besoek op 19 Junie 2017

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]